II SA/Bk 757/12

Uzasadnienie

Skarga została wywiedziona na tle następujących okoliczności.

Decyzją Kierownika Działu Świadczeń Rodzinnych MOPS w S. wydaną z upoważnienia Prezydenta Miasta S. w dniu [...].05.2011r. przypisano skarżącemu P. G. do zwrotu należność z tytułu świadczeń alimentacyjnych wypłaconą za skarżącego osobie uprawnionej w kwocie 4800 złotych w okresie od 1.10.2009r. do 30.09.2010r, przypisując też do zwrotu odsetki ustawowe od ww. kwoty, naliczone do dnia wydania decyzji na sumę 702,93 złote. Decyzja powyższa została utrzymana w mocy przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. decyzją z dnia [...].06.2011r. Nr [...], a skarga dłużnika alimentacyjnego P. G. wywiedziona na ww. decyzję SKO do WSA w Białymstoku, została oddalona wyrokiem z dnia 6.10.2011r. w sprawie o sygn. II SA/Bk 540/11, prawomocnym od 10.12.2011r

Wnioskiem zawartym w piśmie nadanym u operatora publicznego w dniu 25.05.2012r. P. G. zwrócił się do organu administracji I instancji z prośbą o odroczenie terminu spłaty przypisanej do zwrotu należności do 25.10.2013r. z uwagi na odbywaną karę pozbawienia wolności, której zakończenie przypada na 24.10.2013r.

Organ I instancji po przeprowadzeniu w sprawie postępowania decyzją z dnia [...].07.2012r. powołując się na art. 12 i 30 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, orzekł o odmowie odroczenia terminu płatności należności. Organ w uzasadnieniu decyzji wskazał, że decyzja w przedmiocie odroczenia terminu płatności należności alimentacyjnych przypisanych do zwrotu, jest decyzją uznaniową. W okolicznościach sprawy odroczenie terminu płatności należności nie jest do pogodzenia z interesem społecznym. Skarżący nie wykazuje, bowiem zainteresowania spłatą zadłużenia, czego potwierdzeniem jest okoliczność dyscyplinarnego odsunięcia go od odpłatnego zatrudnienia, jakie miało miejsce w czasie odbywania kary pozbawienia wolności. Tymczasem poprzez odpłatne zatrudnienie mógłby zdobywać środki na spłatę zadłużenia, tym bardziej, że przebywając w zakładzie karnym nie ponosi kosztów bieżącego utrzymania. Organ podkreślił, nawiązując do oświadczenia strony, że skarżący jest osobą sprawną fizycznie i zdrową psychicznie, dlatego nie ma przeciwwskazań do podjęcia zatrudnienia. Organ zaakcentował, że to na skarżącym ciąży obowiązek alimentowania własnego dziecka, przez skarżącego zlekceważony, czego wyrazem jest wieloletnie nieregulowanie alimentów i coraz większe zadłużenie z tego tytułu. Okoliczności wskazane przez stronę nie świadczą o szczególnej sytuacji uzasadniającej odroczenie terminu płatności alimentów.

Odwołanie skarżącego wniesione od ww. decyzji nie zostało uwzględnione. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. po jego rozpoznaniu decyzją z dnia [...].08.2012r. orzekło o utrzymaniu w mocy decyzji pierwszoinstancyjnej. Organ odwoławczy wskazał na uznaniowy charakter decyzji o odroczeniu terminu płatności należności alimentacyjnych przypisanych dłużnikowi alimentacyjnemu do zwrotu., który oznacza, że wybór sposobu załatwienia wniosku strony o zastosowanie ulgi, zależy wyłącznie od woli organu właściwego dla wierzyciela alimentacyjnego i to nawet w sytuacji, gdy w sprawie zachodzą przesłanki uzasadniające jego uwzględnienie. SKO podało, że w sprawie została przeanalizowana sytuacja skarżącego po wcześniejszym dokonaniu ustaleń, jak się ta sytuacja przedstawia. Dotychczasowa postawa skarżącego wobec spłaty zadłużenia jest niewłaściwa i nie rokuje dobrze na przyszłość. Uwzględniając fakt dotychczasowej biernej postawy skarżącego i ukształtowanej tą postawą jego sytuacji dochodowej, niecelowym byłoby w tych okolicznościach przyznawanie ulgi w spłacie należności alimentacyjnych. Przyczyna zadłużenia ma charakter subiektywny gdyż wiąże się ściśle z postawą skarżącego, unikającego zatrudnienia przy braku przeciwwskazań do jego wykonywania, a tylko czynniki obiektywne, niezależne od wnioskodawcy mogłyby stanowić podstawę do ewentualnego umorzenia należności.

W skardze wywiedzionej do sądu administracyjnego na powyższą decyzję, P. G. podał, że przebywając w zakładzie karnym, od kwietnia ubiega się o odpłatne zatrudnienie, ale wychowawca, psycholog i dyrektor zakładu wyrażają zgodę jedynie na zatrudnienie nieodpłatne. Nadto stwierdził, że na pewno nie jest zdrowy skoro karę pozbawienia wolności odbywa w pawilonie terapeutycznym dla osób upośledzonych z zaburzeniami niepsychosomatycznymi i psychosomatycznymi. Dodał, że musiał ukończyć terapię z agresji i kontaktów społecznych. Zadeklarował, że od razu po opuszczeniu zakładu karnego spłaci całą należność albowiem zapożyczy się na ten cel u rodziny i znajomych. Stąd w skardze ponowił prośbę o odroczenie terminu spłaty należności do 25.10.2013r.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. w odpowiedzi na skargę wniosło o jej oddalenie, podkreślając, że jej treść nie zawiera zarzutów pod adresem skarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje;

Skarga jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Jak słusznie zwróciły uwagę organy obu instancji decyzja o odroczeniu terminu płatności przypisanych do zwrotu należności alimentacyjnych ma charakter uznaniowy. Powyższe wynika z użytego przez ustawodawcę w przepisie art. 30 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, zwrotu, że organ właściwy wierzyciela "może" na wniosek dłużnika alimentacyjnego między innymi odroczyć termin płatności należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Uznanie administracyjne oznacza przyznanie organowi administracji publicznej przepisem prawa materialnego pewnego luzu decyzyjnego polegającego na możliwości wyboru sposobu rozstrzygnięcia danej sprawy administracyjnej. Działanie organu korzystającego z możliwości podjęcia decyzji w ramach uznania administracyjnego oczywiście musi się mieścić w granicach zakreślonych wynikającym z art. 7 k.p.a. dążeniem do wyjaśnienia prawdy obiektywnej i obowiązkiem załatwienia sprawy z uwzględnieniem interesu społecznego i słusznego interesu obywateli.

Sądowa kontrola prawidłowości decyzji uznaniowej obejmuje ocenę poprawności postępowania wyjaśniającego tj. sprawdzenie, czy decyzja została podjęta zgodnie z podstawowymi regułami postępowania administracyjnego, czy wydano ją w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz, czy ocena tego materiału została dokonana zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów. Nie podlega natomiast kontroli sądu samo rozstrzygnięcie jako wynik wyboru jednego z możliwych sposobów rozstrzygnięcia.

Zdaniem składu orzekającego, organ administracji publicznej odmawiając uwzględnienia prośby skarżącego o odroczenie terminu płatności należności alimentacyjnych absolutnie nie przekroczył granic uznania administracyjnego. Dokonał bowiem ustalenia rzeczywistej sytuacji materialnej strony, prawidłowości których to ustaleń skarżący nie kwestionuje, i ocenił tę sytuację w aspekcie całokształtu okoliczności sprawy, przede wszystkim postawy samego skarżącego, która nie rokuje dobrze dla spłaty zadłużenia bezpośrednio po zakończeniu odbywania kary pozbawienia wolności. Trafnie organ zwraca uwagę na fakt, że nie zostały wykazane przez wnioskodawcę żadne obiektywne okoliczności uzasadniające przyznanie ulgi w spłacie należności alimentacyjnych. Zważywszy przy tym na fakt, że załatwienie każdej sprawy administracyjnej wymaga wyważenia słusznego interesu obywatela i interesu społecznego, uwzględnienie w ujawnionych okolicznościach faktycznych, prośbie skarżącego godziłoby w interes społeczny poprzez przyznanie ulgi dłużnikowi alimentacyjnemu, który swoja postawą lekceważy wywiązywanie się z obowiązku alimentacyjnego.

Twierdzenia zawarte w skardze nie podważają legalności decyzji

Mając powyższe na uwadze Sąd skargę oddalił (art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu administracyjnymi).