II SA/Bd 1176/12

Uzasadnienie

W dniu 30 października 2008 r. zostało wszczęte postępowanie administracyjne z wniosku K. i E. Ś., dotyczące dokonania zmiany danych w ewidencji gruntów i budynków w odniesieniu do działek oznaczonych numerami od 550/10 do 550/16 w obrębie ewidencyjnym[...]. Właściciele wymienionych działek domagali się cofnięcia zmiany aktualizującej użytki, wprowadzonej do operatu ewidencyjnego z urzędu w 1992 r., po przeprowadzeniu kontroli terenowej ewidencji gruntów

Decyzją z [...] r. Starosty [...] odmówiono dokonania zmiany danych objętych ewidencją gruntów i budynków, polegającej na wpisaniu gruntów ornych w miejsce gruntów leśnych dot. ww. w działek. Organ ustalił, że na podstawie § 69 obowiązującego w okresie od 25.03.1969 r. do 14.01.1996 r. zarządzenia Ministrów Rolnictwa i Gospodarki Komunalnej z dnia 20.02.1969 r. w sprawie ewidencji gruntów (M.P. Nr 11, poz. 98) na obszarze wsi [...] została w 1990 r. przeprowadzona kontrola terenowa ewidencji gruntów. Porównanie danych zawartych w operacie ewidencyjnym ze stanem na gruncie wykazało m.in. trwałą zmianę sposobu użytkowania działek oznaczonych numerami 550/5, 550/7 i 550/9 o łącznej powierzchni 1,1873 ha, tzn. stwierdzono w obrębie tych działek las, podczas gdy w ewidencji figurowały one jako użytki rolne (rola i pastwisko). Geodeta dokonujący kontroli sporządził wykaz zmian gruntowych, który w 1992 r. został ujawniony w ewidencji gruntów. Działki 550/5, 550/7 i 550/9 zostały w czerwcu 2003 r. podzielone (na zlecenie właścicieli) i po podziale, aktualnie w skład przedmiotowego terenu wchodzą działki oznaczone numerami od 550/10 do 550/16. Żądanie wycofania zmiany wprowadzonej do operatu ewidencyjnego w 1992 r. nie może zostać spełnione, ponieważ jest niezgodne z ustaleniami "Uproszczonego planu urządzenia lasów nie stanowiących własności Skarbu Państwa dla wsi[...]", opracowanego na okres od 1.01.2006 r. do 31.12.2015 r., zatwierdzonego decyzją Starosty [...] z dnia[...], a co za tym idzie z wymogami wynikającymi z treści art.20 ust. 3a ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r., Nr 45, poz. 435 ze zm.). Zgodnie z przywołanym planem działki o numerach od 550/10 do 550/16 znajdują się w granicach pododdziałów 2d, 2f i 2g, obejmujących las o typie siedliskowym bór świeży, w skład którego wchodzi sosna w wieku 15 lat jako gatunek dominujący oraz brzoza w wieku 30 lat jako gatunek domieszkowy.

Decyzją [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z [...] r. uchylono zaskarżoną decyzję Starosty [...] z dnia [...] i sprawę przekazano do ponownego rozpatrzenia. Organ wskazał, że obowiązek aktualizowania danych objętych ewidencją gruntów i budynków, podlega ograniczeniu w stosunku do zmian dotyczących ustalania granic i powierzchni lasów. Zmiany te nie mogą być dokonywane wbrew planom urządzania lasów, które stanowiąc szczególny rodzaj planów zagospodarowania przestrzennego takich terenów przesądzają o treści wpisów w ewidencji gruntów. Plan urządzania lasu zawiera bowiem, nie tylko opis, ale także zestawienie, powierzchni lasów i gruntów do zalesienia (art. 18 ust. 4 pkt. 1 lit. a ustawy o lasach). Zatem plan urządzenia lasu sporządzony dla gminy [...] zatwierdzony decyzją Starosty [...] z dnia [...] był jedynym dokumentem na podstawie którego mogły być aktualizowane dane dotyczące granic i powierzchni lasów leżących na terenie objętym tym planem.

Zgodnie z § 46 ust. 2 rozporządzenia z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków zmiany w ewidencji z urzędu można wprowadzić na podstawie: prawomocnych orzeczeń sądowych, aktów notarialnych, ostatecznych decyzji administracyjnych, aktów normatywnych, opracowań geodezyjnych i kartograficznych, przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, zawierających wykazy zmian danych ewidencyjnych, dokumentacji architektoniczno-budowlanej gromadzonej i przechowywanej przez organy administracji publicznej, ewidencji publicznych prowadzonych na podstawie innych przepisów.

Zdaniem organu zmiany do operatu ewidencji gruntów i budynków w zakresie gleboznawczej klasyfikacji gruntów zostały wprowadzone na podstawie operatu z przeprowadzonej kontroli ewidencji gruntów L.dz. [...]. Zgodnie z wykazem zmian gruntowych znak WG i GG [...] jako dokument określający podstawę wprowadzenia zaszłej zmiany wpisano decyzję Kierownika Urzędu Rejonowego w [...] znak [...]r.

Według organu, zastrzeżenia budzi operat kontroli ewidencji gruntów Ldz. [...], w którym na podstawie wykazu zmian gruntowych został zmieniony rodzaj użytku gruntowego. Z przedmiotowej pracy powinien być sporządzony operat klasyfikacyjny, według którego do obowiązków klasyfikatora należy określenie typów i klasy gleby oraz ustalenie na gruncie konturów poszczególnych typów gleby i konturów klas gleby wraz ze sporządzeniem potrzebnej dokumentacji oraz zatwierdzony decyzją administracyjną sporządzoną przez odpowiedni organ. Sam zatem protokół i mapa, których odpisy zostały włączone do akt, nie mogą być podstawą ustalenia, iż w sposób wymagany prawem doszło do określenia klasyfikacji gruntów. Brak wspomnianego orzeczenia jest równoznaczny z brakiem ustalenia klasyfikacji gleboznawczej gruntów.

Z protokołu sporządzonego przez J. Ch. - inspektora wojewódzkiego w Wydziale Skarbu Państwa i Nieruchomości, [...] Urzędu Wojewódzkiego w [...] w dniu [...] r. wynika, że K. Ś. podnosi, iż w chwili wydania decyzji Kierownika Urzędu Rejonowego w [...]znak [...] r. obowiązywał miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w którym to działki nr 550/10-550/16 były przeznaczone jako tereny rolne.

Mając na uwadze decyzję z dnia [...] Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] stwierdzającą nieważność decyzji Starosty [...] z dnia [...] w sprawie zatwierdzenia uproszczonego planu urządzenia lasu dla gminy [...] w części dotyczącej gruntów położonych w obrębie ewidencyjnym [...] oznaczonych działkami nr 550/10, 550/11, 550/12, 550/13, 550/14, 550/15 i 550/16 stanowiących własność K. i E. Ś., należy dokonać zmian w operacie ewidencji gruntów i budynków objętych ww. decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z uwagi na brak ostatecznego orzeczenia w sprawie klasyfikacji gruntów, w konsekwencji uchylić decyzję starosty.

Przy ponownym rozpatrzeniu sprawy Starosta [...]winien podjąć decyzję w sprawie danych w ewidencji gruntów i budynków po ostatecznym rozstrzygnięciu sprawy uproszczonego planu urządzenia lasów, niestanowiących własności Skarbu Państwa prowadzonej przez Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w [...] W przypadku wydania ostatecznej decyzji zatwierdzającej uproszczony plan urządzania lasu dla ww. działek, stanowiącej jednocześnie w myśl § 46 ust. 2 rozporządzenia z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków podstawę wprowadzenia zmian do tego rejestru, Starosta [...] winien przeprowadzić postępowanie z urzędu w sprawie wprowadzenia zmian w operacie ewidencji gleboznawczej klasyfikacji gruntów.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy decyzją Starosty [...] z dnia [...] odmówiono dokonania zmiany w ewidencji gruntów i budynków użytków gruntowych dla ww. działek ze stwierdzeniem pozostawienia aktualnego przypisanego ww. działkom, użytku "lasy".

Organ ustalił, że w 1992 r. dla działek ewidencyjnych nr 550/9 o powierzchni 0,3939 ha, 550/7 o powierzchni 0,3954 ha i 550/5 o powierzchni 0,3980 ha ujawniono w ewidencji gruntów i budynków użytek gruntowy "lasy i grunty leśne" (symbol Ls), wykreślając jednocześnie dotychczasowe "grunty orne" (R) i "pastwiska trwałe" (Ps) (tom III karty 46-51). Zmiany dokonano w oparciu o przepisy § 13 ust. 2 i ust. 5 oraz § 14 ust. 2 zarządzenia Ministrów Rolnictwa i Gospodarki Komunalnej z dnia 20 lutego 1969r. w sprawie ewidencji gruntów (M. P. z 1969r. Nr 11, poz. 98 ze zm.). Podstawą powyższej zmiany były wyniki wywiadu terenowego wykonane dla obrębu [...] w latach 1990/91, z których sporządzono dokumentację zawartą w operacie zarejestrowanym w ośrodku dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej pod nr L.dz.ew. pom. (liczba dziennika ewidencji pomiarów)[...]. Ww. działki tworzyły nieruchomość KW[...], której właścicielami, na podstawie aktu notarialnego z[...], byli K. i E. Ś.. W 2003 r. na zlecenie właścicieli została sporządzona dokumentacja geodezyjna dotycząca wydzielenia z działek nr 550/5, 550/7, 550/9 siedmiu działek: 550/10, 550/11, 550/12, 550/13, 550/14, 550/15 i 550/16. Ww. praca nie była zatwierdzana decyzją administracyjną, a zmiany danych ewidencyjnych z niej wynikające zostały ujawnione w ewidencji gruntów i budynków w 2003r. Podczas połączenia i wydzielenia nowych działek nie został zmieniony dotychczasowy użytek gruntowy "lasy." Pierwszym pismem właścicieli K. i E. Ś., w którym zakwestionowali oni prawidłowość zaliczenia gruntu działek nr 550/10 - 550/16 do "lasów" było pismo z dnia [...]r., w którym wskazali: "w związku z istniejącym - niezgodnym, ze stanem faktycznym - zapisem w ewidencji gruntów, iż działki 550/10 do 550/16 w obrębie [...] stanowią las, prosimy o sprostowanie zapisu." W związku z ww. podaniem, działająca z upoważnienia Starosty [...] M. B. dokonała w dniu 31 sierpnia 2005 r. "wizji lokalnej użytków gruntowych na działkach 550/10- do 550/16 położonych w [...]- właściciel K. i E. Ś.". W ramach ww. "wizji" zostały wykonane zdjęcia oraz sporządzona została "notatka służbowa", w której zapisano m.in.: "po przeprowadzeniu wizji lokalnej w terenie stwierdzam, że działki powyższe porosłe są drzewostanem sztucznie posadzonym i z samosiewu takim jak: brzoza, sosna, świerk w wieku około 30 lat. Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy o lasach z dnia 28 września 1991 r. powierzchnia co najmniej 0,10 ha pokryta roślinnością leśną /drzewami i krzewami oraz runem leśnym/jest lasem."

W związku z zaleceniem organu odwoławczego wydania decyzji po ostatecznym rozstrzygnięciu sprawy uproszczonego planu urządzenia lasu, organ ewidencyjny postanowieniem z dnia[...], powołując się na art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a., orzekł o zawieszeniu postępowania w sprawie żądania zmiany użytków gruntowych w ewidencji gruntów i budynków

Po wydaniu ww. postanowienia w sprawie zawieszenia postępowania, dotychczasowi właściciele, K. i E. Ś., na podstawie umów darowizny przenieśli prawo własności do działek nr 550/12, 550/13, 550/15, 550/16 na rzecz innych podmiotów. Wprawdzie F. Ś. stał się właścicielem działki nr 550/13 z dniem 13 listopada 2009 r., tj. przed wydaniem postanowienia o zawieszeniu postępowania, to jednak strony umowy darowizny nie poinformowały o tym fakcie organu rozpatrującego wniosek o zmianę użytku gruntowego m. in. dla ww. działki. Zgodnie z art. 30 § 4 k.p.a. "w sprawach dotyczących praw zbywalnych lub dziedzicznych w razie zbycia prawa lub śmierci strony w toku postępowania na miejsce dotychczasowej strony wstępują jej następcy prawni." W związku z powyższym, stronami zawieszonego postępowania w sprawie dokonania w ewidencji gruntów i budynków zmiany użytków gruntowych dla działek od nr 550/10 do nr 550/16, są właściciele ww. działek, tj. m.in. J. Ś., F. Ś. i niepełnoletnia J. Ś.

W dniu 4 stycznia 2012 r. do Starostwa Powiatowego w [...] wpłynął wniosek J. Ś. o wprowadzenie w ewidencji gruntów i budynków dla działki nr 550/15 "oznaczenia rola" w miejsce ujawnionego od 1992r. użytku "lasy" (symbol Ls). Prawo własności ww. działki wnioskodawca nabył w dniu 27 lipca 2010 r. na podstawie umowy darowizny. We wniosku F. Ś. z dnia 3 stycznia 2012 r. także zwarte zostało żądanie wprowadzenia w ewidencji gruntów i budynków "oznaczenia rola" w stosunku do działki nr 550/13, w miejsce ujawnionego od 1992r. użytku "lasy" (symbol Ls). Prawo własności ww. działki wnioskodawca nabył w dniu 13 listopada 2009 r. na podstawie umowy darowizny. Rozpatrując wniosek J. Ś. oraz wniosek F. Ś. dotyczące zmiany użytków gruntowych dla działek nr 550/15 i 550/13 organ ewidencyjny uznał, że istnieją podstawy do podjęcia zawieszonego postępowania, pomimo tego, iż przyczyna zawieszenia, tj. sprawa uproszczonego planu urządzenia lasu, nie została zakończona prawomocną decyzją. W związku z powyższym Starosta [...] postanowieniem z dnia [...] podjął postępowanie w sprawie żądania dokonania zmiany w ewidencji gruntów i budynków dla działek od nr 550/10 do 550/16 .

Rozważając podstawy do zmiany użytku gruntowego dla działek nr 550/10 do 550/16 z aktualnego "lasy" na "grunty orne" organ wskazał, że zgodnie z ust. 2 pkt 1 załącznika nr 6 do rozporządzenia: do lasów zalicza się grunty określone jako "las" w ustawie z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2000 r., Nr 56, poz. 679, Nr 86, poz. 958 i Nr 120, poz. 1268)." W związku z powyższym użytkiem gruntowym "lasy" (Ls) jest las w rozumieniu ustawy o lasach. Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie ma zastosowanie legalna definicja zawarta w art. 3 ustawy o lasach, zgodnie z którą "lasem" jest grunt:

1) o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) - drzewami i krzewami oraz runem leśnym - lub przejściowo jej pozbawiony:

a) przeznaczony do produkcji leśnej lub

b) stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego albo

c) wpisany do rejestru zabytków;

2) związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywane dla potrzeb gospodarki leśnej: budynki i budowle, urządzenia melioracji wodnych, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania

drewna, a także wykorzystywany na parkingi leśne i urządzenia turystyczne."

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 2009 r. (IV CSK 353/08, Lex nr 527250)wskazano, że: "w świetle art. 3 pkt 1 ustawy z 1991 r. o lasach, za las należy także uznać grunt o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi), drzewami i krzewami oraz runem leśnym, który nie spełnia żadnego dodatkowego kryterium z art. 3 pkt 1 lit. a, b i c (nie jest przeznaczony do produkcji leśnej, nie stanowi rezerwatu przyrody ani nie został wpisany do rejestru zabytków). Dodatkowe kryteria dotyczą gruntów o obszarze co najmniej 0,10 ha przejściowo pozbawionych roślinności leśnej."

Stan faktyczny wskazany przez wnioskodawców w pismach i aktach notarialnych, potwierdza istnienie lasu na podanych działkach- w piśmie z dnia z dnia 8 sierpnia 2005 r. K. i E. Ś. przyznają, że na gruncie działek 550/10-550/16 o łącznej powierzchni 1,1873 ha są następujące drzewa: "brzoza brodawkowata", "świerki pospolite",w akcie notarialnym z dnia [...]K. i E. Ś.oświadczyli, że na działce nr 550/15 o powierzchni 0,1861 ha znajdują się: "betula pendula i caragana sibirica " tzn. brzozy brodawkowe i karagany syberyjskie.

W akcie notarialnym z dnia [...] K. i E. Ś. oświadczyli, że na działce nr 550/13 o powierzchni 0,1795 ha znajdują się drzewa gatunków: "Betuła pendula, Pica abies, Larix europea i Tilia cordata" , tzn. brzozy brodawkowate, świerk pospolity, modrzew europejski, lipa drobnolistna, w akcie notarialnym z dnia [...]K. i E. Ś. oświadczyli, że teren działki nr 550/12 o powierzchni 0,2113 ha ,jest częściowo zadrzewiony i zakrzewiony). Organ uznał za dowód ww. oświadczenia stron i dał im wiarę ponieważ nie są one sprzeczne z pozostałymi ustaleniami, tj. w szczególności z wynikami oględzin z dnia 31 sierpnia 2005 r. i sporządzonymi podczas nich zdjęciami. Wprawdzie Państwo [...] wskazując w ww. aktach notarialnych zawieranych od 2009 r., że zadrzewienia i zakrzaczenia nie obejmują całego obszaru działek, to jednak zdaniem organu stan taki zaistniał wskutek zlikwidowania drzew i innej roślinności znajdującej się na całym obszarze działek 550/10-550/16. Do takiego wniosku uprawnia porównanie zdjęcia satelitarnego ww. działek dostępnego w internecie. Reasumując organ przyjął, iż na całym obszarze działek 550/10-550/16, których łączna powierzchnia wynosi 1,1873 ha, znajdowały się drzewa i krzewy, których gatunki wskazali K. i E. Ś., a ponadto sosny, co wynika z oględzin w terenie dokonanych w dniu 31 sierpnia 2005 r. oraz opracowania "Inwentaryzacja stanu lasu na okres od 01.01.2010 do 31.12.2019" sporządzonego dla ww. działek przez dr W. C. z Biura Usług Ekologicznych i Leśnych[...]. Wskazana "Inwentaryzacja stanu lasu" została sporządzona na zlecenie Starosty [...] w ramach działań na podstawie art. 19 ust. 3, art. 21 ust. 2 ustawy o lasach. Przepis art. 19 ust. 3 ustawy o lasach stanowi: "Dla lasów rozdrobnionych o powierzchni do 10 ha, niestanowiących własności Skarbu Państwa, zadania z zakresu gospodarki leśnej określa decyzja starosty wydana na podstawie inwentaryzacji stanu lasów.'' W związku z powyższym grunt działek nr 550/10-550/16, których łączna powierzchnia wynosi 1,1873 ha, a więc znacznie przekracza powierzchnię 0,1000 ha, pokryty był roślinnością leśną (uprawami leśnymi), drzewami i krzewami oraz runem leśnym, co oznacza, że stanowił las w rozumieniu ustawy o lasach. Zdaniem organu, uwzględniając wiek, różnorodność gatunków drzew, krzewów, ich zwartość oraz kontur zewnętrzny tych roślin, przesądza, że wytworzyło się tam runo leśne.

Według organu oczywistym jest, że ten sam obszar gruntu nie może być przypisany jednocześnie do dwóch użytków gruntowych wymienionych w § 68 ust. 1-4 rozporządzenia, tj. np. do "gruntów ornych" (na których prowadzona może być "plantacja" np. drzew) i "lasów". W związku z powyższym, nie można uznać obszaru porośniętego m.in. drzewami: Betula pendula, Pica abies, Larbc europea i Tilia cordata, za plantację, i to jeszcze częściowo prowadzoną "w celach energetycznych", tym bardziej, że jak przyznają same strony, część drzew nie została przez nich zasadzona. Fakt, że teren w istniejących (obecnie nie obowiązujących) planach zagospodarowania przestrzennego gminy [...] zawsze był terenem rolnym" i fakt wydania decyzji Wójta Gminy [...] z dnia [...] ustalającej warunki zabudowy nie ma wpływu na wynik rozstrzygnięcia.

W piśmie z dnia 28 lipca 2008 r. K. i E. Ś. wyrazili opinię, że "przeznaczenie gruntu do produkcji leśnej dopiero rozstrzyga czy dany grunt jest lasem." Grunty przeznaczone do zalesienia określa miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Zatem w rozumieniu ustawy o lasach, działki nie stanowią lasu. Ustosunkowując się co do tej kwestii organ wskazał, że w świetle dokonanej przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia z dnia 28 stycznia 2009 r. (IV CSK 353/08, Lex nr 527250) wykładni pojęcia "lasy", zaprezentowanego przez autorów pism znaczenie pojęcia lasu, organ nie podziela.

Ponadto Starosta powołał się w ww. decyzji na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 czerwca 2011 r. sygn. akt I OSK 1240/10 w którym wyjaśniono, że: "z niczego nie wynika, że podstawą zmiany w ewidencji gruntów i budynków, która ma polegać na wpisaniu dla określonego obszaru gruntu rodzaju użytku gruntowego "Ls" - las w miejsce dotychczasowego użytku "Tr" - tereny różne, jest istnienie aktualnego planu urządzenia lasu lub uproszczonego planu urządzenia lasu". Starosta zwrócił również uwagę, na kwestię dotyczącą konsekwentnego likwidowania roślinności leśnej przez właścicieli przedmiotowych działek. Starosta podkreślił, że część drzew zgodnie z "rejestrem działek leśnych i gruntów leśnych do zalesienia wg właścicieli" ma 30 lat, przesądza, że nie zostały zasadzone przezK. i E. Ś. Starosta podniósł, że zgodnie z art. 13 ust. 2 ustawy o lasach zmiana lasu na użytek rolny, która jest dopuszczalna w przypadkach szczególnie uzasadnionych potrzeb właścicieli lasów, nie zachodzi w przedmiotowym przypadku, ponieważ brak obowiązującego uproszczonego planu urządzenia lasu oraz likwidowanie "roślinności leśnej (upraw leśnych, drzew i krzewów oraz runa leśnego) nie są podstawą do wykreślenia z ewidencji gruntów i budynków informacji o użytku "lasy".

Przepis § 45 ust. 1 rozporządzenia stanowi: aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje poprzez wprowadzenie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych."

W świetle powyższych ustaleń, w tym uwzględniając treść załączonych przez wnioskodawców kserokopii, (które ich zdaniem miałyby być podstawą do aktualizacji ewidencji gruntów i budynków w zakresie użytku gruntowego), należało odmówić dokonania żądanej zmiany.

W dniu 2 maja 2012 r. wpłynęło do Starostwa Powiatowego w [...] odwołanie K. Ś. od decyzji Starosty [...] z dnia[...], z wnioskiem o uchylenie ww. decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji zgodnie z żądaniem zawartym we wniosku z dnia 28 sierpnia 2008 r. K. Ś. powołał się na decyzję z dnia [...] r. [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego znak[...], w której K-PWINGiK wskazał organowi I instancji, że przy ponownym rozpatrzeniu sprawy Starosta [...] winien podjąć decyzję w sprawie uproszczonego planu urządzenia lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa prowadzonej przez Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w [...].K. Ś. wskazał ponadto, że Starosta [...] nie wprowadził do ewidencji gruntów i budynków danych zawartych w aktach notarialnych - umów przekazania własności działek dla F., J. i J. Ś. z których zdaniem K. Ś. wynika, że na ww. gruntach znajdują się nieznaczne zadrzewienia. Ponadto K. Ś. podniósł, że z zaświadczeń wydanych przez Wójta Gminy [...] wynika, iż do końca 2003 roku teren w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego był rolą, natomiast obecnie brak planu dla ww. terenu.

Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego po rozpatrzeniu odwołania od decyzji organu ewidencyjnego wydał w dniu [...]r. decyzję znak [...], o uchyleniu zaskarżonej decyzji Starosty [...] z dnia [...] i sprawę przekazał do ponownego rozpatrzenia. W uzasadnieniu wskazano, by przy ponownym rozpatrzeniu sprawy Starosta [...] podjął decyzję w sprawie danych w ewidencji gruntów i budynków po ostatecznym rozstrzygnięciu sprawy w formie decyzji określającej zadania z zakresu gospodarki leśnej na podstawie inwentaryzacji stanu lasu prowadzonej przez Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w [...].

Organ też wskazał, że Starosta [...] zawiesił z urzędu postępowanie w sprawie zmiany aktualnego użytku gruntowego ujawnionego w ewidencji gruntów i budynków dla działek ewidencyjnych o numerach: 550/10, 550/11, 550/12, 550/13, 550/14, 550/15, 550/16 o łącznej powierzchni 1.1873 ha będących we wspólności małżeńskiej E. Ś. i K. Ś. i w uzasadnieniu ww. postanowienia powołał się na decyzję z dnia [...] r. [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego znak[...], w której K-PWINGiK wskazał na konieczność uwzględnienia w ewidencji gruntów i budynków ustaleń uproszczonego planu urządzenia lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa. Starosta [...] jednak postanowieniem z dnia [...] podjął postępowanie w sprawie zmiany aktualnego użytku gruntowego ujawnionego w ewidencji gruntów i budynków dla ww. działek gruntu pomimo tego, iż przyczyna zawieszenia, nie ustała. W przedmiotowej sprawie nie wydano ostatecznej decyzji określającej zadania z zakresu gospodarki leśnej na podstawie inwentaryzacji stanu lasu dla ww. działek. Gdy ustąpią przyczyny zawieszenia postępowania, zgodnie z art. 97 § 2 organ administracji publicznej może podjąć postępowanie z urzędu lub na wniosek strony.

W dniu 4 stycznia 2012 r. wpłynęło do Starosty [...] pismo J. Ś. z dnia [...]r., które zawierało wniosek o wprowadzenie zmiany do ewidencji gruntów dla działki 550/15 położonej w obrębie[...], polegającej na oznaczeniu ww. działki "rola", gdyż teren ww. działki nie jest i nie był objęty planami urządzenia lasu, nie jest zalesiony i nie jest przeznaczony do produkcji leśnej w rozumieniu ustawy o lasach, gdyż "przeznaczenie do produkcji leśnej określa plan miejscowy lub wydana decyzja o warunkach zabudowy. Do pisma J. Ś. załączył zdjęcia przedmiotowej działki oraz kserokopię wypisu aktu notarialnego Repertorium [...] (dotyczącego umowy darowizny działki 550/15 na rzecz J. Ś.).

W dniu 4 stycznia 2012 r. wpłynęło do Starosty [...] też pismo F. Ś. z dnia 3.01.2012 r., które zawierało wniosek o wprowadzenie zmiany do ewidencji gruntów dla działki 550/13 położonej w obrębie[...], polegającej na oznaczeniu ww. działki "rola". F. Ś. wskazał, że teren ww. działki nie jest i nie był objęty planami urządzenia lasu, nie jest zalesiony i nie jest przeznaczony do produkcji leśnej w rozumieniu ustawy o lasach, gdyż "przeznaczenie do produkcji leśnej określa plan miejscowy lub wydana decyzja o warunkach zabudowy. Do pisma F. Ś. załączył zdjęcia przedmiotowej działki 550/13 oraz kserokopię wypisu aktu notarialnego Repertorium [...] (dotyczącego umowy darowizny działki 550/13 na rzecz swoją).

W związku z tym Starosta [...] błędnie zinterpretował wnioski z dnia [...] r. J. Ś. o wprowadzenie zmiany do ewidencji gruntów dla działki 550/15 położonej w obrębie [...], polegającej na oznaczeniu ww. działki na "rola" oraz F. Ś. z dnia [...] r. o wprowadzenie zmiany do ewidencji gruntów dla działki 550/13 położonej w obrębie[...], polegającej na oznaczeniu ww. działki "rola", jako wnioski o podjęcie zawieszonego postępowania. W związku z powyższym Starosta [...] powinien wezwać wnoszących F. Ś. i J. Ś. do usunięcia braków ww. wniosków, w przedmiocie czy dotyczą one podjęcia zawieszonego postępowania, czy też ww. wnioski dotyczą wszczęcia przez Starostę [...] nowych postępowań w sprawie zmiany rodzaju użytków dla konkretnych działek.

Wydanie przez Starostę [...] ostatecznej decyzji określającej zadania z zakresu gospodarki leśnej na podstawie inwentaryzacji stanu lasu w postępowaniu znak[...], oznaczałoby ustąpienie przyczyny zawieszenia postępowania. Starosta [...] mógłby wówczas podjąć postępowanie z urzędu lub na żądanie strony w przedmiotowej sprawie na podstawie art. 97 § 2 k.p.a. W przypadku braku rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego Starosta [...] powinien zgodnie z art. 101 § 3 Kpa odmówić podjęcia zawieszonego postępowania w formie postanowienia, na które służyłoby stronom zażalenie.

Wydanie przez Starostę [...] decyzji z dnia [...] odmawiającej dokonania zmiany w ewidencji gruntów i budynków użytków gruntowych dla działek nr 550/10, 550/11, 550/12, 550/13, 550/14, 550/15, 550/16 nie ma cech trwałości (stabilności) z uwagi na możliwe rozstrzygnięcia w postępowaniu [...] stanowiącym zagadnienie wstępne, np. w przypadku umorzenia postępowania.

Organ zarzucił, że w postanowieniu Starosty [...] brak uzasadnienia uznania, że istnieją podstawy do podjęcia zawieszonego postępowania, pomimo tego, iż postępowanie w sprawie zagadnienia wstępnego nie zostało zakończone ostateczną decyzją administracyjną. Stanowi to naruszenie przepisów postępowania administracyjnego. Spełnienie normy wynikającej z przepisu art. 8 k.p.a. wymaga prowadzenia postępowania administracyjnego w taki sposób, aby w szczególności w uzasadnieniu decyzji przekonać stronę, że organy administracji publicznej prowadzą postępowanie w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej.

Uzasadniając sposób rozstrzygnięcia organ wskazał, że przepis art. 138 § 2 Kpa (jak wskazano w wyroku NSA z dnia 23 marca 2012 r. II FSK 2004/10), wprost wskazuje, że organ II instancji może wydać decyzję uchylającą decyzję organu I instancji i przekazującą temu organowi sprawę do ponownego rozpoznania - tzw. decyzję kasacyjną - w przypadku, gdy rozstrzygnięcie sprawy wymaga uprzedniego przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w całości lub w znacznej części.

Już w decyzji z dnia [...] r. [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego znak[...], w której uchylono decyzję Starosty [...]z dnia [...] wskazano organowi I instancji, że przy ponownym rozpatrzeniu sprawy Starosta [...] winien podjąć decyzję w sprawie uproszczonego planu urządzenia lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa prowadzonej przez Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w [...]. Jak wynika z pisma Dyrektora Wydziału Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w [...] z dnia [...] oraz z otrzymanej dokumentacji znak postępowania znak [...] do chwili obecnej nie wydano decyzji określającej zadania z zakresu gospodarki leśnej na podstawie inwentaryzacji stanu lasu oraz, że Starosta [...]"musi zlecić wykonanie nowej inwentaryzacji stanu lasu, odzwierciedlającej obecny stan na gruncie".

W związku z powyższym przy ponownym rozpatrzeniu sprawy Starosta [...] winien podjąć decyzję w sprawie danych w ewidencji gruntów i budynków, po ostatecznym rozstrzygnięciu sprawy w formie decyzji określającej zadania z zakresu gospodarki leśnej, na podstawie inwentaryzacji stanu lasu, w postępowaniu prowadzonym przez Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w [...]. W przypadku wydania ostatecznej decyzji określającej zadania z zakresu gospodarki leśnej na podstawie inwentaryzacji stanu lasu dla ww. działek, stanowiącej jednocześnie w myśl § 46 ust. rozporządzenia z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków podstawę wprowadzenia zmian do tego rejestru, Starosta [...] winien przeprowadzić postępowanie z urzędu w sprawie wprowadzenia zmian w operacie ewidencji gleboznawczej klasyfikacji gruntów. Starosta [...] powinien również wezwać wnoszących F. Ś. i J. Ś. do usunięcia braków wniosków, w przedmiocie czy dotyczą one podjęcia zawieszonego postępowania, czy wszczęcia nowych postępowań w spawie zmiany rodzaju użytku gruntu.

W skardze do sądu E. i K. Ś. zarzucili organowi brak dogłębnego zbadania sprawy pod względem merytorycznym i wskazania właściwych wskazówek co do wydania decyzji. W uzasadnieniu podkreślili, że w 1989 r. nabyli gospodarstwo rolne i z części jego gruntów, które miały w planach miejscowych charakter rolny, postanowili zrobić plantację drzew szybkorosnących i drzew świątecznych. Nie obowiązywała wówczas ustawa o lasach. Bez wiedzy skarżących gruntom przypisano V i VI klasę bonitacyjną, a o zapisie w ewidencji gruntu jako "las" dowiedzieli się znacznie później. Wskazali, że występowali o stwierdzenie nieważności decyzji do Kierownika Urzędu Rejonowego w [...]r., lecz postępowanie zostało umorzone. Pomimo składanych wniosków geodeta powiatowy od lipca 2008 r. (data złożenia wniosku o zmianę ewidencji) nie dokonał oględzin - wizji terenowej. Z dokumentacji fotograficznej skarżących wynika, że na gruncie brak roślinności drzewiastej. Zarzucono też, że organy nie odniosły się do oceny zgodności z prawem wykorzystania gruntów rolnych dla celów plantacji roślin drzewiastych. Zdaniem skarżących nie istniały przesłanki do wszczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji określającej zadania z zakresu gospodarki leśnej, skoro art. 3 ustawy o lasach stanowi, że lasem jest grunt przeznaczony do produkcji leśnej a przeznaczenie określa się miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy. Do końca 2003 r. obowiązywał plan miejscowy nadający spornym gruntom charakter rolny. Działki nie były nigdy objęte uproszczonym planem urządzenia lasu ani decyzją określającą zadania z zakresu gospodarki leśnej, zatem użytki gruntu powinny być zapisane w ewidencji jako rola i nieznacznie jako Lz (zadrzewenie).

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art.1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz.1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, że przedmiotem kontroli Sądu jest zgodność z prawem zaskarżonej decyzji. Usunięcie z obrotu prawnego decyzji może nastąpić tylko wtedy, gdy postępowanie sądowe dostarczy podstaw do uznania, że przy jej wydawaniu organy administracji publicznej naruszyły prawo w zakresie wskazanym w art.145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2012 r., poz. 270).

Skarga zasługuje na uwzględnienie, ponieważ zaskarżona decyzja narusza prawo. Organ nie wyjaśnił dogłębnie sprawy i nie udzielił właściwych wskazówek organowi I instancji, ponadto uszła uwadze organu zmiana treści art. 138 § 2 kpa, gdyż w uzasadnieniu decyzji posłużył się on przesłankami, które zawierał ten przepis w poprzednim brzmieniu.

Z dniem 11 kwietnia 2011 r. zmieniły się przesłanki dopuszczalności wydania przez organ odwoławczy decyzji kasacyjnej. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 138 § 2 k.p.a. kodeks wyodrębnia dwie przesłanki wydania przez organ odwoławczy decyzji, w której uchyla zaskarżoną decyzję w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji. Pierwsza to stwierdzenie przez organ odwoławczy, że zaskarżona decyzja wydana została z naruszeniem przepisów postępowania, druga, uznanie przez organ odwoławczy, że konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Samo zatem stwierdzenie naruszenia przepisów postępowania nie jest przesłanką wystarczającą do uchylenia zaskarżonej decyzji. Niezbędne jest bowiem dodatkowo wykazanie, że "konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie."

W rozpatrywanej sprawie organ poprzestał na formalnej ocenie decyzji organu I instancji wskazując, na brak podstaw do podjęcia zawieszonego postępowania czy wadliwego zakwalifikowania wniosków F. i J. Ś., unikając merytorycznej oceny żądania skarżących. Zarzuty formułowane wobec rozstrzygnięcia organu I instancji mogłyby być usprawiedliwione, gdyby organ odwoławczy wykazał, że miały one wpływ na wynik rozstrzygnięcia, natomiast organ wyraził ogólne reguły i zasady podjęcia postępowania po uprzednim jego zawieszeniu, nie wynikając nawet w ocenę w jaki sposób przekładają się one na ocenę zgromadzonego materiału dowodowego, zwłaszcza, że upływ czasu od momentu kwestionowanego wpisu do ewidencji w 1992 r. do chwili obecnej spowodował, że zaszły określone zmiany w sferze faktycznej jak i prawnej (wycinka fragmentów zadrzewienia, stwierdzenie nieważności decyzji o zatwierdzeniu uproszczonego planu urządzenia lasu, istnienie planów miejscowych, ich wygaśnięcie, wydanie decyzji o warunkach zabudowy, zmiany podmiotowe związane z darowizną części działek, zmiana regulacji prawnych w oparciu o które dokonuje się wpisów w ewidencji). W związku z zaistniałymi zdarzeniami natury faktycznej i prawnej sprawa jest niewątpliwie złożona i ma skomplikowany charakter, co nie zwalnia organu odwoławczego od konieczności dokonania własnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i w następstwie przeprowadzonej analizy ustalenia, czy istnieją podstawy do wydania decyzji kasacyjnej. Ogólnikowe odwołanie się do reguł postępowania w związku z wcześniejszym jego zawieszeniem, wątpliwości dotyczące prawidłowości zakwalifikowania wniosków F. i J. Ś. bez merytorycznej oceny sprawy, jest niewystarczające. Konieczne też było ustosunkowanie się do zaistniałych zdarzeń faktycznych i prawnych i ich wpływu na stan sprawy jak i do stanowiska skarżących.

Regulacje w oparciu o które organy prowadzą ewidencję stanowią przepisy ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (tj. Dz. U. z 2010 r., Nr 193, poz. 1287 ze zm.) oraz przepisy rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454 ze zm., zwanego dalej rozporządzeniem).

Prowadzenie ewidencji gruntów i budynków oraz szczegółowe zasady wymiany danych ewidencyjnych uregulowane zostały w rozdziale 3 cytowanego rozporządzenia. Z przepisów tych wynika przede wszystkim obowiązek utrzymywania operatu ewidencyjnego w zgodności z aktualnymi dostępnymi dla organu dokumentami i materiałami źródłowymi. Stosownie do § 45 rozporządzenia aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje przez wprowadzanie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych. Zawarte w ewidencji dane mogą być aktualizowane z urzędu lub na wniosek (§ 46 ust. 1). Wprowadzenie zmian danych ewidencyjnych zgodnie z przepisami rozporządzenia może nastąpić w dwojakim trybie: w trybie czynności materialno- technicznej w postaci wprowadzenia do bazy danych zmiany na podstawie udokumentowanego zgłoszenia, po drugie w formie decyzji administracyjnej, gdy aktualizacja operatu wymaga przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego lub uzyskania dodatkowych dowodów (§ 47 ust. 3) i wówczas starosta przeprowadza postępowanie administracyjne, które kończy się wydaniem decyzji administracyjnej.

Skarżący powołują się w skardze na wadliwość pierwotnego wpisu, wnosząc o jego sprostowanie, gdyż w 1989 r. nabyli gospodarstwo rolne i z części jego gruntów, mających w planach miejscowych charakter rolny, zrobili plantację drzew szybkorosnących dla celów energetycznych i drzewek świątecznych. Bez ich wiedzy i udziału przypisano gruntom rolnym inne przeznaczenie. W 1992 r. ujawniono dla spornych działek użytek gruntowy "lasy i grunty leśne." Nie obowiązywała wówczas ustawa o lasach. W tych warunkach skarżący wnoszą o zmianę treści zapisu stanu użytku gruntowego, zwłaszcza, że stwierdzono nieważność decyzji Starosty [...]r. w sprawie zatwierdzenia uproszczonego planu urządzenia lasu dotyczących spornych działek. Jednocześnie w obowiązującym do końca 2003 r. planie miejscowym działki miały charakter rolny.

Niewątpliwie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego gminy [...] w tym, zatwierdzonym Uchwałą nr XXII/144/93 z 28 czerwca 1993 r. (opubl. Dz. Urz. Woj. Bydg. Nr 12, poz. 157 z 18 sierpnia 1993 r.) działki (po podziale 550/10 do 550/16 objęte były symbolem B1RP - teren upraw rolnych, częściowo w zasięgu uciążliwości oczyszczalni ścieków B5No oraz linii wysokiego napięcia. Także we wcześniejszym planie zagospodarowania przestrzennego gminy[...], zatwierdzonym Uchwałą Gminnej Rady Narodowej Białe Błota z 19 grudnia 1987, Nr XIX/113/87 ogłoszonym w (Dz. Urz. WRN, Nr 2, poz. 206 z 30 grudnia 1988 r.) teren objęty aktualnie działkami po podziale od 550/10 do 550/16 leżał w obszarze oznaczonym symbolem B1RO - teren upraw ogrodniczych z prawem zabudowy. Skarżący dysponowali też decyzją o warunkach zabudowy.

Organ I instancji oceniał sprawę w oparciu o przesłanki do aktualizacji wpisu- § 47 ust. 3 rozporządzenia, który nie służy sprostowaniu zapisu w ewidencji, lecz został zastrzeżony dla spraw aktualizacji danych, które są wątpliwe i nieoczywiste.

Przy rozpoznawaniu niniejszej sprawy w pierwszej kolejności należy zatem ustalić co było podstawą wpisu - czy podstawą wpisu w ewidencji gruntów działki leśnej była wynikająca z § 69 ust. 2 pkt 2 i ust. 4 zarządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarki Komunalnej z 20 lutego 1969 r. w sprawie ewidencji gruntów (M.P. 1969, Nr 11, poz. 98) weryfikacja danych dokonana z urzędu, w przypadku trwałych zmian w granicach użytków lub sposobu użytkowania gruntów. Wskazany przepis przewidywał wprowadzenie do operatu ewidencyjnego zmian wskazanych w sprawozdaniu z kontroli terenowej co dokonuje się z urzędu (§ 69 ust. 4 zarządzenia) - czy podstawą i jaki związek z wpisem miała decyzja Kierownika Urzędu Rejonowego [...] r. i wykaz zmian gruntowych. Jeśli wpisu dokonano na podstawie decyzji, istotne jest to czy została ona kiedykolwiek wyeliminowana z obrotu czy też nie.

W związku z odwołaniem się przez skarżących do treści planów miejscowych i decyzji o warunkach zabudowy, wymaga wyjaśnienia czy i ewentualnie jakie znaczenie dla wniosku skarżących ma treść planu zagospodarowania przestrzennego i uzyskanie po wygaśnięciu planu, decyzji o warunkach zabudowy dla wymienionych działek. Oceniając tę kwestię należy mieć na uwadze co stanowi źródło dla uwzględnienia danych w ewidencji. Należy zatem ustalić wzajemną relację między planowaniem przestrzennym a ewidencją, mając na uwadze art. 21 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne a także z uwagi na charakter przypisywanego gruntu należy zwrócić uwagę na art. 20 ustawy o lasach.

Zadaniem organu prowadzącego ewidencję gruntów jest zachowanie aktualności ewidencji. Zgodnie z § 45 ust. 1 rozporządzenia, aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje poprzez wprowadzanie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych. W myśl przepisów § 46 ust. 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia, dane zawarte w ewidencji podlegają aktualizacji z urzędu lub na wniosek osób, o których mowa w § 10 i 11. Z urzędu wprowadza się zmiany wynikające z:

- prawomocnych orzeczeń sądowych,

- aktów notarialnych,

- ostatecznych decyzji administracyjnych,

- aktów normatywnych,

- opracowań geodezyjnych i kartograficznych przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, zawierających wykazy zmian ewidencyjnych,

- dokumentacji architektoniczno-budowlanej gromadzonej i przechowywanej przez organy administracji publicznej,

- ewidencji publicznych prowadzonych na podstawie innych przepisów.

Oznacza to, że wpisy w ewidencji gruntów dokonywane są w oparciu o ściśle skonkretyzowane dokumenty, które mają odzwierciedlać aktualny stan prawny danej nieruchomości. Ewidencja gruntów i budynków ma bowiem charakter informacyjny i odzwierciedla wyłącznie dane wynikające z przedłożonych organowi dokumentów (vide: wyrok NSA z dnia 27 lipca 2011 r. sygn. akt I OSK 945/10 i przywołane tamże orzecznictwo - wyrok NSA z 4 stycznia 2011 r. sygn. I OSK 389/10 - LEX 745227, wyrok NSA z 8 lipca 2010 r. sygn. I OSK 1251/09 - LEX 594994).

Z uwagą należy odnieść się do stanów prawnych obowiązujących przy zakładaniu dokumentacji stanowiącej podstawy wpisu.

W skardze skarżący stwierdzili, że sporne działki nigdy nie były objęte uproszczonym planem urządzenia lasu ani decyzją określającą zadania z zakresu gospodarki leśnej. Z tym stanowiskiem nie można się zgodzić. W odniesieniu do będących przedmiotem sprawy działek była wydana decyzja zatwierdzająca uproszony plan urządzenia lasu. Wydano jednak decyzję stwierdzającą nieważność tej decyzji tj. dotyczącej zatwierdzenia uproszczonego planu urządzenia lasu. Decyzja o zatwierdzeniu planu urządzenia lasu nie była podstawą wpisu, gdyż wpis miał miejsce przed wejściem w życie ustawy o lasach. Decyzja ta potwierdzała natomiast zaistniałe fakty, że teren miał charakter leśny. Oceniając skutki decyzji o stwierdzeniu nieważności należy mieć na uwadze, że stwierdzenie nieważności decyzji powoduje zniesienie wszystkich skutków wywołanych przez tę decyzję od chwili jej wydania (ex tunc). Nie oznacza to jednak, że do czasu wydania decyzji stwierdzającej nieważność nie obowiązywała decyzja, dotknięta kwalifikowaną wadą. W związku z wydaniem decyzji administracyjnej istnieje domniemanie jej mocy obowiązującej i skuteczności prawnej, dopóki wadliwa decyzja nie zostanie we właściwej drodze usunięta z oborotu.

Pomimo zniesienia wszystkich skutków wywołanych przez decyzję dotkniętą kwalifikowaną wadliwością w związku z wydaniem decyzji stwierdzającej nieważność, należy podkreślić, że pewne skutki wywołane przez określoną decyzję są już nieodwracalne. Do takich należą skutki związane z upływem czasu.

Dla oceny skutków istotne jest też to, z jakim charakterem decyzji mamy do czynienia. Decyzja może mieć charakter deklaratoryjny tj. potwierdzać określone fakty wywołujące skutki prawne, bądź charakter konstytutywny tj. tworzyć nowe, uchylać lub zmieniać stosunki administracyjnoprawne, przy czym zmiana, uchylenie czy powstanie konkretnej sytuacji następuje z mocy decyzji, a nie z mocy ustawy.

Stwierdzenie nieważności decyzji deklaratoryjnej, a więc stwierdzającej, że powstały konkretne fakty wywołujące skutki prawne, oznacza, że fakty, na podstawie których decyzja ta została wydana, w rzeczywistości nie zachodziły. W przypadku decyzji konstytutywnej może się okazać, że pewne zaistniałe już skutki prawne wygasły.

Zatwierdzenie uproszczonego planu urządzenia lasu w oparciu o które skarżący korzystali z lasów ma określone znaczenie dla ujawnienia i weryfikacji wpisów w ewidencji. W tym też znaczeniu i zakresie organ powinien ocenić jej charakter.

Ponieważ sporne działki stanowią według ewidencji gruntów i budynków las, mogły zostać objęte uproszczonym planem urządzenia lasu. Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 28 września 1991r. o lasach (tj. Dz. U. z 2011r., Nr 12, poz. 59 ze zm.) plan urządzenia lasu lub uproszczony plan urządzenia lasu sporządzany jest:

1) dla lasów będących w zarządzie Lasów Państwowych - na zlecenie i koszt Lasów Państwowych;

2) dla lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa, należących do osób fizycznych i wspólnot gruntowych - na zlecenie starosty;

3) dla pozostałych lasów - na zlecenie i koszt właścicieli.

Oznacza to, że o sporządzeniu takiego planu decyduje starosta, a właściciele lasu mogą składać w terminie 30 dni od daty wyłożenia projektu uproszczonego planu urządzenia lasu zastrzeżenia i wnioski w sprawie planu (art. 21 ust. 5). Natomiast na sporządzenie takiego planu nie jest wymagana zgoda właścicieli poszczególnych działek leśnych.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy należy również ocenić sztuczne oddziaływania prowadzące do degradacji gruntów. Mogą być one przesłanką dokonania zmian w klasyfikacji gruntów jedynie w sytuacji gdy nie powstały one wyłącznie wskutek zaniedbań właściciela działki lub osoby trzeciej i są to zdarzenia nieodwracalne - w przeciwnym razie przepisy dotyczące zmian w gleboznawczej klasyfikacji gruntów pozostawałyby w oczywistej sprzeczności z zadaniami nałożonymi na właściciela gruntu i właściwymi przepisami.

Kolejnym zagadnieniem są kwestie podmiotowe. W myśl przepisów § 46 ust. 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia, dane zawarte w ewidencji podlegają aktualizacji urzędu lub na wniosek osób, o których mowa w § 10 i 11. Z kolei § 10 ust. 1 pkt 2 stanowi, że ewidencja obejmuje dane dotyczące właścicieli nieruchomości. Z zestawienia tych przepisów wynika, że interes prawny w aktualizacji ewidencji ma właściciel nieruchomości. Należy uwzględnić przy wydaniu decyzji aktualny stan prawny w odniesieniu do właściwości działek i ocenić interes prawny obdarowanych a także ocenić interes prawny byłych właścicieli działek, które stały się przedmiotem darowizny. Tu ważnym elementem będzie też zwrócenie uwagi na zdolność do czynności prawnych obdarowanych. Jednym z obdarowanych była małoletnia J. Przedstawicielem ustawowym małoletnich są rodzice. W tym znaczeniu należy też ocenić interes prawny w zaskarżeniu orzeczenia I instancji, ewentualnie ustalić czy odwołujący się byli umocowani do działania w imieniu obdarowanych.

Zadaniem organów jest bowiem ustalenie, czy skarżący w momencie odwołania występowali w imieniu własnym, czy też obdarowanych.

Mając na uwadze wszystkie wskazane wady i braki przeprowadzonego postępowania przez organ odwoławczy Sąd, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a ic ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002 r., Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej - ppsa) orzekł jak w pkt 1 sentencji. Na podstawie art. 152 ppsa orzeczono jak w pkt 2 sentencji. O kosztach rozstrzygnięto w oparciu o art. 200 ppsa.