I SA/Wa 142/13

Uzasadnienie

Pismem z dnia 14 grudnia 2012 r. D. T. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na pismo działającego z upoważnienia Prezydenta [...] – Burmistrza Dzielnicy [...], z dnia [...] września 2012 r., nr [...] dotyczące sprawy wykupu od gminy lokalu komunalnego nr [...] położonego w [...] przy ul. [...].

W treści skargi strona wskazała, że od ponad 20 lat stara się bezowocnie o wykup najmowanego od gminy lokalu. W tym czasie organ wydawał uchwały, mocą których wyrażał zgodę na sprzedaż innych znajdujących się w budynku przy ul. [...] lokali, co dowodzi ewidentnej dyskryminacji skarżącego.

Ponadto zdaniem skarżącego zaskarżone rozstrzygnięcie jest niezgodne z obowiązującym prawem. Wydane zostało ono bowiem na podstawie § 6 pkt 1 lit.b nieobowiązującej jeszcze uchwały Nr [...] Rady Miasta [...] z dnia [...] grudnia 2011 r., podając jako przyczynę odmowy sprzedaży lokalu, fakt obniżenia skarżącemu czynszu z tytułu dochodów gospodarstwa domowego.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, wskazując na brak jurysdykcji sądów administracyjnych do rozstrzygania spraw związanych z wykupem lokali mieszkalnych z zasobów gminy w trybie art. 34 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

Organ podniósł również, że lokal skarżącego nigdy nie był przeznaczony do sprzedaży.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, póz., 1269), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości m.in. przez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem (§ 2 tej ustawy) w trybie i na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012r, poz. 270 ze zm.), zwanej dalej ppsa.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że przedmiotowy zakres kontroli sądów administracyjnych określony został w art. 3 § 2 ppsa i obejmuje orzekanie w sprawach skarg na: decyzje administracyjne, postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty, postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie, inne akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach, akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej, akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne akty, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej, akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego oraz bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1-4a art. 3 § 2 ppsa.

Wbrew twierdzeniom skarżącego, zaskarżony przez niego dokument z dnia [...] września 2012 r. nie jest decyzją administracyjną, nie jest też innym aktem, o którym mowa w art. 3 § 2 ppsa. Z treści tego dokumentu wynika bowiem, że stanowi on jedynie odpowiedź organu na pismo skarżącego z dnia [...] sierpnia 2012 r. dotyczące możliwości wykupu najmowanego od gminy lokalu. Tym samym pisma tego, nie można zaliczyć do aktów, czy też czynności z zakresu administracji publicznej podlegających ocenie sądów administracyjnych.

Niezależnie od powyższego wskazać należy, że tryb oraz sposób nabywania nieruchomości będących własnością jednostek samorządu terytorialnego reguluje ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm. – dalej u.g.n.). W myśl art. 13 ust. 1 u.g.n.– z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustaw, nieruchomości mogą być przedmiotem obrotu, w szczególności nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży. Sprzedaż nieruchomości wymaga zawarcia umowy w formie aktu notarialnego (art. 27 u.g.n.) i następuje w drodze przetargu lub w drodze bezprzetargowej, stosownie do przepisów rozdziału 4 działu I tej ustawy (art. 28 ust. 1 u.g.n.).

Zgodnie z art. 34 ust. 1 pkt 3 u.g.n w przypadku zbywania nieruchomości osobom fizycznym i prawnym pierwszeństwo w ich nabyciu, z zastrzeżeniem art. 216a, przysługuje osobie, która jest najemcą lokalu mieszkalnego, a najem został nawiązany na czas nieokreślony. Powołując się na status takiego najemcy, skarżący występował o zgodę na jego wykup przedmiotowego lokalu,

Podkreślenia jednak wymaga, że sprzedaż nieruchomości stanowiącej własność jednostek samorządu terytorialnego, następuje w drodze umowy cywilnoprawnej, do której zastosowanie będą miały przepisy Kodeksu cywilnego. Ustawa o gospodarce nieruchomościami dla dokonania powyższej czynności nie przewiduje bowiem innej formy działania, ani nie precyzuje żadnych przesłanek zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości. W szczególności, powołana ustawa nie przewiduje wydania decyzji administracyjnej jako podstawy do zawarcia takiej umowy. Cywilnoprawny tryb obrotu nieruchomościami jednostek samorządu terytorialnego wyklucza zatem przyjęcie, iż złożenie propozycji wykupu nieruchomości, a w istocie oferty zawarcia umowy, wszczyna postępowanie administracyjne, które zgodnie z zasadą z art. 104 § 1 Kpa podlega załatwieniu w drodze władczego jednostronnego rozstrzygnięcia organu w formie decyzji administracyjnej. W sprawach dotyczących sprzedaży nieruchomości stanowiących własność gminną, organy wykonawcze gminy nie występują w roli organów administracji publicznej, ale jako reprezentanci gminy będącej właścicielem nieruchomości.

W konsekwencji, brak zdaniem Sądu podstaw do przyjęcia, aby załatwienie sprawy sprzedaży skarżącemu lokalu mieszkalnego miało nastąpić w drodze decyzji administracyjnej, postanowienia lub innego aktu, czy czynności z zakresu administracji publicznej, dotyczącego uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Żądana przez skarżącego czynność ma charakter cywilnoprawny i jest dokonywana w ramach dwustronnej czynności prawnej (zawarcia umowy). A zatem z uwagi na brak elementu władztwa publicznego, nie mieści się w zakresie właściwości sądów administracyjnych. Potwierdzenie takiego stanowiska znajduje się w orzecznictwie sądów administracyjnych m. in. postanowieniach Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 lutego 2013 r. sygn. akt I OSK 144/13, z dnia 19 kwietnia 2012 r. I OSK 766/12, I OSA 785/12 – cbois.nsa.gov.pl), gdzie przesądzono o braku kognicji sądów administracyjnych do rozpoznawania spraw związanych z sposobem rozporządzenia należącymi do jednostek samorządu terytorialnego nieruchomościami.

Mając powyższe na uwadze Sąd, na podstawie art. 58 § 1 pkt. 1 powołanej ustawy orzekł, jak w sentencji postanowienia.