• I SA/Kr 419/13 - Postanow...
  29.03.2024

I SA/Kr 419/13

Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
2013-05-31

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Michał Śmiałowski /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie: Michał Śmiałowski po rozpoznaniu w dniu 31 maja 2013r. na posiedzeniu niejawnym wniosku R.P. o zwolnienie od kosztów sądowych, w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Celnej , z dnia 21.01.2013r., nr [...], w przedmiocie podatku akcyzowego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia pojazdu, postanawia: wniosek oddalić

Uzasadnienie

Do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wpłynął wniosek R.P. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych, w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Celnej , z dnia 21.01.2013r., nr [...], w przedmiocie podatku akcyzowego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia pojazdu.

Jak wynika z uzasadnienia wniosku, zawartego w nim "oświadczenia o stanie rodzinnym , majątku i dochodach", akt sprawy o sygn. I SA/Kr 1299/12 oraz nadesłanych dokumentów R.P. ur. w 1957r. pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z żoną M.P. ur. w 1961r. oraz córkami: M.P. ur. w 1995r. i A.P.ur. w 1996r.

Rodzina mieszka w mieszkaniu znajdującym się w T. przy ul. K.. Właścicielem tego lokalu jest "osoba trzecia" – J.G.. Według oświadczenia wnioskodawcy "strony umowy użytkowania nie posiadają w tym zakresie stosownych umów w formie pisemnej ".

R.P. podaje, że obecnie zaprzestał prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej pod firmą "R"., R. P. , z której w 2012r. osiągnął dochód w wysokości 80 091,85 zł. przy przychodzie na poziomie 2 014 435,99 zł. Ponadto, w roku tym, z innych źródeł niewymienionych w rubryce D.1. pkt 1-7 formularza PIT-36 uzyskał on dochód w wysokości 10 721,77 zł. przy przychodzie w wysokości 19 000 zł. Dochody te zostały "w zasadzie w całości" przeznaczone na; wydatki związane z bieżącym utrzymaniem rodziny, wydatki związane z prowadzonymi postępowaniami podatkowymi, sądowoadministracyjnymi i egzekucyjnymi oraz na wydatki z tytułu wynagrodzenia fachowego pełnomocnika.

R.P. soją aktywność zawodową realizuje teraz kierując spółką "R" sp. z o.o., w której posiada 100% udziałów o wartości nominalnej 38 063 zł. Pełni tam funkcję prezesa zarządu, natomiast w "R" sp. z o.o. jest on prokurentem. Obie funkcje, według jego oświadczenia, piastuje w sposób nieodpłatny, mimo istnienia "Uchwały Jedynego Wspólnika "R" sp. z o.o. w T.", z dnia 01.03.2012r. przyznającej mu wynagrodzenie za pełnienie funkcji prezesa zarządu spółki w wysokości 2 500 zł., miesięcznie.

Strona skarżąca podkreśla, iż z działalności "R" sp. z o.o. nie uzyskała do tej pory żadnego dochodu. Spółka ta bowiem, z uwagi na słabą koniunkturę na rynku motoryzacyjnym nie generuje dochodów a zyski nie są i nie były wypłacane.

Saldo konta osobistego R.P., które znajduje się w Banku Zachodnim WBK S.A. na dzień 28.03.2013r. wynosiło 26,52 zł. a historia tego rachunku nie wskazuje żadnej aktywności finansowej w ostatnich trzech miesiącach, z wyjątkiem prowizji za obsługę w wysokości 9,99 zł.

Z Krajowego Rejestru Sądowego (https://ems.ms.gov.pl/krs/) wynika natomiast, że w obrocie gospodarczym funkcjonuje także "R" sp. z o.o. spółka komandytowo – akcyjna, w której komplementariuszem jest "R" sp. z o.o. Wszystkie trzy podmioty mają siedzibę przy ul. K. w T., podobnie zresztą jak działalność gospodarcza prowadzona wcześniej przez wnioskodawcę pod firmą "R", R.P..

M.P. pełni funkcję Prezesa Zarządu "R" sp. z o.o. i prokurenta w "R" sp. z o.o. Strona skarżąca podaje, iż M. P. nie uzyskuje z tego tytułu żadnego wynagrodzenia, mimo istnienia "Uchwały Zarządu R. sp. z o.o. w T.", z dnia 01.03.2012r. przyznającej M. P. wynagrodzenie za pełnienie funkcji prokurenta samoistnego w wysokości 1 500 zł., miesięcznie. Wnioskodawca zaznacza również , że M.P. nie złożyła i nie będzie składała zeznania podatkowego za 2012r. gdyż nie odnotowała w nim żadnych dochodów.

Według oświadczenia strony skarżącej jedyne źródło utrzymania rodziny stanowi umowa dożywocia w wysokości 2 500 zł. miesięcznie (druk PPF z dnia 08.04.2013r., data wpływu 11.04.2013r. por. też druk PPF z dnia 18.03.2013r., data wpływu 20.03.2013r. w aktach o sygn. I SA/Kr 1299/12), która później określona została przez nią jako: "nieregularne wpłaty gotówkowe z tytułu umowy dożywocia" (pismo procesowe z dnia 11.04.2013r., data wpływu 15.04.2013r. – akta sprawy o sygn. I SA/Kr 1299/12). W ostatnim piśmie procesowym z dnia 13.05.2013r. (data wpływu 16.05.2013r.) strona skarżąca stwierdziła natomiast, że pomoc finansowa udzielana rodzinie przez córkę R.P. z pierwszego małżeństwa – A.P. przebywającą poza granicami kraju, nie stanowi realizacji umowy dożywocia i ma charakter nieregularny zarówno co do okresów jak również wysokości przekazywanych środków. Pomoc ta udzielana jest, zdaniem wnioskodawcy, w miarę potrzeb jego i rodziny oraz na stosowną prośbę. Uzyskiwane w ten sposób środki przeznaczane są na: "wydatki związane z konsumpcją , ubiorem rodziny oraz edukacją, a także leczeniem w razie choroby małoletnich córek".

Strona skarżąca podkreśla , że nie posiada nieruchomości ani oszczędności. Zaznacza również , iż w stosunku do niej zapadły już decyzje ostateczne na łączną kwotę 1 203 900 zł. dotyczące zaległego podatku akcyzowego a suma 500 661 zł.

(nie licząc odsetek od tych należności) jest przedmiotem egzekucji. Okoliczności te, w połączeniu z przedstawioną sytuacją majątkową oraz faktem, iż na konto Izby Celnej wnioskodawca przekazał już należną kwotę 38 315 zł. a na wynagrodzenie z tytułu pomocy prawnej Kancelarii "M" wydał sumę 11 784,50 zł. brutto, czynią, jego zdaniem, żądania zawarte we wniosku uzasadnionymi.

Zdaniem orzekającego wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 245 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z dnia 2012r. , poz. 270 z p. zm.) prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego ( § 2). Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje natomiast zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (§ 3).

Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej na podstawie art. 246§1 w/w ustawy przysługuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (prawo pomocy w zakresie całkowitym) lub gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (prawo pomocy w zakresie częściowym).

Udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe.

Ubiegający się o taką pomoc winien więc w każdym wypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa, czyli w rzeczywistości o przeniesienie ciężaru kosztów postępowania na współobywateli. To bowiem z ich środków pochodzą dochody budżetu Państwa , z których pokrywa się wszelkie wydatki związane z postępowaniem sądowym w razie zwolnienia skarżącego z obowiązku ich ponoszenia (por. postan. SN. z dnia 24.09.1984r. sygn. II CZ 104/84 i postan. NSA z dnia 10.01.2005r., sygn. akt FZ 478/04).

Przyznanie prawa pomocy powinno mieć więc charakter wyjątkowy i winno być stosowane w stosunku do osób charakteryzujących się ubóstwem (przykładowo do takich osób można zaliczyć bezrobotnych bez prawa do zasiłku lub osoby ze względu na okoliczności życiowe pozbawione całkowicie środków do życia). Strona skarżąca będąca osobą fizyczną powinna więc partycypować w kosztach postępowania , jeżeli ma jakiekolwiek środki majątkowe. (por. postanowienie NSA z dnia 22.12.2004r. , sygn. akt. OZ 862/04, postanowienie NSA z dnia 27.02.2012r., sygn. akt I FZ 561/11).

W przedmiotowej sprawie zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia ma analiza przesłanek przyznania prawa pomocy stronie skarżącej wymienionych w art. 246§1 w/w ustawy. Wskazuje ona, iż to na wnioskodawcy ciąży obowiązek wykazania, że strona nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania lub że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. To strona ma wykazać taką sytuację materialną, która uzasadniałaby przyznanie prawa pomocy. Brzmienie tego przepisu nie pozostawia przy tym wątpliwości, że inicjatywa dowodowa zmierzająca do uprawdopodobnienia , iż zachodzą uwarunkowania przemawiające na rzecz przyznania prawa pomocy ciąży na wnioskodawcy (por. postanowienie WSA w Gliwicach z dnia 23.10.2009r. , sygn. III SA/GL 823/09). Wnioskodawca ma też obowiązek współdziałania z sądem w zakresie gromadzenia dowodów źródłowych i wyjaśnienia wszystkich okoliczności w celu ustalenia jej rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych. Brak tej współpracy przez niedostarczenie dokumentów bądź nieskładnie wyczerpujących oświadczeń musi mieć wpływ na dokonywaną przez sąd ocenę wniosku o przyznanie prawa pomocy (por. postanowienie NSA z dnia 15.03.2012r., sygn. akt II FZ 175/12, postanowienie NSA z dnia 04.04.2011r., sygn. akt II FZ 103/11, postanowienie NSA z dnia 19.10.2010r., sygn. akt II GZ 296/10, postanowienie NSA z dnia 05.12.2006r., sygn. akt II FZ 703/06).

Podstawą prawidłowej analizy sytuacji finansowej strony skarżącej jest stan faktyczny ustalony w oparciu o wymaganą dokumentację oraz wiarygodne oświadczenia. Materiał ten ażeby mógł posłużyć do subsumpcji pod konkretne przesłanki prawa pomocy w procesie stosowania prawa musi być spójny, logiczny i pozostający bez wewnętrznych sprzeczności powodujących wątpliwości co do prawdziwości niektórych jego elementów. W niniejszym przypadku, mimo przedłożonego obszernego materiału, sytuacja taka nie zachodzi jednak. Przedstawione okoliczności ujawniają poważne niejasności co do źródeł finansowania R.P. i jego rodziny oraz ich wielkości. Biorąc natomiast pod uwagę istniejące powiązania strukturalno - kapitałowe zachodzące pomiędzy trzema wymienionymi spółkami, których siedziba mieści się pod tym samym adresem przy ul. K. w T. (jednocześnie miejsce zamieszkania rodziny R.P. ) oraz obsadę personalną ich władz, bardzo wnikliwe przeanalizowanie tej kwestii staje się rzeczą niezbędną w niniejszym wpadkowym postępowaniu o przyznanie prawa pomocy. Orzekający rozpatrując wniosek w tym zakresie musi bowiem czuwać aby zapadłe orzeczenie wydane zostało w oparciu o kompletne dane. W przeciwnym razie może dojść do naruszenia ustawowych ram tej instytucji. Kwestia ilości spraw zainicjowanych ze skarg strony skarżącej i wartości przedmiotów zaskarżeń w tych sprawach jest zagadnieniem istotnym ale nie może stanowić przesłanki determinującej rozstrzygnięcie, mimo, że wpływa na wysokość kosztów postępowania ponoszonych przez stronę.

Na gruncie niniejszej sprawy niezrozumiała wydaje się ewolucja określeń strony skarżącej co do faktu otrzymywania przez nią pomocy finansowej od córki. Orzekający nie dał wiary twierdzeniom wnioskodawcy jakoby błędnie odczytał on intencje córki i samą istotę umowy dożywocia a uzyskiwana pomoc finansowa mała jedynie charakter nieregularny zarówno co do okresów jej udzielania, jak również wysokości przekazywanych środków. Trudno bowiem przyjąć , że osoba prowadząca działalność gospodarczą , będąca prezesem spółki z o.o. i prokurentem drugiej spółki z o.o. używa najpierw kategorycznie określenia "umowa dożywocia " a kiedy zostaje wezwana o jej przedłożenie traci już świadomość tego co stanowi jej istotę. Sytuacja ta budzi tym większe wątpliwości co do wiarygodności oświadczeń strony skarżącej, kiedy przyjmie się, za wnioskodawcą, że pomoc ta ma charakter nieregularny zarówno w odniesieniu do terminów przekazywania pieniędzy jak i ich kwot. Powstaje bowiem wówczas pytanie, z jakich środków utrzymuje się więc czteroosobowa rodzina, która regularnie co miesiąc wydaje 2 500 zł. Da się również zauważyć brak konsekwencji w twierdzeniach strony skarżącej, która w piśmie procesowym z dnia 11.04.2013r. (akta sprawy o sygn. I SA/Kr 1299/12 ) pisze , że środki od córki przekazywane są w formie gotówkowej a w piśmie procesowym z dnia 13.05.2013r. podaje , że A.P. prowadzi działalność gospodarczą poza granicami kraju.

Ponadto wnioskodawca, mimo wezwania , nie ujawnił wysokości miesięcznych dochodów córki A.P. zaznaczając, iż odmówiła mu odpowiedzi na to pytanie. Przyczyną odmowy było twierdzenie, że wysokość jej dochodów jest dobrem prawnie chronionym i z uwagi na to, że nie jest ona stroną tego postępowania nie jest również zobligowana do udzielania tej informacji. W tym miejscu należy jednak podkreślić , że na dzieciach ciąży nie tylko obowiązek dostarczania rodzicom środków utrzymania (obowiązek alimentacyjny), co wynika z art. 128 ustawy z dnia 25 lutego 1964r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U z 2012r.,poz. 788 z p. zm.). Rodzice i dzieci są obowiązani również do wzajemnego szacunku i wspierania się (por. art. 87 k.r.o.). Pojęcie wzajemnego wspierania się może natomiast przybrać postać pomocy materialnej. Na dzieciach ciąży zatem obowiązek niesienia pomocy rodzicom, w tym i finansowej (por. postanowienie NSA z dnia 11.06.2012r., sygn. akt I FZ 200/12). W związku z tym oraz biorąc pod uwagę , iż A.P. przekazuje środki finansowe ojcu, zasadne jest określenie jakiej wysokości są to środki i czy mogą one pokryć całość lub część kosztów związanych z toczącymi się postępowaniami sądowoadministracyjnymi. Ustalenie zatem sytuacji finansowej córki, choćby orientacyjne, jest więc w pełni usprawiedliwione. Nie ma ono znamion naruszenia zasady ochrony danych osobowych A.P. a jest jedynie elementem podlegającym ujawnieniu w postępowaniu dotyczącym zbadania czy R.P. jest uprawniony do otrzymania pomocy finansowej z budżetu Państwa. Konieczność ujawnienia zdolności płatniczych A.P. jest niejako konsekwencją zainicjowania przez wnioskodawcę postępowania w przedmiocie prawa pomocy i powołania się w nim na fakt otrzymywania pomocy finansowej od córki. Nie stanowi zatem, w tym przypadku, naruszenia sfery prywatności.

Informacje strony skarżącej odnośnie wysokości jej dochodów nie znajdują też racjonalnego wytłumaczenia w kontekście stwierdzenia że: " skarżący stara się sukcesywnie i w miarę posiadanych możliwości (wolnych środków) regulować ciążące na nim zaległości w podatku akcyzowym, będące przedmiotem toczących się postępowań" (pismo procesowe z dnia 11.04.2013r. – akta sprawy o sygn. I SA/Kr 1299/12). Wynika z tego bowiem , że wnioskodawca jest w stanie wygospodarowywać jakieś środki finansowe i nie wszystkie pieniądze wydawane są na utrzymanie rodziny.

Wreszcie zupełnie sprzeczne z dotychczasowymi oświadczeniami jest stwierdzenie, że M.P. nie złożyła i nie będzie składała zeznania podatkowego za 2012r. gdyż nie odnotowała w tym roku żadnego przychodu (pismo procesowe z dnia 11.04.2013r. znajdujące się w aktach sprawy o sygn. I SA/Kr 1299/12 oraz oświadczenie z dnia 07.05.2013r.). W oświadczeniu zawartym we wniosku o przyznanie prawa pomocy z dnia 31.08.2012r. , data wpływu 04.09.2012r. (akta sprawy o sygn. I SA/Kr 1299/12) strona skarżąca podała bowiem, że wynagrodzenie M.P. wynosi 1 500 zł., miesięcznie, brutto !

Tak więc kierując się zasadami logicznego rozumowania, doświadczenia życiowego i dostępnej wiedzy uznać należy, że wskazane wyżej okoliczności czynią zebrany materiał niekompletnym, mało czytelnym, częściowo sprzecznym a więc niewystarczającym do wydania pozytywnego dla strony rozstrzygnięcia. Postawa strony , która wybiórczo prezentuje informacje mające potwierdzać jej sytuację majątkową i rodzinną uniemożliwia uzyskanie pewności , co do jej rzeczywistej sytuacji finansowej (por. postanowienie NSA , z dnia 11.01.2008r. , sygn. akt II FZ 571/07, postanowienie NSA , z dnia 09.02.2005r. , sygn. akt FZ 579/04, postanowienie NSA , z dnia 28.06.2012r. , sygn. akt I FZ 210/12 ). Orzekanie na podstawie niekompletnych danych nie jest natomiast dopuszczalne (por. postanowienie NSA , z dnia 24.01.2011r. , sygn. akt II FZ 733/10).

Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak w sentencji , na podstawie art.244§1, art.245§3, art. 246§1 pkt. 2 , w zw. z art. 258 § 2, pkt 7) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012r., poz .270 z p. zm.).

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...