I GSK 965/12

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 26 stycznia 2012 r., sygn. akt I SA/Rz 687/11, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.; dalej powoływanej jako "p.p.s.a."), oddalił skargi J. W. na decyzje Dyrektora Izby Celnej w [...] z dnia [...] lipca 2011 r. o numerach: [...], [...] i [...], którymi organ ten utrzymał w mocy trzy decyzje Naczelnika Urzędu Celnego w [...] z dnia [...] marca 2011 r., dotyczące odpowiednio: 1) określenia prawnie należnej kwoty długu celnego, 2) określenia w prawidłowej wysokości kwoty podatku akcyzowego z tytułu importu towaru oraz określenia zaległości podatkowej w podatku akcyzowym, a także 3) określenia w prawidłowej wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług z tytułu importu towaru i stwierdzenia zaległości podatkowej w tym podatku.

Sąd pierwszej instancji wskazał w swoim rozstrzygnięciu ustalenia faktyczne i stanowisko organów administracji orzekających w kontrolowanych sprawach. Organy te ustaliły, że J. W. złożył w dniu [...] października 2008 r. zgłoszenie celne (nr [...]) o objęcie procedurą dopuszczenia do obrotu samochodu osobowego marki Toyota RAV 4 (rok produkcji 2008, pojemność silnika 2362 cm3), importowanego ze Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. W zgłoszeniu celnym obliczono i wykazano należności celne i podatkowe, przy czym za podstawę wartości celnej została przyjęta wartość towaru w wysokości 2600 USD. Do zgłoszenia dołączono m.in. rachunek sprzedaży z dnia [...] marca 2008 r. (wystawiony przez G. [...] na kwotę 2600 USD), kserokopię dyspozycji polecenia wypłaty kwoty 2600 USD przez [...] S.A. na rzecz sprzedawcy pojazdu, ocenę techniczną nr [...] z dnia [...] października 2008 r. wraz z dokumentacją zdjęciową pojazdu. Wspomniane zgłoszenie celne zostało przyjęte i zarejestrowane przez organ. Po zwolnieniu towaru, Naczelnik Urzędu Celnego w [...], w trybie określonym w art. 78 rozporządzenia Rady (EWG) NR 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. UE L 302 z dnia 19 października 1992 r., s. 11, ze zm.; zwanego dalej "WKC"), dokonał sprawdzenia wiarygodności podanej w zgłoszeniu celnym wartości samochodu. Opierając się na cenach sprzedaży podobnych samochodów w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej zamieszczonych na stronie internetowej www.edmunds.com, organ celny ustalił, że średnie ceny podobnych pojazdów, oferowanych na rynku amerykańskim, zawierają się w przedziale od 12 361 USD do 14 663 USD. Z uwagi na rozbieżność pomiędzy podaną w zgłoszeniu celnym wartością importowanego pojazdu a cenami podobnych samochodów na rynku amerykańskim, Naczelnik Urzędu Celnego w [...] wszczął postępowanie celne w przedmiocie określenia długu celnego w prawidłowej wysokości. W toku tego postępowania organ powołał (postanowienie z dnia [...] lutego 2011 r.) biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej ([...]) w celu ustalenia wartości transakcyjnej samochodu, z uwzględnieniem dyspozycji art. 31 WKC. W dniu [...] lutego 2011 r. biegły sporządził w oparciu o dane zawarte w publikacji wydawnictwa INFO-EKSPERT: "Pojazdy samochodowe, wartości rynkowe" wycenę nr [...]., z której wynikało, że wartość rynkowa brutto importowanego pojazdu, określona metodą stopnia uszkodzenia, bez uwzględnienia współczynnika zbywalności wyniosła 45 060 zł, zaś pojazdu nieuszkodzonego 66 000 zł. Naczelnik Urzędu Celnego jako wartość importowanego przez J. W. pojazdu przyjął wartość 45 060 zł i po pomniejszeniu tej kwoty o 10% wartości marży, 22% podatku od towarów i usług, wartość podatku akcyzowego liczonego według stawki 13,6% i wartość cła obliczonego według stawki 10% stwierdził, że cena brutto wyniosła 26 870 zł, czyli równowartość 11 447,68 USD, a zatem była znacząco wyższa od kwoty podanej w zgłoszeniu celnym. W związku z tymi ustaleniami, Naczelnik Urzędu Celnego, działając m.in. na podstawie art. 201 oraz art. 78 WKC, wydał w dniu [...] marca 2011 r. decyzję, w której określił kwotę ([...] zł) wynikającą z długu celnego powstałego w wyniku dopuszczenia do obrotu pojazdu wymienionego we wspomnianym wyżej zgłoszeniu celnym, zaksięgował retrospektywnie kwotę [...] zł oraz stwierdził obowiązek uiszczenia odsetek od retrospektywnie zaksięgowanej kwoty, liczonych od dnia [...] października 2008 r. Wspomniane rozstrzygnięcie dotyczące wartości celnej importowanego pojazdu miało bezpośredni wpływ na prawidłowe ustalenie zobowiązań podatkowych, powstałych z tytułu importu przedmiotowego towaru. W związku z tym Naczelnik Urzędu Celnego, działając m.in. na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 4, art. 7 ust. 1 pkt 1, art. 20 ust. 2 art. 80 ust. 1, ust. 2 pkt 2 i ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 29, poz. 257 ze zm.; dalej powoływanej jako "ustawa o podatku akcyzowym z 2004 r."), wydał w dniu [...] marca 2011 r. decyzję, w której określił wysokość zobowiązania podatkowego w podatku akcyzowym ([...] zł) oraz wysokość zaległości podatkowej ([...] zł). W następstwie określenia wysokości kwoty długu celnego i podatku akcyzowego, Naczelnik Urzędu Celnego w [...] kolejną decyzją z dnia [...] marca 2011 r. określił wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług z tytułu importu towaru ([...] zł) oraz zaległość podatkową ([...] zł), wskazując jako podstawę prawną tego rozstrzygnięcia m.in. art. 5 ust. 1 pkt 3, art. 17 ust. 1 pkt 1, art. 19 ust. 7, art. 29 ust. 13, art. 33 ust. 2 i ust. 4, art. 37 ust. 1 i ust. 2, art. 38 ust. 1 i art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, ze zm.). Po rozpoznaniu odwołań strony, Dyrektor Izby Celnej trzema decyzjami z dnia [...] lipca 2011 r. utrzymał w mocy wskazane wyżej decyzje organu I instancji. Zdaniem organu odwoławczego, uwzględniając nawet stopień uszkodzenia samochodu (który nie był znaczny) nie sposób nie zauważyć, że zadeklarowana wartość celna znacznie odbiegała od cen podobnych pojazdów na rynku amerykańskim, w związku z powyższym istniały podstawy do zakwestionowania wiarygodności złożonego zgłoszenia celnego i załączonych do niego dokumentów. Konsekwencją tego była konieczność ustalenia wartości celnej towaru z wykorzystaniem sposobu określonego w art. 30 ust. 2 lit. a-d WKC. Jednakże z uwagi na niemożność ustalenia wartości celnej zakupionego przez odwołującego się samochodu, w oparciu o metody określone w art. 30 WKC, jego wartość celną ustalono na podstawie art. 31 WKC, posługując się tzw. metodą ostatniej szansy, w ramach której organy celne miały możliwość skorzystania z wyspecjalizowanych katalogów lub czasopism, zawierających średnie ceny rynkowe tych pojazdów na obszarze Wspólnoty, bądź z opinii biegłych.

Zdaniem Sądu pierwszej instancji, zaskarżone decyzje nie naruszały prawa w stopniu uzasadniającym ich uchylenie.

Przytaczając treść art. 29 ust. 1 i art. 78 WKC oraz art. 181a ust. 1 rozporządzenia Komisji (EWG) nr 2454/93 z dnia 2 lipca 1993 r. ustanawiające przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. UE L 253 z dnia 11 października 1993 r., s. 1, ze zm.; zwanego dalej "RWKC"), Sąd stwierdził, że wartością celną jest wartość transakcyjna, jednakże jeżeli organ celne mają uzasadnione wątpliwości, że zadeklarowana wartość celna stanowi całkowitą faktycznie zapłaconą lub należną sumę, to mają uprawnienie do badania wiarygodności m.in. ceny podanej w dokumentach przedkładanych przez stronę, dokonując kontroli zgłoszenia. Zdaniem Sądu, proces badania wiarygodności cen zadeklarowanych przez stronę i wynikających z dokumentów nie zawsze musi prowadzić do ustalenia rzeczywistej ceny, którą zapłaciła strona. Weryfikacja ta może bowiem doprowadzić jedynie do ustalenia, że cena zadeklarowana w zgłoszeniu celnym jest niewiarygodna w aspekcie ustalenia wartości celnej, przy czym niewiarygodność ta wystąpi m.in. wówczas, gdy cena okaże się rażąco niska.

W ocenie Sądu pierwszej instancji, organ celny zasadnie uznał, że istnieją uzasadnione wątpliwości, czy wartość zadeklarowana w zgłoszeniu celnym stanowi całkowitą płatność za importowany towar. Źródłem wątpliwości organu celnego, oprócz analizy cen kształtujących się na rynku amerykańskim, było także niewskazanie przez skarżącego przyczyn, które uzasadniałaby tak niską, w stosunku do cen rynkowych, wartość nabytego pojazdu.

Zdaniem Sądu, postępowanie prowadzone przez organ odpowiadało wymogom zasady prawdy obiektywnej, stanowiącej jeden z fundamentalnych standardów postępowania organów celnych (art. 122 i art. 187 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa - tekst jednolity: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.). W celu uzyskania wiedzy na temat poziomu cen na tym rynku organ prawidłowo posłużył się danymi zawartymi w na stronach internetowych.

Sąd pierwszej instancji stwierdził, że konsekwencją zakwestionowania wartości transakcyjnej wynikającej z przedłożonego rachunku była konieczność ustalenia wartości celnej przedmiotowego pojazdu z wykorzystaniem zastępczych metod ustalania tejże wartości, podanych w prawie celnym. Zdaniem Sądu, w sprawie nie miały jednak zastosowania metody określone w: art. 30 ust. 2 lit. a) i b) WKC (bo niemożliwym jest znalezienie samochodu osobowego o identycznym bądź podobnym stopniu zużycia), art. 30 ust. 2 lit. c) WKC (bowiem dotyczy sprzedaży towarów masowych, odsprzedawanych we Wspólnocie w największych zbiorczych ilościach osobom niepowiązanym ze sprzedającym), art. 30 ust. 2 lit. d) WKC (bowiem zwykle nie jest możliwe zastosowanie tej metody w sytuacji importu towarów używanych, skoro w takim stanie nie są one wytwarzane). W tej sytuacji zasadnym było – zdaniem Sądu pierwszej instancji – ustalenie wartości celnej w oparciu o metodę opisaną w art. 31 WKC, tj. metodę "ostatniej szansy". Sąd wskazał, że do określenia wartości celnej metodą zastępczą organ I instancji przyjął wartość rynkową brutto, ustaloną według "metody stopnia uszkodzenia" (nie uwzględniając przy ustalaniu tej wartości zastosowanej przez biegłego korekty z tytułu "współczynnika zbywalności", jako że nie jest ona bezpośrednio związana z wartością transakcyjną, o której mowa w art. 29 WKC) i przyjął za podstawę ustalenia wartości celnej samochodu wartość określoną przez rzeczoznawcę w wysokości 45 060 zł. Z uwagi na fakt, że wskazana wyżej wartość pojazdu obejmuje opłaty, odliczono od niej należności występujące w związku z importem towaru tj. 10% zwyczajowo przyjętej marży, 22% podatku od towarów i usług, 13,6% podatku akcyzowego, a także 10% cła.

Zdaniem Sądu pierwszej instancji, powyższe rozważania wskazują, że materiał dowodowy został zgromadzony zgodnie z regułami procesowymi i stanowił wystarczającą podstawę do ustalenia stanu faktycznego sprawy, zaś jego oceny dokonano w zgodzie z zasadami logiki. Sąd uznał także, iż w wyniku prawidłowych działań procesowych zastosowano właściwie zinterpretowane regulacje prawa materialnego.

Sąd stwierdził, że zmiany w zakresie ustalenia właściwej wartości celnej sprowadzonego samochodu skutkowały zmianą kwoty długu celnego, a to w konsekwencji wpłynęło na wysokość podatków związanych z importem samochodu. Powołując się na treść art. 4 ust 1 pkt 4, art. 7 ust. 2 pkt 1, art. 10 ust. 1 pkt 4, art. 20 ust. 2 oraz art. 75 ust. 1 i ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym z 2004 r., a także art. 19 ust. 7, art. 29 ust. 13, art. 33 ust. 2 i art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, Sąd stwierdził, że zaistnienie pewnego zdarzenia gospodarczego określonego na gruncie przepisów celnych, tj. objęcie towaru procedurą dopuszczenia do obrotu i powstanie z tego tytułu długu celnego powoduje konsekwencje w postaci powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług oraz - w przypadku wyrobów akcyzowych, a takimi są samochody osobowe - również obowiązku podatkowego w zakresie podatku akcyzowego. Sąd uznał przy tym, że - przyjmując określoną przez organ kwotę wynikającą z długu celnego – rozstrzygnięcia w kwestiach podatkowych, tj. podatku akcyzowego i podatku od towarów i usług, są prawidłowe. Za zbędne uznał Sąd jedynie umieszczenie w decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego (wydanej na podstawie art. 21 § 3 Ordynacji podatkowej) rozstrzygnięcia w przedmiocie określenia wysokości zaległości podatkowej, przy czym uchybienia te nie uzasadniały uchylenia wydanych w sprawie decyzji podatkowych.

Skargę kasacyjną od wyroku Sądu pierwszej instancji złożył J. W. Zaskarżył to orzeczenie w całości. Wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.

Wnoszący skargę kasacyjną zarzucił zaskarżonemu wyrokowi rażące naruszenie:

- art. 13 § 1 pkt 1, art. 21 § 1 pkt 1, § 3 w związku z § 2, art. 51 § 1, art. 207 Ordynacji podatkowej oraz art. 5 ust. 1 pkt 3, art. 17 ust. 1 pkt 1, art. 19 ust. 7, art. 29 ust. 13, art. 33 ust. 2, 4, art. 34 ust. 3 i ust. 4, art. 37 ust. 1 pkt 1, ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, art. 104 ust. 8 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11; dalej powoływanej jako "ustawa o podatku akcyzowym z 2008 r.") przez określenie w stosunku do strony kwoty długu celnego, podatku akcyzowego oraz podatku od towarów i usług z tytułu importu oraz ich zaległości w wysokości określonej w zaskarżonych decyzjach, w sytuacji gdy podstawą ustalenia należności celnych i podatkowych powinna być cena transakcyjna, to jest cena nabycia pojazdu, a głównym i jedynym dokumentem określającym wartość pojazdu winna być oryginalna faktura nabycia sporządzona przez firmę działającą na rynku amerykańskim oraz przedstawiony przez stronę dowód uiszczenia należności (przelew) zgodny z treścią faktury nabycia,

- art. 134 p.p.s.a. poprzez naruszenie obowiązku zebrania i wyczerpującego rozpatrzenia całego materiału dowodowego i wydanie wyroku bez ustosunkowania się do zarzutu skargi, w tym w szczególności dotyczącego oparcia decyzji wyłącznie w oparciu o opinię biegłego, w sytuacji gdy została ona sporządzona na podstawie niepełnych danych dotyczących uszkodzeń samochodu i jego stanu technicznego, w szczególności bez przeprowadzenia oględzin,

- art. 104 ust. 8 ustawy o podatku akcyzowym z 2008 r. poprzez jego bezpodstawne i wadliwe zastosowanie,

- art. 5 ust. 1 pkt 3, art. 17 ust. 1 pkt 1, art. 19 ust. 7, art. 29 ust. 13, art. 33 ust. 2 i ust. 4, art. 37 ust. 1 i ust. 2, art. 38 ust. 1, art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług poprzez jego bezpodstawne i wadliwe zastosowanie,

- art. 29 WKC przez jego niezastosowanie,

- art. 31 i 32 WKC poprzez nieuzasadnione podniesienie wartości sprowadzonego z Kanady samochodu oraz obrazę przepisów prawa procesowego, to jest art. 180 i 122 Ordynacji podatkowej poprzez błędne przeprowadzenie postępowania dowodowego oraz brak dostatecznego uzasadnienia przeprowadzonego postępowania,

- art. 4 ust. 1 pkt 3, art. 6 ust. 1 i 2, art. 10 ust. 2, art. 11, art. 13 ust. 1, art. 20 ust. 1, ust. 3 lit. a), b), c), art. 31, art. 78, art. 201 ust. 1 pkt 1 lit. a), ust. 2 i ust. 3, art. 214 ust. 1, art. 217 ust. 1, art. 220 ust. 1, art. 221 ust. 1, art. 222 ust. 1 lit. a) WKC oraz art. 181 lit. a) RWKC i art. 1 rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnotowej Taryfy Celnej (Dz. Urz. WE L 256 z dnia 7 września 1987 r.) za zmianą w rozporządzeniu nr 1549/2006, a także art. 65 ust. 5, 6, art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. Prawo celne (Dz. U. Nr 68, poz. 622) przez określenie prawnie należnej kwoty wynikającej z długu celnego, nakazanie zaksięgowania retrospektywnie kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą prawnie należną a kwotą wykazaną w zgłoszeniu celnym, stwierdzenie powstania obowiązku uiszczenia odsetek w sytuacji przedłożenia przez stronę w trakcie postępowania dokumentów nabycia pojazdu, zapłaty, ekspertyzy technicznej dokumentującej wadliwość pojazdu,

- art. 181 lit. a ust. 1 "rozp. Komisji EWG" w zw. z art. 29 WKC przez przyjęcie, że wartość celna pojazdu strony nie może zostać ustalona na podstawie tego przepisu w oparciu o dokumentację przedłożoną przez stronę, a organ podatkowy jest uprawniony do określenia wysokości podstawy opodatkowania w innej wysokości niż wartość celna samochodu osobowego powiększona o cło, uwzględniająca prowizję, koszty transportu i ubezpieczenia, jeżeli nie zostały uwzględnione w cenie, ale zostały już poniesione do miejsca, w którym nastąpiło objęcie towaru procedurą celną.

W uzasadnieniu wnoszący skargę kasacyjną stwierdził w szczególności, że wartość rynkowa sprowadzonego samochodu winna zostać w niniejszej sprawie ustalona w oparciu o dokumentację przedstawioną organom celnym przez stronę. Cena uiszczona za nabywany pojazd była rzeczywistą ceną transakcyjną – rynkową. Gdyby cena była wyższa, strona nie nabyłaby przedmiotowego pojazdu. W sytuacji gdy organ miał co do tego wątpliwości, to dysponował środkami prawnymi do sprawdzenia tych faktów, m.in. przez przesłuchanie biegłych wydających w 2008 r. ekspertyzę techniczną pojazdu, przesłuchanie samej strony i oględziny pojazdu.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną Dyrektor Izby Celnej wniósł o oddalenie środka odwoławczego skarżącego, a także o zasądzenie kosztów postępowania procesowego według norm przepisanych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw.

Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.; dalej powoływanej jako "p.p.s.a.") Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej. Wyjątkiem od tej zasady jest obowiązek wzięcia z urzędu pod rozwagę jedynie okoliczności wymienionych w art. 183 § 2 p.p.s.a. stanowiących podstawę nieważności postępowania, które w rozpoznawanej sprawie nie wystąpiły.

Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucono naruszenie przepisów postępowania, jak i prawa materialnego. Jednakże z uzasadnienia skargi kasacyjnej wynika, że jej autor kwestionuje przede wszystkim ustalenia faktyczne dotyczące stanu pojazdu i jego wartości, przyjęte przez Sąd pierwszej instancji za prawidłowe. Zdaniem strony, wartość samochodu winna być ustalona w oparciu o dokumentację przedstawioną organom celnym, tj. rachunek sprzedaży wystawiony przez amerykańskiego kontrahenta. Nadto strona twierdzi, że opinia biegłego rzeczoznawczy samochodowego opiera się na niepełnych danych dotyczących uszkodzeń i stanu technicznego sprowadzonego pojazdu. Podnosi również, że sam fakt, iż cena wskazana w dokumentach zakupu pojazdu odbiega od ceny podobnych samochodów sprowadzonych na obszar celny Wspólnoty nie może być podstawą do kwestionowania tej ceny. Dlatego też w świetle art. 181a ust. 1 RWKC uprawnienie do badania wiarygodności ceny transakcyjnej powinno polegać, zdaniem wnoszącego skargę kasacyjną, na zbadaniu faktycznych rozliczeń z dostawcą towaru w celu ustalenia przyczyn przyjęcia ceny na danym poziomie, zwłaszcza, że skarżący przedstawił opinię rzeczoznawcy, która uwzględniała zakres i stopień uszkodzeń pojazdu. W ocenie strony, brak jest podstaw do odstąpienia od określenia ceny na podstawie art. 29 WKC, gdyż organy celne nie wykazały, że zadeklarowana wartość celna nie stanowi całkowitej, faktycznie zapłaconej ceny za sprowadzony samochód. Brak należytego ustalenia stanu faktycznego sprawy w tym względzie stanowi naruszenie zasady prawdy obiektywnej.

Naruszenie wymienionych w osnowie skargi kasacyjnej przepisów prawa materialnego stanowi, w ocenie wnoszącego skargę kasacyjną, konsekwencję nieprawidłowo ustalonego stanu faktycznego. W uzasadnieniu skargi kasacyjnej strona nie odniosła się do tej kwestii.

Ustosunkowując się do tak sformułowanych zarzutów, należy stwierdzić, że są one nieuprawnione.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 WKC wartością celną towaru jest wartość transakcyjna, to znaczy cena faktycznie zapłacona lub należna za towary, wtedy gdy zostały one sprzedane w celu wywozu na obszar celny Wspólnoty. Jednakże w pewnych zasada ta doznaje ograniczeń i wartość transakcyjna nie może być wtedy przyjęta za wartość celną towaru. Stosownie do art. 181a ust. 1 RWKC, jeżeli organy celne mają uzasadnione wątpliwości, że zadeklarowana wartość celna stanowi całkowitą faktycznie zapłaconą lub należną sumę określoną w art. 29 WKC, nie muszą ustalać wartości celnej przywożonych towarów z zastosowaniem metody wartości transakcyjnej. Organowi celnemu przysługuje uprawnienie do badania wiarygodności dokumentów przedkładanych przez stronę zarówno pod względem formalnym, jak i materialnym. Oznacza to, że wiarygodność dokumentów służących do określenia wartości celnej towaru obejmuje nie tylko ich autentyczność, ale także wiarygodność podanej w nich ceny transakcyjnej.

W rozpoznawanej sprawie wątpliwości organu celnego wzbudziła wartość importowanego pojazdu, zadeklarowana przez stronę w wysokości 2 600 USD. Organ celny porównał zadeklarowaną wartość pojazdu z ofertami sprzedaży samochodów tego typu i marki na stronach internetowych, ustalając że średnie ceny sprzedaży samochodów marki Toyota Rav 4, rok produkcji 2007, nadwozie typu SUV 4, kształtowały się w kraju eksportu w przedziale cenowym od 12 361 USD do 14 663 USD. Tej różnicy w cenie nie uzasadniał również ubytek wartości spowodowany uszkodzeniami i brakami samochodu. W trakcie postępowania odwoławczego dokonano dodatkowego sprawdzenia ww. okoliczności na stronie internetowej www.autotrader.com i stwierdzono, że ceny 318 podobnych samochodów tej marki (używane, uszkodzone i nieuszkodzone, rocznik 2007-2008, w odległości do 50 mil od Filadelfii) wynosiły od 7 500 do 27 815 USD. Strona skarżąca nie przedstawiła na poparcie swoich twierdzeń stosownych dowodów. Sprowadzony pojazd nie był uszkodzony w znacznym stopniu, ponieważ dowód własności pojazdu nie posiadał wpisu "SALVAGE", który jest wystawiany w USA dla samochodów uszkodzonych nadających się do odbudowy. Zgodnie z wykonaną na zlecenie strony i załączoną do zgłoszenia celnego oceną techniczną [...] z dnia [...] października 2008 r. pojazd był jedynie niekompletny i niesprawny technicznie. Nadto z dokumentu "Certificate of Title" wynika, że pierwszym właścicielem samochodu była firma E., która sprzedała go w dniu [...] sierpnia 2008 r. firmie G. [...]. Natomiast do zgłoszenia celnego skarżący przedłożył rachunek sprzedaży wystawiony przez G. [...] z dnia [...] marca 2008 r., tj. w okresie, gdy właścicielem samochodu była jeszcze firma E.. W zakresie informacji na temat cen pojazdu tej marki i typu co sprowadzony z USA, organ posłużył się prawidłowymi metodami poszukując odpowiedniego modelu i rocznika.

W tej sytuacji Sąd pierwszej instancji, badając zasadność sformułowanych w skardze zarzutów przy uwzględnieniu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, prawidłowo doszedł do przekonania, że postępowanie organów podatkowych odpowiada wymogom zasady prawdy obiektywnej wyrażonej w art. 122 i art. 187 § 1 Ordynacji podatkowej. Zatem zarzut naruszenia art. 134 p.p.s.a. jest pozbawiony usprawiedliwionych podstaw, gdyż Sąd zbadał w pełnym zakresie zgodność z prawem zaskarżonej decyzji.

Tym samym konsekwencją zakwestionowania wartości transakcyjnej wynikającej z rachunku była konieczność ustalenia wartości celnej przedmiotowego pojazdu z wykorzystaniem jednej z metod wskazanych kolejno w art. 30 WKC. Z uwagi na to, że samochody używane stanowią szczególny rodzaj towaru, w celu ustalenia wartości celnej posłużono się przewidzianą w art. 31 ust. 1 Kodeksu metodą ostatniej szansy. Przepis ten przewiduje, że jeżeli wartość celna nie może być ustalona na podstawie art. 29 lub 30 ustawy, ustalana jest na podstawie danych dostępnych we Wspólnocie z zastosowaniem odpowiednich środków zgodnych z zasadami i ogólnymi przepisami: porozumienia w sprawie stosowania artykułu VII Układu Ogólnego w sprawie Taryf Celnych i Handlu z 1994, artykułu VII Układu Ogólnego w sprawie Taryf Celnych i Handlu z 1994 r., przepisów rozdziału 3 WKC. W szczególności dokonuje się weryfikacji w oparciu o materiały porównawcze dla samochodów o parametrach zgodnych z danymi dla sprowadzonych przez importera, wyprodukowanych poza Wspólnotą, sprzedawanych na rynku Wspólnoty. Zgodnie z postanowieniami Porozumienia, w sytuacji gdy wartość celna przywożonych używanych pojazdów samochodowych ustalana jest w oparciu o art. 31 powyższego Kodeksu, istnieje możliwość skorzystania z wyspecjalizowanych katalogów lub czasopism zawierających średnie ceny rynkowe tych pojazdów na obszarze Wspólnoty, bądź z opinii biegłych. Biegły rzeczoznawca powołany przez organ, posługując się katalogiem "Info-Ekspert", który zawiera ceny pojazdów wyprodukowanych we Wspólnocie, wartość rynkową przedmiotowego samochodu określił na podstawie: oceny technicznej z dnia [...] października 2008 r., dokumentacji fotograficznej pojazdu, kosztorysu naprawy w programie "AUDATEX", zaświadczenia o przeprowadzonym badaniu technicznym z dnia [...] października 2008 r. wraz z dokumentem indentyfikacyjnym pojazdu, korekt uwzględniających braki i uszkodzenia. Zatem jednym z dokumentów, na podstawie których została dokonana wycena przez biegłego rzeczoznawcę była ocena techniczna z dnia [...] października 2008 r., dołączona do zgłoszenia celnego wraz z dokumentacją fotograficzną. Dokument ten umożliwił odtworzenie stanu technicznego pojazdu z dnia objęcia towaru procedurą celną. Uszkodzenia opisane w tym dokumencie zostały uwzględnione w wycenie biegłego.

Należy podkreślić, że w toku postępowania administracyjnego skarżący miał prawo brać udział w przeprowadzeniu dowodu z opinii biegłego, mógł zadawać pytania biegłemu oraz składać wyjaśnienia stosownie do art. 190 Ordynacji podatkowej. Nadto w dniu [...] lutego 2011 r. Pan J. W. został szczegółowo zapoznany z treścią wyceny. Zatem nie znajduje uzasadnienia twierdzenie skarżącego, że tylko przesłuchanie biegłego wydającego ocenę techniczną w 2008 r. oraz przesłuchanie samej strony mogą odzwierciedlać stan pojazdu z dnia dokonania zgłoszenia celnego.

Zmiany w zakresie ustalenia właściwej wartości celnej sprowadzonego samochodu skutkowały zmianą kwoty długu celnego powstałego w wyniku dopuszczenia do obrotu towaru objętego zgłoszeniem celnym, a to w konsekwencji wpłynęło na wysokość kwoty podatku akcyzowego z tytułu importu tego towaru oraz kwoty podatku od towarów i usług.

Powyższe oznacza, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie nie naruszył powołanych w skardze kasacyjnej przepisów prawa. Wobec tego skarga kasacyjna podlegała oddaleniu na podstawie art. 184 p.p.s.a. Orzeczenie o kosztach postępowania kasacyjnego znajduje swoje podstawy w art. 209 w związku z art. 204 pkt 1 p.p.s.a.