II FSK 2244/11

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 16 maja 2011 r., sygn. akt III SA/Wa 2667/10, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę A. B. i J. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia 17 sierpnia 2010 r., w przedmiocie ustalenia zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za 2008 r.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w następującym stanie faktycznym.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. (wzmiankowanym wyżej rozstrzygnięciem) utrzymało w mocy decyzję Prezydenta W. z dnia 13 maja 2010 r. ustalającej A. B. i J. B. (dalej: "Skarżący") podatek od nieruchomości na 2008 r. w wysokości 1.292 zł za znajdujący się w miejskim zasobie lokalowym lokal użytkowy położony w budynku przy ul. K. [...] w W. o powierzchni 67.95 m². Powołując się na art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych z dnia 12 stycznia 1991 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844, dalej: u.p.o.l.) oraz art. 336 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.; dalej: k.c.), organ odwoławczy wskazał, że każdy, kto jest posiadaczem nieruchomości lub jej części, która stanowi własność jednostki samorządu terytorialnego, jest podatnikiem podatku od nieruchomości z tytułu posiadania tej nieruchomości lub jej części.

Organ odwoławczy wyjaśnił, że Skarżący w 2008 r. byli współposiadaczami nieruchomości stanowiącej lokal użytkowy, której własność należała do m. W. (następcy prawnego Gminy W. [...]), a jego posiadanie wynikało z umowy najmu, zawartej w imieniu jednostki samorządu terytorialnego przez Dyrektora i Zastępcę Dyrektora ZBK W. – S., wobec tego byli w tym roku podatkowym podatnikami podatku od nieruchomości z tytułu posiadania tego lokalu na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 4 u.p.o.l.

Ponadto, Samorządowe Kolegium Odwoławcze wskazało, iż dla istnienia obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości, czy też późniejszego przekształcenia tego obowiązku w zobowiązanie podatkowe nie ma znaczenia okoliczność poinformowania skarżących przy zawarciu umowy najmu o konieczności ponoszenia ciężaru podatku, względnie zawarcie w tej materii stosownych zapisów w samej umowie, gdyż rzeczony obowiązek podatkowy powstaje z mocy prawa.

Skarżący, w skardze do Sądu administracyjnego zarzucili, iż organ administracyjny powinien wydać decyzje o wymiarze podatku w stosownym czasie za każdy rok podatkowy. W ocenie Skarżących od wprowadzenia nowelizacji ustawy o podatkach i opłatach lokalnych z dniem 1 stycznia 2003 r., organ nie dopełnił ciążącego na nim obowiązku, zaniedbując wydawania decyzji o wymiarze podatku za każdy rok podatkowy, co spowodowało jednoczesne wydanie pięciu wstecznych decyzji o naliczeniach podatków.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze, w odpowiedzi na skargę, wniosło o jej oddalenie.

Motywując podjęte rozstrzygnięcie Sąd pierwszej instancji wskazał na treść art.3 ust. 1 pkt 4 lit. a u.p.o.l. oraz art. 336 K.c. Uznał, że w rozpoznawanej sprawie organy podatkowe prawidłowo przyjęły, iż posiadaczem zależnymi, a co za tym idzie podatnikiem podatku od nieruchomości, są Skarżący, którzy faktycznie władali lokalem użytkowym, na podstawie (znajdującej się w aktach sprawy) umowy najmu z dnia 29 grudnia 1998 r. zawartej pomiędzy Skarżącymi a Gminą W. [...], reprezentowaną przez Zarząd Domów Komunalnych W. - S. Na podstawie uchwały Rady Miasta [...] W. z dnia 2 grudnia 2004 r., zakład budżetowy m. W. pod nazwą "Zarząd Nieruchomości Komunalnych " przekształcony został w jednostkę budżetową m. W. pod nazwą "Zakład Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy S. m. W.". W aktach sprawy znajduje się również pismo Urzędu Miasta [...] W. (Biuro Gospodarki Nieruchomościami Delegatura w dzielnicy S) z dnia 14 września 2009 r., z którego wynika, iż nieruchomości stanowiące gminny zasób nieruchomości nigdy nie były przekazywane w trwały zarząd na rzecz Zakładu Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy S m. W.

Odnosząc się do zarzutów Skarżących dotyczących ich niewiedzy o wprowadzonym w 2003 r. obowiązku podatkowym, braku informacji ze strony organów podatkowych o powyższym obowiązku oraz wydaniu decyzji łącznie za pięć lat, Sąd dostrzegł, że poprzez fakt, iż w równolegle toczących się postępowaniach organ podatkowy dokonał wymiaru podatku jednocześnie za kilka lat wstecz, Skarżący znaleźli się w trudnej sytuacji i z tego powodu ich poczucie krzywdy jest subiektywnie uzasadnione. Jednakże powyższa okoliczność nie mogła być dla Sądu podstawą do uchylenie zaskarżonej decyzji, albowiem tak długo, dopóki nie upłynął przewidziany w ustawie termin na wydanie takiej decyzji, organ podatkowy ma prawo to uczynić.

W skardze kasacyjnej Skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie, a także o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Zarzucili na podstawie art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.; dalej: p.p.s.a.) naruszenie przepisów postępowania, tj.:

a) art.141 § 4 p.p.s.a. w związku z art. 191 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.; dalej: "Ordynacja podatkowa"), przez błędne przedstawienie stanu sprawy i zaakceptowanie stanowiska organu podatkowego, że strona skarżąca była podatnikiem podatku od nieruchomości oraz uznanie, że Samorządowe Kolegium Odwoławcze prawidłowo oceniło stan faktyczny sprawy i w konsekwencji dokonało prawidłowej subsumcji ustalonego stanu faktycznego pod normy przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych;

b) art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 1535, poz. 1269 ze zm.; dalej:p.u.s.a.), przez wadliwe wykonanie kontroli decyzji pod względem jej zgodności z prawem, co doprowadziło do oddalenia skargi;

c) art. 145 § 1 pkt 1 lit. a w związku z § 2 p.p.s.a., przez ich niezastosowanie tj. oddalenie skargi, mimo naruszenia przez organ podatkowy art. 3 ust. 1 pkt 4 u.p.o.l.;

d) art. 145 § 1 pkt 1 c w związku z § 2 p.p.s.a., przez ich niezastosowanie tj. oddalenie skargi, mimo naruszenia przez Prezydenta m. W. i zaakceptowanie tego naruszenia przez Kolegium - art. 165 § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej, przez nieprawidłowe wszczęcie postępowania jednym postanowieniem wydanym w odniesieniu do pięciu lat podatkowych, pomimo, iż postanowienie powinno być wydane za każdy rok oddzielnie;

e) art. 151 p.p.s.a., przez zastosowanie tj. oddalenie skargi mimo naruszenia prawa przez decyzje Kolegium i Prezydenta m. W.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Brak było podstaw do uwzględnienia skargi kasacyjnej.

Na początek podnieść należy, że niezasadny jest zarzut kasacyjny naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.; dalej: p.p.s.a.) w związku z art. 165 § 1 i 2 Ordynacji podatkowej. Wnoszący skargę kasacyjną nie neguje, że w stosunku do skarżących wydane zostało postanowienie o wszczęciu postępowania podatkowego. W sprawie nie doszło do sytuacji rozstrzygania o prawach i obowiązkach skarżących poza adekwatnym – wszczętym -postępowaniem prawnym. Z analizy sprawy jak również treści skargi kasacyjnej nie wynika natomiast, że, jeżeli nawet – jak twierdzi kasator – postępowanie administracyjne wszczęte zostało jednym postanowieniem w stosunku do więcej niż jednego okresu podatkowego, wywarło to jakikolwiek wpływ na treść zaskarżonego do Sądu pierwszej instancji rozstrzygnięcia podatkowego.

Nietrafne są również zarzuty naruszenia art. 141 § 4 p.p.s.a. w związku z art. 191 Ordynacji podatkowej oraz art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a. w związku z art. 3 ust. 1 pkt 4 u.p.o.l. Z materiału dowodowego wynika, że 29 grudnia 1998 r. skarżący zawarli z Gminą W. C. umowę najmu lokalu użytkowego. Na podstawie powołanego przez Sąd pierwszej instancji przepisu art. 20 ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta W., mienie gmin warszawskich stało się mieniem miasta [...] W., która to gmina jest też następcą prawnym dotychczasowych gmin w.

Skarżący zawarli więc i realizowali – w ocenianym w sprawie okresie podatkowym – umowę najmu lokalu użytkowego znajdującego się w obszarze własności jednostki samorządu terytorialnego (Gminy W. C. a następnie miasta [...] W.); wskazują na to dostatecznie jednoznacznie dowody zgromadzone w sprawie, w relacji do których strona skarżąca nie przedstawiła jakiegokolwiek przeciwdowodu. Poprzez zawarcie i wykonywanie umowy najmu z jednostką samorządu terytorialnego skarżący są posiadaczami zależnymi przedmiotu opodatkowania, co jest wystarczające do uznania ich za podatników w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 4 u.p.o.l. Takie same stanowisko w przedstawianym przedmiocie prawnym zaprezentował Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 listopada 2010 r., II FSK 1354/09 – https://cbois.nsa.gov.pl. Zaskarżony wyrok nie narusza więc prawa; jego uzasadnienie spełnia przesłanki i standardy wynikające z art. 141 § 4 p.p.s.a.

Z tych powodów, na podstawie art. 184 p.p.s.a, Naczelny Sąd Administracyjny skargę kasacyjną oddalił.