• V SO/Wa 16/14 - Postanowi...
  29.03.2024

V SO/Wa 16/14

Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
2014-07-18

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Anna Nasiłowska /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Referendarz sądowy Anna Nasiłowska Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie z wniosku W. S. o wymierzenie grzywny Ministrowi Finansów w trybie art. 55 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi postanawia: 1. przyznać prawo pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych; 2. odmówić przyznania prawa pomocy w pozostałym zakresie poprzez ustanowienie adwokata.

Uzasadnienie

W złożonym na urzędowym formularzu (PPF) wniosku o przyznanie prawa pomocy W. S. (dalej: "skarżący" lub "strona") wniósł o zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego lub doradcy podatkowego.

Ze złożonego na urzędowym formularzu PPF oświadczenia o stanie rodzinnym majątku i dochodach oraz dołączonych do niego dokumentów wynika, że skarżący prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, mieszka w W. B., w L. Podstawę jego utrzymania stanowi tygodniowy zasiłek dla osób o niskich dochodach w łącznej wysokości 93,97 GBP. Wnioskodawca nie posiada żadnego majątku, a także nie zatrudnia i nie pozostaje w innym stosunku prawnym z adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym i rzecznikiem patentowym. Do wniosku skarżący załączył wyciągi z rachunku bankowego z okresu od kwietnia 2014 r. do czerwca 2014 r. potwierdzające wielkość dochodu, którym dysponuje na utrzymanie.

Mając na względzie powyższe zważono, co następuje.

Na podstawie art. 243 § 1 oraz art. 245 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 270), dalej "p.p.s.a", Sąd może - na wniosek strony - przyznać jej prawo pomocy w zakresie całkowitym lub częściowym. Stosownie do art. 258 § 1 p.p.s.a czynności w zakresie postępowania o przyznanie prawa pomocy mogą wykonywać referendarze sądowi.

Zgodnie z art. 245 § 2 p.p.s.a prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika. Prawo pomocy w zakresie częściowym stosownie do art. 245 § 3 p.p.s.a obejmuje natomiast zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie pełnomocnika. Stosownie do art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym, gdy osoba fizyczna wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Sąd może natomiast zwolnić osobę fizyczną z części kosztów postępowania, jeśli wykaże ona, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a).

Skarżący złożył wniosek o ustanowienie adwokata, radcy prawnego lub doradcy podatkowego oraz zwolnienie od kosztów sądowych, a więc o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym.

Wniosek zasługuje na uwzględnienie w zakresie częściowym. Oceniając złożone przez stronę oświadczenia wzięto pod uwagę, iż zainicjował on w tutejszym Sądzie inne postępowania i w chwili obecnej ciąży na nim obowiązek zapłaty wpisów sądowych w łącznej kwocie 1.700 zł. Nadto zauważyć należało, iż skarżący mieszka w W. B., gdzie samodzielnie prowadzi gospodarstwo domowe, którego źródłem utrzymania jest zasiłek dla osób o niskich dochodach w wysokości 93,97 GBP na tydzień. Uwzględniając powyższe uznano, iż wnioskodawca wykazał, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku w koniecznym utrzymaniu i zasługuje na zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie.

W pozostałym zakresie wniosek został uznany za niezasadny. Przypomnieć bowiem należy, iż podstawowym celem instytucji prawa pomocy jest zagwarantowanie stronie prawa do sądu oraz czynnego udziału w toczącym się postępowaniu. Pamiętać przy tym trzeba, że stanowi ono formę dofinansowania z budżetu państwa przez co jego udzielenie winno być ważone również pod kątem celowości stosowania z uwzględnieniem aspektu ochrony przed nadmiernym wydatkowaniem środków publicznych. Brak reprezentacji wnioskodawcy przez profesjonalnego pełnomocnika (adwokata albo radcy prawnego), w żaden sposób nie wpływa na dostęp do sądu administracyjnego rozpoznającego złożoną skargę w pierwszej instancji. Stosownie bowiem do art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, co gwarantuje stronie działającej bez adwokata lub radcy prawnego wszechstronne rozpatrzenie jej sprawy w postępowaniu sądowym. Obowiązek określony w cytowanym przepisie, ciąży na sądzie niezależnie od stopnia skomplikowania sprawy. Skarga dla Sądu ma wyłącznie walor niewiążącej informacji o wadliwości aktu czy działania (zaniechania) organu, bowiem Sąd z urzędu zobowiązany jest do wzięcia pod uwagę wszelkich naruszeń prawa jakie stwierdzi badając daną sprawę. Zatem na tym etapie postępowania przed sądem I instancji strona, działając bez profesjonalnego pełnomocnika, nie jest pozbawiona możliwości ochrony swoich praw. Tym bardziej, że jak wynika z treści art. 6 p.p.s.a., sąd ma obowiązek stronom działającym bez profesjonalnego pełnomocnika udzielać potrzebnych wskazówek co do czynności procesowych oraz pouczać je o skutkach prawnych tych czynności i skutkach zaniedbań (por. postanowienia NSA z dnia 1 marca 2011 r. o sygn. akt II FZ 27/11 oraz z dnia 25 maja 2011 r. o sygn. akt II FZ 219/11; orzeczenia sądów administracyjnych są dostępne w internetowej bazie pod adresem www.orzeczenia.nsa.gov.pl). W jednym z ostatnich orzeczeń Naczelny Sąd Administracyjny podniósł, iż podstawą do oddalenia wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia pełnomocnika z urzędu jest fakt, iż w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym brak przymusu adwokacko-radcowskiego, zaś skarżący jest w stanie samodzielnie dochodzić swoich praw, o czym świadczy prawidłowe złożenie skargi do sądu I instancji, jak również składanie odpowiednich pism w postępowaniu dotyczącym prawa pomocy (vide: postanowienie NSA z dnia 8 stycznia 2014 r. o sygn. akt II GZ 774/13). Pogląd ten znajduje odpowiednie zastosowanie w stanie faktycznym niniejszej sprawy.

Niezależnie od powyższego należało mieć również na uwadze, iż niniejsza sprawa dotyczy wniosku o wymierzenie organowi grzywny za niezastosowanie się do obowiązków, o których mowa w art. 54 § 2 p.p.s.a., a więc niedochowanie 30-dniowego terminu do przekazania sądowi skargi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę. Zatem niniejsza sprawa nie dotyczy sporu powstałego na gruncie postępowania administracyjnego, lecz podlegać będzie ocenie Sądu wyłącznie w zakresie realizacji omawianego obowiązku organu. Skoro zatem strona samodzielnie sporządziła przedmiotowy wniosek, wywodząc zarzut niezachowania omawianego obowiązku, a następnie złożyła go do Sądu inicjując w ten sposób skutecznie niniejsze postępowanie, to w ocenie referendarza w sprawie nie jest niezbędny udział profesjonalnego pełnomocnika. Jego wyznaczenie dla strony należałoby bowiem oceniać jako nieuzasadnione przeniesienie ciężaru ponoszenia wydatków w indywidualnej sprawie sądowej jednego obywatela na współobywateli. Dodać należy, iż w sprawie, w której organ – w ocenie wnioskodawcy – nie zastosował się do obowiązków, o których mowa w art. 54 § 2 p.p.s.a. – zarejestrowanej pod sygn. akt V SAB/Wa 7/14 – przyznano Włodzimierzowi Sławińskiemu prawo pomocy w zakresie całkowitym, w tym poprzez ustanowienie adwokata z urzędu (postanowienie z dnia 9 czerwca 2014 r.).

W konsekwencji – kierując się zasadą prawa do sądu – przyjąć należało, że wnioskodawca zasługuje na zwolnienie od kosztów sądowych. Natomiast odmowa przyznania prawa pomocy w pozostałym zakresie nie spowoduje wstrzymania biegu sprawy oraz nie pozbawi strony możliwości wystąpienia z takim wnioskiem na dalszym jej etapie.

W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 i art. 258 § 2 pkt 7 p.p.s.a., orzeczono jak w sentencji postanowienia.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...