• I SA/Łd 1061/13 - Postano...
  29.03.2024

I SA/Łd 1061/13

Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
2013-09-26

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Ewa Cisowska-Sakrajda /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział I w składzie następującym: Przewodnicząca: Sędzia WSA Ewa Cisowska – Sakrajda po rozpoznaniu w dniu 26 września 2013r. na posiedzeniu niejawnym wniosku B. W. i R. W. o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w T. z dnia [...]r. nr [...] w sprawie ze skargi B. W. i R. W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. z dnia [...]r. nr [...] w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2007r. postanawia: odmówić wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w T. z dnia [...]r. nr [...].

Uzasadnienie

B. W. i R. W. wnieśli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skargę na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. z dnia [...]r. utrzymującą w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego w T. z dnia [...]r. w przedmiocie określenia skarżącym wysokości zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2007r.

W dniu 9 września 2013r. skarżący złożyli wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji z dnia [...]r. ze względu na niebezpieczeństwo wyrządzenia skarżącym znacznej szkody oraz spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. W uzasadnieniu tego wniosku wskazali, że w wyniku wszczęcia postępowania egzekucyjnego już w chwili obecnej zablokowane zostały wszystkie rachunki bankowe skarżącej, dochody z wynagrodzenia za pracę, a skarżąca została pozbawiona możliwości normalnej, codziennej egzystencji. Uniemożliwiono skarżącej również terminowe wywiązywanie się ze stałych, bieżących zobowiązań, w szczególności w zakresie spłaty zaciągniętych kredytów bankowych. Konsekwencją tego może być już w niedługim czasie wypowiedzenie umów kredytowych przez banki i postawienie zadłużenia w stan natychmiastowej wymagalności. To zaś niewątpliwie będzie oznaczało "popadnięcie skarżącej w spiralę zadłużenia", której skutki ekonomiczne i prawne będą niemożliwe do odwrócenia. Stałe zobowiązania skarżącej wynoszą: z tytułu zobowiązań kredytowych wobec banków około – 1.000 zł miesięcznie, rachunków za energię elektryczną, telefon i prąd – około 400 zł miesięcznie, zakupu opału na zimę – około 5.000 zł na zbliżający się sezon zimowy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 61 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz.U. z 2012r., poz. 270 z późn. zm.), zwanej dalej jako p.p.s.a., wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego aktu lub czynności. Jednakże w myśl art. 61 § 3 p.p.s.a. po przekazaniu sądowi skargi sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, o których mowa w § 1, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, z wyjątkiem przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie, chyba że ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania. Odmowa wstrzymania wykonania aktu lub czynności przez organ nie pozbawia skarżącego złożenia wniosku do sądu. Dotyczy to także aktów wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach tej samej sprawy. Użyte w treści art. 61 § 3 p.p.s.a. sformułowanie "w granicach tej samej sprawy" należy interpretować na tle art. 3 § 2 p.p.s.a, który wskazuje na przedmiot sądowej kontroli, a także art. 134 i 135 p.p.s.a., które regulują zakres sądowej kontroli. Ten ostatni przepis stanowi, że sąd stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga. Terminy "granice tej samej sprawy" i "granice sprawy, której dotyczy skarga" zakreślają zatem zbliżone ramy prawne. W związku z tym, treścią art. 61 § 3 p.p.s.a. objęte będą zarówno akty zaskarżone, jak i wydane w pierwszej instancji (por. B. Dauter, Komentarz do art. 61 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, publ. LEX 2011). Postępowanie to dotyczy, co do zasady, możliwości wstrzymania zaskarżonej do sądu decyzji, co jednak nie wyklucza możliwości wstrzymania również i innych aktów wydanych w granicach tej samej sprawy. Dopiero więc gdy zaistnieją podstawy do wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji, sąd może, na podstawie art. 61 § 3 p.p.s.a. wstrzymać wykonanie także innych decyzji wydanych w granicach tej samej sprawy. W niniejszej sprawie wniosek skarżących dotyczy zarówno zaskarżonej decyzji, jak i poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji.

Analizowana regulacja prawna prowadzi do wniosku, iż wniesienie do sądu administracyjnego skargi nie pociąga za sobą skutku suspensywności i wstrzymanie wykonania przez sąd zaskarżonego aktu, jak również innych aktów wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach tej samej sprawy, zależy od oceny sądu, czy istnieją przesłanki uzasadniające takie rozstrzygnięcie. Niewykonywanie ostatecznych aktów administracyjnych jest bowiem stanem niepożądanym i prawo wnoszenia skargi do sądu nie może uniemożliwiać prawidłowego funkcjonowania procesu stosowania i realizowania norm prawa podatkowego. Omawiana instytucja ma charakter wyjątkowy, a przesłanki uzasadniające jej zastosowanie nie powinny być interpretowane w sposób rozszerzający.

Przepis art. 61 § 3 p.p.s.a. zawiera zamknięty katalog przesłanek pozytywnych warunkujących wstrzymanie wykonania zaskarżonego rozstrzygnięcia: niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody oraz spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Podstawową przesłanką zastosowania instytucji ochrony tymczasowej jest zatem istniejące realnie niebezpieczeństwo zaistnienia takiej szkody (majątkowej, a także niemajątkowej), która nie będzie mogła być wynagrodzona przez późniejszy zwrot spełnionego lub wyegzekwowanego świadczenia ani też nie będzie możliwe przywrócenie rzeczy do stanu pierwotnego, a która jest wynikiem wykonania kwestionowanej decyzji administracyjnej. Szkoda występuje przy tym wówczas, gdy nie będzie mogła być ona wynagrodzona przez późniejszy zwrot spełnionego świadczenia lub jego wyegzekwowanie, ani też nie będzie możliwe przywrócenie rzeczy do stanu pierwotnego z uwagi na utratę przedmiotu świadczenia, który w skutek swych właściwości nie może być zastąpiony jakimś innym przedmiotem, a jego wartość nie przedstawiałaby znaczenia dla skarżącego lub poniesie on straty na życiu lub zdrowiu (zob. postanowienie NSA w Warszawie z dnia 25 października 2005r., I OZ 1074/05, nie publ., postanowienie NSA z dnia 20 grudnia 2004r., GZ 138/04, nie publ.). Nieodwracalny skutek z kolei to takie następstwo, konsekwencja, efekt, rezultat jakichś działań, których nie będzie można cofnąć lub których nie da się usunąć (zob. Popularny słownik języka polskiego pod red. B. Dunaja, Warszawa 2000, s. 365 i 644). Omawiana instytucja ma więc na celu ochronę strony przed wystąpieniem nieodwracalnych skutków lub znacznej szkody przed zbadaniem przez sąd administracyjny legalności zaskarżonego aktu lub czynności.

Warunkiem wstrzymania wykonania aktu lub czynności jest jednakże wykazanie przez stronę już we wniosku okoliczności uzasadniających możliwość wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Uzasadnienie wniosku winno zatem odnosić się do konkretnych zdarzeń (okoliczności) świadczących o tym, że w stosunku do wnioskodawcy wstrzymanie wykonania aktu lub czynności jest uzasadnione (por. postanowienie NSA z dnia 13 grudnia 2004r., FZ 496/2004, LexPolonica, postanowienie NSA z dnia 27 lipca 2011r., II GZ 294/11).

Tymczasem z uzasadnienia złożonego w niniejszej sprawie wniosku wynika, że skarżący upatrują możliwości wyrządzenia znacznej szkody oraz spowodowania trudnych do odwrócenia skutków wykonaniem zaskarżonej decyzji w pozbawieniu skarżącej możliwości normalnej, codziennej egzystencji, w uniemożliwieniu terminowego wywiązywania się ze stałych, bieżących zobowiązań, w szczególności wobec banków oraz w zagrożeniu wypowiedzenia umów kredytowych i postawienia zadłużenia kredytowego w stan natychmiastowej wymagalności. Poza tym w uzasadnieniu wniosku nie wskazano żadnych, konkretnych okoliczności mogących świadczyć o tym, że z wykonaniem decyzji organów podatkowych, z których wynika obowiązek zapłaty kwoty 33.221,00 zł, łączy się niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. I tak, z uzasadnienia wniosku nie wynika - poza ogólnym wskazaniem kwoty "około 1.000 zł miesięcznie" - jakie to zobowiązania kredytowe obciążają skarżącą, z jakich umów one wynikają, jakie dochody z wynagrodzenia za pracę otrzymuje skarżąca i jaka jest jej rzeczywista sytuacja materialna i rodzinna. Brak jest zupełnie jakichkolwiek informacji odnośnie samego skarżącego, czy uzyskuje on jakieś dochody, czy też nie, czy obciążają go jakieś inne zobowiązania oprócz wynikającego z zaskarżonej decyzji. Samo wskazanie, że stałe zobowiązania skarżącej wynoszą z tytułu zobowiązań kredytowych około 1.000 zł miesięcznie, rachunków za energię elektryczną, telefon, prąd około 400 zł miesięcznie i zakupu opału na zimę około 5.000 zł na zbliżający się sezon zimowy jest, w ocenie sądu zupełnie niewystarczające. Te dość ogólnikowe okoliczności, podobnie jak akta, nie potwierdzają rzeczywistej sytuacji skarżących. Nie można więc na podstawie twierdzeń zawartych w uzasadnieniu wniosku stwierdzić, czy istotnie wszczęcie postępowania egzekucyjnego pozbawiło skarżącą możliwości normalnej, codziennej egzystencji. Co istotne ustawodawca w art. 8-10 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji wyłącza spod egzekucji składniki majątkowe, w tym środki na utrzymanie, gwarantując tym samym zobowiązanym i członkom ich rodzin minimum egzystencji, obejmującej tzw. koszyk produktów i usług zapewniających człowiekowi jego normalne potrzeby biologiczne i społeczne. W tym stanie rzeczy powoływanie się na "niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody oraz spowodowania trudnych do odwrócenia skutków" uznać trzeba za całkowicie gołosłowne. Sformułowane przez skarżących uzasadnienie wniosku – wbrew art. 61 § 3 p.p.s.a. – nie wypełnia obowiązku wnioskodawcy wykazania okoliczności lub konkretnych zdarzeń przemawiających za jego uwzględnieniem. Tym samym uznać należy, że skarżący nie uprawdopodobnili, że wykonanie zaskarżonej decyzji oraz decyzji organu pierwszej instancji przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd może wyrządzić im znaczną szkodę lub spowodować trudne do odwrócenia skutki, o których mowa w art. 61 § 3 p.p.s.a. Nie bez znaczenia jest i ta okoliczność, że argumentacja ta – mimo upływu czasu i wszczęcia wskazywanego we wniosku postępowania egzekucyjnego – jest analogiczna jak argumentacja mającą uzasadniać wstrzymanie wydanych w niniejszej sprawie decyzji organów podatkowych zawarta już we wniosku skierowanym do Dyrektora Izby Skarbowej w Ł., rozpoznanym postanowieniem z dnia [...]r. odmawiającym wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji.

Nie ulega wątpliwości, że wykonanie jakiejkolwiek decyzji określającej zobowiązanie podatkowe ma dla jej adresata niekorzystne konsekwencje. Każda decyzja administracyjna zobowiązująca do uiszczenia należności pieniężnych pociąga za sobą dolegliwość rodzącą określony skutek faktyczny w finansach zobowiązanego do ich uiszczenia. Rodzaj obowiązku objętego tą decyzją nie wywołuje stanu, który byłby nieodwracalny, gdyż odnosi się do świadczenia pieniężnego, z natury rzeczy przecież odwracalnego. W sytuacji uwzględnienia skargi istnieje możliwość zwrotu nadpłaconych kwot. Ponadto skarżący mogą skorzystać z przewidzianej w ustawie Ordynacja podatkowa instytucji odroczenia lub rozłożenia na raty zaległości podatkowej, umorzenia jej w całości lub części wskazując na ważny interes podatnika lub interes publiczny (art. 67a § 1). Nie jest to więc sytuacja, która sama z siebie uzasadnia zastosowanie wyjątkowego rozwiązania prawnego, jakim jest ochrona tymczasowa w postępowaniu sądowoadministracyjnym.

Zawarta w skardze argumentacja, mająca świadczyć o wadliwości zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji, nie może również mieć żadnego wpływu na ocenę zasadności wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji. Rozpatrując taki wniosek sąd ocenia bowiem jedynie, czy w istocie wskazana przez stronę szkoda ma znaczny rozmiar lub istnieje niebezpieczeństwo spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Nie dokonuje wówczas oceny zasadności skargi, gdyż ustawa normująca postępowanie przed sądami administracyjnymi nie zawiera regulacji umożliwiającej zastosowanie omawianej instytucji w zależności od oceny prawdopodobieństwa wadliwości zaskarżonego aktu lub czynności (por. np. postanowienie NSA z dnia 6 lutego 2008r., I OZ 47/08; z dnia 1 kwietnia 2008r., I OZ 209/08; z dnia 3 lipca 2008r., I OZ 493/08; z dnia 18 czerwca 2008r., I OZ 386/08; z dnia 13 czerwca 2008r., I OZ 410/08 oraz postanowienie NSA z dnia 16 czerwca 2005r., II OZ 513/05). Oceny takiej sąd administracyjny dokonuje bowiem dopiero wydając wyrok w rozpatrywanej sprawie (art. 132 p.p.s.a.).

Nadto należy zauważyć, że w przepisie art. 61 § 4 p.p.s.a. ustawodawca przewidział możliwość zmiany lub uchylenia przez sąd w każdym czasie, z urzędu lub na żądanie skarżącego, własnego postanowienia w sprawie wstrzymania wykonania aktu, w sytuacji wykazania zmiany okoliczności, które warunkowały jego podjęcie (por. postanowienie NSA z dnia 7 października 2009r., II FSK 1549/09). Samo zaś wstrzymanie wykonania aktu lub czynności upada w razie wydania przez sąd orzeczenia kończącego postępowanie w pierwszej instancji, o czym stanowi art. 61 § 6 p.p.s.a. Rozstrzygnięcia podejmowane w przedmiocie wstrzymania wykonania zaskarżonych aktów lub czynności mają zatem charakter wyłącznie tymczasowy. Co do zasady więc, z wyjątkami przewidzianymi w przepisach szczególnych, okres obowiązywania ochrony tymczasowej i tak kończy się z chwilą wydania orzeczenia kończącego postępowanie w pierwszej instancji. Orzeczeniami tymi będą zarówno wyroki, jak i postanowienia o odrzuceniu skargi lub umorzeniu postępowania.

Wobec powyższego sąd, na podstawie art. 61 § 3 i § 5 p.p.s.a., orzekł jak w postanowieniu.

AK.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...