IV SA/Gl 965/13

Uzasadnienie

Prezydent C. decyzją z dnia [...] r., odmówił przyznania skarżącej A.K. pomocy na kontynuowanie nauki wskazując, że strona przebywała w rodzinie zastępczej spokrewnionej przez okres 2 lat 7 miesięcy i 6 dni. Natomiast art. 141 ust. 1 pkt 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej określa, że pomoc na kontynuowanie nauki jest przyznawana osobie usamodzielnianej, która przez okres co najmniej 3 lata przebywała w rodzinie zastępczej spokrewnionej.

W odwołaniu od powyższej decyzji A. K. wskazała, że po osiągnięciu pełnoletności nadal przebywała w rodzinie zastępczej dziadków, a obecnie mieszka z babcią, która została opiekunem dla osoby usamodzielnianej. Dodała, że w 2014 r. skończy [...]lat i utraci prawo do renty po zmarłym dziadku – wobec tego pozostanie bez środków do życia i nie będzie mogła skończyć studiów.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w C. decyzją z dnia [...] r., na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego po rozpoznaniu odwołania, utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że zgodnie z art. 141 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, pomoc na kontynuowanie nauki, na usamodzielnienie oraz na zagospodarowanie jest przyznawana osobie usamodzielnianej, która przebywała w pieczy zastępczej przez okres co najmniej: 1) - 3 lat - w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą spokrewnioną; 2) - roku - w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą niezawodową, rodzinę zastępczą zawodową, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo-terapeutyczną. Podniósł, że do okresów pobytu w pieczy zastępczej, o których mowa w ust. 1, wlicza się również okres pobytu osoby pełnoletniej w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, na zasadach określonych w art. 37 ust.2 (art. 141 ust.2 pkt 2). Natomiast przepis art. 37 ust. 2 stanowi, że osoba, która osiągnęła pełnoletniość przebywając w pieczy zastępczej, może przebywać w dotychczasowej rodzinie zastępczej, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 roku życia, jeżeli uczy się w uczelni (ust.2 pkt 1 lit. c). W tym zakresie organ podniósł, że z akt rozpatrywanej sprawy wynika, że na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w C. VI Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 25 stycznia 2006r. sygn. akt [...] A. K. została umieszczona w rodzinie zastępczej E. i W. małż. R. Decyzją zaś z dnia [...]r., wydaną na podstawie przepisów ustawy o pomocy społecznej, organ I instancji przyznał E. R. pomoc na dziecko umieszczone w rodzinie zastępczej. A. K. po osiągnięciu pełnoletniości w dniu [...]r. pozostała w dotychczasowej rodzinie zastępczej. Wnioskiem z dnia 18.09.2008r. A.K. zwróciła się o przyznanie pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki. Decyzją nr [...] organ I instancji przyznał stronie pomoc pieniężną na kontynuowanie nauki od 1.09.2008r. do czasu ukończenia nauki, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 roku życia. Następnie decyzją z dnia [...] r. organ I instancji uchylił ww. decyzję przyznając stronie prawo do pomocy na kontynuowanie nauki z uwagi na fakt, że strona od dnia 28.04.2010r. ma przyznana rentę rodzinną po zmarłym dziadku w kwocie 1.994,02 zł miesięcznie. Łączny dochód strony przekraczał 200% kryterium dochodowego, co skutkowało uchyleniem prawa do świadczenia na kontynuowanie nauki. Omawiane decyzje były wydane na podstawie obowiązujących w tym czasie przepisów ustawy o pomocy społecznej. Następnie organ podniósł, że obecnie A. K. zwróciła się o przyznanie pomocy na kontynuowanie nauki w oparciu o przepisy ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2012r. Z przepisu przejściowego zawartego w art. 240 ust.3 tej ustawy wynika, że osoby, którym na podstawie dotychczasowych przepisów odmówiono prawa do pomocy na kontynuowanie nauki z powodu niespełnienia kryterium dochodowego, nabywają prawo do tej pomocy, jeżeli spełniają warunki określone w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Należy zatem ocenić, czy strona spełnia przesłanki do otrzymania pomocy na kontynuowanie nauki zawarte w obecnie obowiązującej ustawie o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej. Jak wyżej wskazano, warunkiem przyznania wnioskowanej pomocy jest przebywanie w rodzinie zastępczej spokrewnionej przez okres co najmniej 3 lat. Do okresów tych wlicza się także okres pobytu osoby pełnoletniej w rodzinie zastępczej. W związku z tym organ wskazał, że w oparciu o akta sprawy ustalono, że A.K. w rodzinie zastępczej dziadków przebywała od 25 stycznia 2006r. przed osiągnięciem pełnoletniości, oraz od 19.07.2007r. po osiągnięciu pełnoletniości. Strona od dnia 1 września 2008r. pobierała świadczenie na kontynuowanie nauki, zatem do okresu pobytu w rodzinie zastępczej, od którego uzależnione jest przyznanie świadczenia na kontynuowanie nauki, wlicza się okres od daty umieszczenia w rodzinie zastępczej tj. od 26 stycznia 2006r. do dnia otrzymania pomocy na kontynuowanie nauki czyli do dnia 31 sierpnia 2008r. Okres ten wynosi 2 lata 7 miesięcy i 6 dni a zatem nie przekracza 3 lat, czego wymaga przepis art. 141 ust. 1 pkt 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Organ podkreślił, że do okresu pobytu w rodzinie zastępczej, od którego uzależnione jest prawo do świadczenia na kontynuowanie nauki, nie wlicza się okresu, w którym strona pobierała świadczenia na kontynuowanie nauki czyli od 1.09.2008r.

W skardze wniesionej od powyższej decyzji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, A. K. podniosła zarzut naruszenia prawa materialnego, tj. art. 141 ust.1 pkt 1, ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 37 ust. 2 i art. 180 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej poprzez uznanie przez organ, że do okresu pobytu w rodzinie zastępczej, od którego uzależnione jest prawo do świadczenia na kontynuowanie nauki, nie wlicza się okresu, w którym pobierała świadczenia na kontynuowanie nauki. W związku z tym wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości.

Organ odwoławczy w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie i podtrzymał argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości, poprzez kontrolę działalności administracji publicznej w zakresie zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Natomiast według art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej P.p.s.a., Sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie, uchyla zaskarżoną decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi; - a) naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy; - b) naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego; - c) inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Mając na uwadze powyższe kryteria, stwierdzić należało, że skarga zasługuje na uwzględnienie, bowiem zaskarżona decyzja, została wydana z naruszeniem prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, gdyż dotyczyło podstaw rozstrzygnięcia.

Organ odwoławczy utrzymał w mocy rozstrzygnięcie Prezydenta Miasta C. z dnia [...] r. o odmowie przyznania skarżącej pomocy na kontynuowanie nauki – na podstawie art. 141 ust. 1 pkt 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 135), według którego pomoc na kontynuowanie nauki, na usamodzielnienie oraz na zagospodarowanie jest przyznawana osobie usamodzielnianej, która przebywała w pieczy zastępczej przez okres co najmniej 3 lat - w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą spokrewnioną.

W wyniku kontroli zgodności z prawem zaskarżonej decyzji, stwierdzić należało, że bezpodstawne jest uznanie organu, według którego do okresów pobytu w pieczy zastępczej, o których mowa w art. 141 ust. 1 cytowanej ustawy, nie wlicza się okresu pobytu osoby pełnoletniej w rodzinie zastępczej, za który pobierała świadczenie na kontynuowanie nauki.

Podkreślenia bowiem wymagało, że zgodnie z cytowanym w zaskarżonej decyzji art. 141 ust. 2 pkt 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, do okresów pobytu w pieczy zastępczej, o których mowa w art. 141 ust. 1, wlicza się również okres pobytu osoby pełnoletniej w rodzinie zastępczej na zasadach określonych w art. 37 ust. 2 tej ustawy.

Natomiast przepis art. 37 ust. 2 pkt 1 lit. c wymienionej ustawy – również cytowany przez organ odwoławczy - stanowi, że osoba, która osiągnęła pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, może przebywać w dotychczasowej rodzinie zastępczej, nie dłużej niż do ukończenia 25 roku życia, jeżeli uczy się w uczelni.

W przedmiotowej sprawie ustalono, że skarżąca w rodzinie zastępczej dziadków przebywała od 25 stycznia 2006 r. - przed osiągnięciem pełnoletniości, oraz od 19 lipca 2007 r. - po osiągnięciu pełnoletniości i od dnia 1 września 2008 r. pobierała świadczenie na kontynuowanie nauki.

Na podstawie powyższych ustaleń organ uznał, że do okresu pobytu skarżącej w rodzinie zastępczej, od którego uzależnione jest przyznanie świadczenia na kontynuowanie nauki, wlicza się okres od daty umieszczenia jej w rodzinie zastępczej tj. od 26 stycznia 2006 r. do dnia otrzymania przez nią (jako osobę już pełnoletnią) pomocy na kontynuowanie nauki czyli do dnia 31 sierpnia 2008 r. W związku z tym organ stwierdził, że okres ten wyniósł 2 lata, 7 miesięcy i 6 dni, a zatem nie został spełniony warunek określony w art. 141 ust. 1 pkt 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

Natomiast z przytoczonych wyżej przepisów ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wynika, że nie ma podstaw do wyłączenia z okresów pobytu w pieczy zastępczej, o których mowa w art. 141 ust. 1 tej ustawy - okresu pobierania świadczenia na kontynuowanie nauki - przez osobę pełnoletnią, przebywającą w rodzinie zastępczej na zasadach określonych w art. 37 ust. 2 wymienionej ustawy.

W podsumowaniu stwierdzić zatem należało, że przy wydaniu zaskarżonej decyzji doszło do naruszenia prawa materialnego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, gdyż cytowane wyżej przepisy stanowiły podstawę rozstrzygnięcia.

Wobec tego, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a P.p.s.a. należało uchylić decyzję organu odwoławczego.

W ramach ponownego rozpoznania sprawy, organ administracji uwzględni przedstawione wyżej wskazania, dotyczące wykładni i zastosowania wymienionych przepisów.