I SA/Wr 1308/13
Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
2013-10-14Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Barbara Koźlik /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu – Barbara Koźlik po rozpoznaniu w dniu 14 października 2013 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi R. I. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we W. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2008 r. wraz z odsetkami za zwłokę za miesiące od stycznia do sierpnia 2008 r. postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.
Uzasadnienie
Skarżący, wniósł o zwolnienie od kosztów sądowych wskazując, że jedynym źródłem utrzymania rodziny są przychody z działalności gospodarczej, które średnio miesięcznie wynoszą 4.100,85 zł. Z kolei koszty utrzymania to przede wszystkim opłaty związane z domem jednorodzinnym, to jest za media i podatek od nieruchomości, które miesięcznie wynoszą około 1.000 zł, a także raty kredytu hipotecznego w wysokości 1.451 zł. Dom został obciążony ponadto hipoteką przymusową w związku z prowadzonym postępowaniem podatkowym, w związku z tym jego zbycie jest niemożliwe. Utrudnione byłoby również spieniężenie rzeczy wartościowych, bowiem ich sprzedaż wymagałaby zgody współwłaścicieli.
W związku z działalnością gospodarczą skarżący nie jest w stanie wygenerować oszczędności, nie posiada też zasobów pieniężnych ani papierów wartościowych. Nie ma zatem środków na opłacenie wpisu od skargi ani pozostałych kosztów sądowych, zwłaszcza, że wysokość zobowiązania podatkowego, określonego zaskarżonymi decyzjami, znacznie przewyższa wartość posiadanego przez wnioskodawcę majątku.
Na urzędowym formularzu wniosku skarżący podał, że we wspólnym gospodarstwie domowym pozostaje z konkubiną i synem w wieku przedszkolnym, posiada oszczędności w kwocie 10.000 zł na bieżące funkcjonowanie gospodarstwa domowego i działalności gospodarczej. Konkubina posiada samochód osobowy marki Mercedes C Klasa, rocznik 2006, o wartości około 30.000 zł.
Z dokumentów i oświadczeń, złożonych w wyniku wezwania skierowanego na podstawie art. 255 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. – dalej: p.p.s.a.) wynika, że miesięczne wydatki rodziny wnioskodawcy wynoszą łącznie około 4.000-4.200 zł, a źródłem ich finansowania jest działalność gospodarcza. Przy czym skarżący wyjaśnił, iż ze względu na niewielkie dochody w pierwszym półroczu z powodu zakupów towarów, które mają być sprzedane w okresie wrzesień-grudzień 2013 r., na bieżące utrzymanie pozyskał środki ze zlikwidowanych polis ubezpieczeniowych jego i konkubiny (łącznie około 15.000 zł). Dodatkowo poinformował, że na rachunek konkubiny dokonano wpłaty kwoty 4.500 zł w marcu 2013 r. tytułem zasiłku pogrzebowego w związku ze śmiercią ojca.
Ponadto z dokumentów wynika, że za 2012 r. wnioskodawca odnotował przychód z działalności gospodarczej w wysokości 292.741,62 zł i dochód – 59.333.92 zł. Do końca sierpnia 2013 r. przychód ten wyniósł 205.582,60 zł, a wydatki poniesione w związku z działalnością 70.612 zł. Na rachunkach bankowych skarżącego odnotowane są przede wszystkim operacje dotyczące kapitalizacji odsetek i opłaty za prowadzenie rachunku, natomiast z rachunków należących do konkubiny wynikają przelewy kwot pomiędzy rachunkami osób prywatnych, opłaty za kursy wizażu, kosmetyczny, opłaty za aukcje na portalu Allegro.
Jako znane z urzędu wskazać należy, iż w sprawach zawisłych przed tutejszym Sądem (o sygn. akt I SA/Wr 1308-1309/13) skarżący obowiązany jest do uiszczenia wpisów od skarg w łącznej kwocie 15.687 zł.
Powyższe okoliczności nie dają podstaw do uwzględnienia żądania wniosku.
Zgodnie z art. 245 § 3 i art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a., prawo pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych, czyli w zakresie częściowym, może być przyznane osobie fizycznej, gdy wykaże ona, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Zaznaczyć należy, że instytucja prawa pomocy ma charakter wyjątkowy i jest stosowana wobec osób o bardzo trudnej sytuacji materialnej, czyli takich, które ze względu na okoliczności życiowe pozbawione są jakichkolwiek środków do życia lub środki te są tak bardzo ograniczone, iż wystarczają jedynie na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Jednocześnie wykazanie, że strona rzeczywiście znajduje się w takiej trudnej sytuacji spoczywa na niej samej. Zatem w jej interesie jest zarówno jak najobszerniejszy opis stanu majątkowego, finansowego i rodzinnego oraz realnych możliwości płatniczych, a także jak najściślejsza współpraca z sądem, który dąży do tego, aby sytuację strony w pełni wyjaśnić.
Zwolnienie od kosztów postępowania jest jednoznaczne z przerzuceniem ciężaru ich ponoszenia na budżet państwa. Pamiętać bowiem trzeba, że koszty sądowe stanowią daninę publiczną. Natomiast Konstytucja RP przewiduje powszechny obowiązek ponoszenia takich danin, stanowiąc w art. 84, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. W istocie konstytucyjną zasadą jest również prawo do sądu ustanowione w art. 45 ust. 1, dlatego też w postępowaniu o przyznanie prawa pomocy dochodzi do konieczności dokonania wyważenia pomiędzy zapewnieniem prawa do sądu podmiotowi niemającemu dostatecznych środków, a zasadą powszechności i równości w ponoszeniu ciężarów i świadczeń publicznych.
W świetle powyższych uwag oraz przytoczonych regulacji prawnych, w ocenie referendarza sądowego, sytuacja finansowa wnioskodawcy i jego rodziny nie wskazują na brak możliwości w ponoszeniu kosztów sądowych w niniejszej sprawie, nawet przy uwzględnieniu faktu ich ponoszenia jednocześnie w dwóch sprawach toczących się przed tutejszym Sądem.
W pierwszej kolejności zwrócić trzeba uwagę na wartość przychodów z działalności gospodarczej, z której wnioskodawca uzyskał ponad 200.000 zł w ciągu pierwszych ośmiu miesięcy bieżącego roku. Również poprzedni rok został zamknięty kwotą przychodów o wartości prawie 300.000 zł. Równocześnie wnioskodawca odnotował zysk. Jednakże nawet gdyby dochód był niewielki, czy poniesiona zostałaby strata, to pozostawałoby to bez większego znaczenia dla oceny możliwości płatniczych. Nadwyżka kosztów nad przychodem skutkuje bowiem jedynie brakiem dochodu do opodatkowania (brakiem obowiązku zapłaty podatku dochodowego) i nie stanowi automatycznie o braku środków finansowych. Powstanie straty nie oznacza jeszcze utraty możliwości płatniczych, a co za tym idzie, sama ta okoliczność nie warunkuje potrzeby udzielenia pomocy w postaci zwolnienia od kosztów sądowych (por. postanowienia NSA: z dnia 22 marca 2011 r., sygn. akt II GZ 112/11 oraz z dnia 24 czerwca 2008 r., sygn. akt I FZ 260/08, dostępne na http://orzeczenia.nsa.gov.pl, postanowienie NSA z 24 czerwca 2008 r., I GZ 260/08, Lex nr 479125).
Mając zatem na względzie wymienione wyżej wartości, wnioskodawca miał możliwość poczynienia oszczędności na poczet wpisów od skarg jak i ewentualnych przyszłych kosztów sądowych. Przy czym zaznaczyć należy, iż kwota wpisu od skargi jest zwykle najwyższym kosztem sądowym w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Poza tym na koszty te składa się zaledwie kilka opłat wymagających jednorazowej wpłaty – nie wiąże się to ze stałym miesięcznym obciążeniem.
Dodać trzeba, że ponoszenia przedmiotowych kosztów, w tym zwłaszcza wpisu od skargi, skarżący winien się spodziewać najpóźniej w dniu jej wniesienia. Ta natomiast jest datowana na 20 czerwca 2013 r. Mając zatem na uwadze średni miesięczny przychód na poziomie około 25.000 zł, a nadto oświadczenie wnioskodawcy odnośnie niskiego dochodu w pierwszym półroczu na skutek zrobienia zakupów towarów, które mają zostać zbyte w miesiącach wrzesień-grudzień 2013 r., należy przyjąć, że na dzień wydania niniejszego postanowienia mógł on poczynić stosowne rezerwy na pokrycie w pierwszej kolejności wpisu od skargi.
Niezależnie od powyższych uwag, które wskazują na niezasadność wniosku, w ocenie referendarza sądowego, wnioskodawca nie przedłożył wydruków wszystkich posiadanych rachunków bankowych, a zwłaszcza związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą – na wydrukach, które zostały przedłożone brak bowiem jakichkolwiek operacji związanych z działalnością. Trudno natomiast dać wiarę, że transakcje na kwoty opiewające na kilka do kilkunastu tysięcy złotych, które wynikają z księgi podatkowej, wykonywane były poza rachunkiem bankowym. Poza tym, na wydrukach rachunków, które zostały przedłożone, brak jakichkolwiek operacji związanych z zakupami związanymi z bieżącym utrzymaniem, opłatami za media, spłatą kredytu hipotecznego. Zaś w ciągu prawie 3 miesięcy dokonana została tylko jedna wypłata kwoty 6.800 zł.
Powyższe wskazuje zatem, iż wnioskodawca nie przedłożył wszystkich żądanych dokumentów, co jest jednoznaczne z niewykazaniem pełnej sytuacji finansowej.
W konsekwencji, na podstawie wymienionych wyżej uwag co do możliwości płatniczych i przedstawienia pełnych i obiektywnych danych, które te możliwości kształtują, stwierdzić należało, iż wnioskodawca nie wykazał zasadności przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym.
Mając na uwadze powyższe, postanowiono jak w sentencji podstawie art. 245 § 3, art. 246 § 1 pkt 2 oraz 258 § 1 i § 2 pkt 7 p.p.s.a.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Barbara Koźlik /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu – Barbara Koźlik po rozpoznaniu w dniu 14 października 2013 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi R. I. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we W. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2008 r. wraz z odsetkami za zwłokę za miesiące od stycznia do sierpnia 2008 r. postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.
Uzasadnienie
Skarżący, wniósł o zwolnienie od kosztów sądowych wskazując, że jedynym źródłem utrzymania rodziny są przychody z działalności gospodarczej, które średnio miesięcznie wynoszą 4.100,85 zł. Z kolei koszty utrzymania to przede wszystkim opłaty związane z domem jednorodzinnym, to jest za media i podatek od nieruchomości, które miesięcznie wynoszą około 1.000 zł, a także raty kredytu hipotecznego w wysokości 1.451 zł. Dom został obciążony ponadto hipoteką przymusową w związku z prowadzonym postępowaniem podatkowym, w związku z tym jego zbycie jest niemożliwe. Utrudnione byłoby również spieniężenie rzeczy wartościowych, bowiem ich sprzedaż wymagałaby zgody współwłaścicieli.
W związku z działalnością gospodarczą skarżący nie jest w stanie wygenerować oszczędności, nie posiada też zasobów pieniężnych ani papierów wartościowych. Nie ma zatem środków na opłacenie wpisu od skargi ani pozostałych kosztów sądowych, zwłaszcza, że wysokość zobowiązania podatkowego, określonego zaskarżonymi decyzjami, znacznie przewyższa wartość posiadanego przez wnioskodawcę majątku.
Na urzędowym formularzu wniosku skarżący podał, że we wspólnym gospodarstwie domowym pozostaje z konkubiną i synem w wieku przedszkolnym, posiada oszczędności w kwocie 10.000 zł na bieżące funkcjonowanie gospodarstwa domowego i działalności gospodarczej. Konkubina posiada samochód osobowy marki Mercedes C Klasa, rocznik 2006, o wartości około 30.000 zł.
Z dokumentów i oświadczeń, złożonych w wyniku wezwania skierowanego na podstawie art. 255 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. – dalej: p.p.s.a.) wynika, że miesięczne wydatki rodziny wnioskodawcy wynoszą łącznie około 4.000-4.200 zł, a źródłem ich finansowania jest działalność gospodarcza. Przy czym skarżący wyjaśnił, iż ze względu na niewielkie dochody w pierwszym półroczu z powodu zakupów towarów, które mają być sprzedane w okresie wrzesień-grudzień 2013 r., na bieżące utrzymanie pozyskał środki ze zlikwidowanych polis ubezpieczeniowych jego i konkubiny (łącznie około 15.000 zł). Dodatkowo poinformował, że na rachunek konkubiny dokonano wpłaty kwoty 4.500 zł w marcu 2013 r. tytułem zasiłku pogrzebowego w związku ze śmiercią ojca.
Ponadto z dokumentów wynika, że za 2012 r. wnioskodawca odnotował przychód z działalności gospodarczej w wysokości 292.741,62 zł i dochód – 59.333.92 zł. Do końca sierpnia 2013 r. przychód ten wyniósł 205.582,60 zł, a wydatki poniesione w związku z działalnością 70.612 zł. Na rachunkach bankowych skarżącego odnotowane są przede wszystkim operacje dotyczące kapitalizacji odsetek i opłaty za prowadzenie rachunku, natomiast z rachunków należących do konkubiny wynikają przelewy kwot pomiędzy rachunkami osób prywatnych, opłaty za kursy wizażu, kosmetyczny, opłaty za aukcje na portalu Allegro.
Jako znane z urzędu wskazać należy, iż w sprawach zawisłych przed tutejszym Sądem (o sygn. akt I SA/Wr 1308-1309/13) skarżący obowiązany jest do uiszczenia wpisów od skarg w łącznej kwocie 15.687 zł.
Powyższe okoliczności nie dają podstaw do uwzględnienia żądania wniosku.
Zgodnie z art. 245 § 3 i art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a., prawo pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych, czyli w zakresie częściowym, może być przyznane osobie fizycznej, gdy wykaże ona, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Zaznaczyć należy, że instytucja prawa pomocy ma charakter wyjątkowy i jest stosowana wobec osób o bardzo trudnej sytuacji materialnej, czyli takich, które ze względu na okoliczności życiowe pozbawione są jakichkolwiek środków do życia lub środki te są tak bardzo ograniczone, iż wystarczają jedynie na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Jednocześnie wykazanie, że strona rzeczywiście znajduje się w takiej trudnej sytuacji spoczywa na niej samej. Zatem w jej interesie jest zarówno jak najobszerniejszy opis stanu majątkowego, finansowego i rodzinnego oraz realnych możliwości płatniczych, a także jak najściślejsza współpraca z sądem, który dąży do tego, aby sytuację strony w pełni wyjaśnić.
Zwolnienie od kosztów postępowania jest jednoznaczne z przerzuceniem ciężaru ich ponoszenia na budżet państwa. Pamiętać bowiem trzeba, że koszty sądowe stanowią daninę publiczną. Natomiast Konstytucja RP przewiduje powszechny obowiązek ponoszenia takich danin, stanowiąc w art. 84, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. W istocie konstytucyjną zasadą jest również prawo do sądu ustanowione w art. 45 ust. 1, dlatego też w postępowaniu o przyznanie prawa pomocy dochodzi do konieczności dokonania wyważenia pomiędzy zapewnieniem prawa do sądu podmiotowi niemającemu dostatecznych środków, a zasadą powszechności i równości w ponoszeniu ciężarów i świadczeń publicznych.
W świetle powyższych uwag oraz przytoczonych regulacji prawnych, w ocenie referendarza sądowego, sytuacja finansowa wnioskodawcy i jego rodziny nie wskazują na brak możliwości w ponoszeniu kosztów sądowych w niniejszej sprawie, nawet przy uwzględnieniu faktu ich ponoszenia jednocześnie w dwóch sprawach toczących się przed tutejszym Sądem.
W pierwszej kolejności zwrócić trzeba uwagę na wartość przychodów z działalności gospodarczej, z której wnioskodawca uzyskał ponad 200.000 zł w ciągu pierwszych ośmiu miesięcy bieżącego roku. Również poprzedni rok został zamknięty kwotą przychodów o wartości prawie 300.000 zł. Równocześnie wnioskodawca odnotował zysk. Jednakże nawet gdyby dochód był niewielki, czy poniesiona zostałaby strata, to pozostawałoby to bez większego znaczenia dla oceny możliwości płatniczych. Nadwyżka kosztów nad przychodem skutkuje bowiem jedynie brakiem dochodu do opodatkowania (brakiem obowiązku zapłaty podatku dochodowego) i nie stanowi automatycznie o braku środków finansowych. Powstanie straty nie oznacza jeszcze utraty możliwości płatniczych, a co za tym idzie, sama ta okoliczność nie warunkuje potrzeby udzielenia pomocy w postaci zwolnienia od kosztów sądowych (por. postanowienia NSA: z dnia 22 marca 2011 r., sygn. akt II GZ 112/11 oraz z dnia 24 czerwca 2008 r., sygn. akt I FZ 260/08, dostępne na http://orzeczenia.nsa.gov.pl, postanowienie NSA z 24 czerwca 2008 r., I GZ 260/08, Lex nr 479125).
Mając zatem na względzie wymienione wyżej wartości, wnioskodawca miał możliwość poczynienia oszczędności na poczet wpisów od skarg jak i ewentualnych przyszłych kosztów sądowych. Przy czym zaznaczyć należy, iż kwota wpisu od skargi jest zwykle najwyższym kosztem sądowym w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Poza tym na koszty te składa się zaledwie kilka opłat wymagających jednorazowej wpłaty – nie wiąże się to ze stałym miesięcznym obciążeniem.
Dodać trzeba, że ponoszenia przedmiotowych kosztów, w tym zwłaszcza wpisu od skargi, skarżący winien się spodziewać najpóźniej w dniu jej wniesienia. Ta natomiast jest datowana na 20 czerwca 2013 r. Mając zatem na uwadze średni miesięczny przychód na poziomie około 25.000 zł, a nadto oświadczenie wnioskodawcy odnośnie niskiego dochodu w pierwszym półroczu na skutek zrobienia zakupów towarów, które mają zostać zbyte w miesiącach wrzesień-grudzień 2013 r., należy przyjąć, że na dzień wydania niniejszego postanowienia mógł on poczynić stosowne rezerwy na pokrycie w pierwszej kolejności wpisu od skargi.
Niezależnie od powyższych uwag, które wskazują na niezasadność wniosku, w ocenie referendarza sądowego, wnioskodawca nie przedłożył wydruków wszystkich posiadanych rachunków bankowych, a zwłaszcza związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą – na wydrukach, które zostały przedłożone brak bowiem jakichkolwiek operacji związanych z działalnością. Trudno natomiast dać wiarę, że transakcje na kwoty opiewające na kilka do kilkunastu tysięcy złotych, które wynikają z księgi podatkowej, wykonywane były poza rachunkiem bankowym. Poza tym, na wydrukach rachunków, które zostały przedłożone, brak jakichkolwiek operacji związanych z zakupami związanymi z bieżącym utrzymaniem, opłatami za media, spłatą kredytu hipotecznego. Zaś w ciągu prawie 3 miesięcy dokonana została tylko jedna wypłata kwoty 6.800 zł.
Powyższe wskazuje zatem, iż wnioskodawca nie przedłożył wszystkich żądanych dokumentów, co jest jednoznaczne z niewykazaniem pełnej sytuacji finansowej.
W konsekwencji, na podstawie wymienionych wyżej uwag co do możliwości płatniczych i przedstawienia pełnych i obiektywnych danych, które te możliwości kształtują, stwierdzić należało, iż wnioskodawca nie wykazał zasadności przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym.
Mając na uwadze powyższe, postanowiono jak w sentencji podstawie art. 245 § 3, art. 246 § 1 pkt 2 oraz 258 § 1 i § 2 pkt 7 p.p.s.a.
