II SA/Gl 242/14

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] r. Wójt Gminy L. zezwolił R. P. na usunięcie dwóch drzew (klon i jesion) wskazując, że przedmiotowe drzewa znajdują się na działce wnioskującego, a ich wycięcie uzasadnione jest ze względu zagrożenie dla życia ludzi oraz bezpieczeństwem znajdujących się tam budynków.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w C. rozpoznając odwołanie wniesione przez M. P. uznało, że nie legitymuje się on interesem prawnym w sprawie i postanowieniem z dnia [...] r. stwierdziło niedopuszczalność wniesionego odwołania.

W wyniku wniesionej skargi WSA w Gliwicach wyrokiem z dnia 5 kwietnia 2013r. sygn. akt II SA/Gl 1397/12 uchylił zaskarżone postanowienie wskazując w uzasadnieniu, że podziela stanowisko organu, iż M. P. nie posiada statusu strony w postępowaniu dotyczącym zezwolenia na wycięcie drzew z uwagi na fakt, że nie posiada on tytułu prawnego do terenu na którym rosły drzewa. Jak również stwierdził, że w dacie wydania decyzji jak i orzekania nie było żadnych powodów do kwestionowania granic nieruchomości należącej do R. P.. Natomiast powodem uchylenia postanowienia było nie dokonanie przez organ II instancji ustaleń, czy pismo M. P. nie stanowiło wniosku o wznowienie postępowania.

Należy wskazać, że w między czasie toczyło się zainicjowane przez M. P. postępowanie w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji Wójta Gminy L. z dnia [...] r., które zakończyło się wydaniem przez SKO w C. postanowienia z dnia [...] r. o odmowie wszczęcia postępowania, które to z kolei postanowienie zostało utrzymane w mocy postanowieniem SKO w C. z dnia [...] r.

Stosując się do wskazań sądu SKO pismem z dnia 19 lipca 2013r. zwróciło się do M. P. o wyjaśnienie wskazanych w uzasadnieniu wyroku wątpliwości. W odpowiedzi M. P. stwierdził, że jego pismo z dnia 31 lipca 2012r. stanowi podanie o wznowienie postępowania zakończonego decyzją Wójta Gminy L. z dnia [...] r. W tym stanie rzeczy pismo skarżącego zostało przekazane według właściwości Wójtowi Gminy L., który postanowieniem z dnia [...] r. nr [...] r. odmówił wznowienia postępowania. Jednocześnie w uzasadnieniu postanowienia wskazał, że wnioskodawca nie posiada przymiotu strony, a nawet gdyby uznać go za stronę, to nie dochował miesięcznego terminu do złożenia wniosku o wznowienie postępowania.

W zażaleniu M. P. podniósł, że jest posiadaczem działki nr 1 i kwestionuje ustalony przez organ przebieg granic, który prawidłowo wskazał w trakcie oględzin w dniu 25 sierpnia 2013r. W jego ocenie treść protokołu została zmanipulowana i nie uwzględnia jego stanowiska, co w konsekwencji powoduje, że nie odzwierciedla rzeczywistego stanu rzeczy. Nadto wskazał na konieczność zasięgnięcia opinii geodety.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w C. postanowieniem z dnia [...] r. nr [...] utrzymało zaskarżone postanowienie w mocy wskazując, że wprawdzie organ I instancji błędnie ustalił naruszenie terminu do złożenia wniosku o wznowienie postępowania (skarżący wiedzę o decyzji powziął w dniu 25 lipca 2013r. a jego pismo stanowiące wniosek o wznowienie postępowania wpłynęło do organu w dniu 1 sierpnia 2012r.) to jednak zasadnie organ odmówił wznowienia postępowania, bowiem skarżącemu nie przysługuje przymiot strony, a brak legitymacji do bycia stroną postępowania nie budzi żadnych wątpliwości i został potwierdzony w wydanym w sprawie wyrokiem sądu. Odnosząc się do zarzutów odwołania organ wskazał, że nie zostały poparte żadnymi dowodami i nie można przyjąć, że jedno ze ściętych drzew było zlokalizowane w granicy działki,a drugie rosło na działce należącej do skarżącego.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach M. P. ponownie podniósł, że jako właściciel działki nr 1 nie otrzymał decyzji dotyczącej sąsiedniej nieruchomości na mocy której dokonano wycinki drzew. Wskazał, że odwołanie od decyzji Wójta Gminy L. z dnia [...] r. złożył w ustawowym terminie, tym samym decyzja ta nie uzyskała przymiotu ostateczności i jest nieważna. Ponadto decyzja wójta zawiera błąd formalny, bowiem drzewa której dotyczy były zdrowe i nie wymagały usunięcia. Wskazał także na naruszenie przepisów o ochronie środowiska. Nadto zarzucił brak spójności w rozstrzygnięciach organów, zmiany w treści wniosków oraz decyzji i świadome ich fałszowanie.

W odpowiedzi na skargę SKO w C. w całości podtrzymało stanowisko i argumentację zawartą w treści zaskarżonego postanowienia i na tej podstawie wniosło o oddalenie skargi.

W dniu 4 lipca 2014r. skarżący przesłał do sądu zdjęcia, które w jego ocenie potwierdzały fakt rośnięcia drzew w granicy jego działki.

W piśmie z dnia 24 lipca 2014r. skarżący stwierdził, że wycięte drzewa zamierzał wykorzystać do wykonania schodów i parapetów w swoim domu, dlatego wniósł o odszkodowanie w kwocie 2000zł.

W toku postępowania sądowego skarżący podtrzymał treść skargi dodatkowo wskazując, że drzewa rosły na jego działce czego dowodzą przesłane do sądu zdjęcia. Nadto wskazał, że drzewa zostały wycięte przed upływem terminu do uprawomocnienia się decyzji zezwalającej na ich wycięcie. Zdaniem skarżącego wniosek o wydanie decyzji zezwalającej na wycięcie drzew został sporządzony przez pracowników organu, a podpis R. P. został podrobiony.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje.

Skarga jest niezasadna, bowiem zaskarżone postanowienie jak i utrzymane nim w mocy postanowienie organu I instancji nie naruszają prawa.

Podstawą prawną żądania skarżącego o wznowienie postępowania był art.145 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego ( Dz. U z 2013r. poz.267 z późn. zm., dalej "k.p.a.") zgodnie z którym w sprawie zakończonej decyzją ostateczna wznawia się postępowanie, jeżeli strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu W orzecznictwie sądów administracyjnych, dominuje pogląd, że we wstępnej fazie postępowania regulującej stwierdzenie dopuszczalności wznowienia postępowania zakończonego decyzją ostateczną organ bada wyłącznie, czy wniosek o wznowienie opiera się na którejś z ustawowych przesłanek z art. 145 lub art. 145a k.p.a., czy w świetle twierdzeń w nim zawartych został on złożony przez podmiot uznający się za stronę postępowania i czy został zachowany termin z art. 148 k.p.a. Tylko, gdy w świetle twierdzeń wynikających już z samego wniosku o wznowienie wynika, że: brak jest ustawowych podstaw do wznowienia, że wniosek składa podmiot niebędący stroną albo termin do jego złożenia nie został zachowany organ wydaje decyzję o odmowie wznowienia postępowania (art. 149 § 3 k.p.a.). W przeciwnym wypadku musi wznowić postępowanie (art.149 § 1 k.p.a.) i przeprowadzić je zarówno co do rzeczywistego istnienia przyczyn wznowienia, jak i pozostałych kwestii dotyczących dopuszczalności wznowienia, a także co do istoty sprawy (art. 149 § 2 k.p.a.). Stwierdzenie, w tej kolejnej fazie postępowania, że z wnioskiem wystąpił podmiot niebędący w rzeczywistości stroną albo, że nie zaistniały przesłanki wznowienia skutkuje - zgodnie z art. 151 § 1 pkt 1 k.p.a. - odmową uchylenia decyzji dotychczasowej. Odmowa wznowienia postępowania w myśl art. 149 § 3 k.p.a. może nastąpić zatem z przyczyn formalnych, a nie merytorycznych. Może do niej dojść także wtedy, gdy w sposób oczywisty można z twierdzeń stron wyprowadzić wniosek o braku związku między podstawą wznowienia a treścią decyzji. Powodem tym nie może być jednak brak podstaw do wznowienia postępowania z przyczyn np. wymienionych w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a., gdyż prowadziłoby to do oceny podstaw wznowienia przed wydaniem postanowienia o jego wznowieniu. Jeśli istnieją wątpliwości, co do legitymacji podmiotu składającego wniosek o wznowienie postępowania, gdy zachodzi potrzeba badania tej legitymacji na gruncie akt sprawy, to wydanie decyzji winno być poprzedzone postanowieniem, o jakim mowa w art. 149 § 1 k.p.a., a to z uwagi na konieczność przeprowadzenia przez właściwy organ postępowania, co do przyczyn wznowienia, a więc realizacji dyspozycji art. 149 § 2 k.p.a. (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 czerwca 2010 r. sygn. akt II OSK 1286/09 publikowany w internetowej bazie orzeczeń NSA https://cbois.nsa.gov.pl, z dnia 7 stycznia 2009 r. sygn. akt II OSK 1747/07, z dnia 1 lutego 2008 r. sygn. akt II OSK 1981/06, a także wyroki z dnia 13 listopada 1987 r. sygn. akt I SA 1326/86 (publ. ONSA 1987, nr 2, poz. 80), z dnia 20 czerwca 1991 r. sygn. akt 487/91, (publ. ONSA nr 2, poz. 50), z dnia 14 czerwca 1999 r. sygn. akt IV SA 2397/08 (niepubl.), z dnia 18 grudnia 2007 r. sygn. akt II OSK 1716/06 (niepubl.) oraz poglądy doktryny np. M. Jaśkowska, A. Wróbel. Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Wydanie II, Zakamycze 2005, s. 882).

W niniejszej sprawie organ dokonując wstępnej kontroli czy wniosek pochodzi od pomiotu mającego przymiot strony, zasadnie odwołał się do treści art.83 ust.1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody ( Dz.U. z 2013r., poz.627 z późn. zm.), który określa podmioty uprawnione do ubiegania się o wycinkę drzew, tym samym wskazując krąg stron postępowania w tym przedmiocie. Niewątpliwie stroną takiego postępowania jest posiadacz nieruchomości- za zgodą właściciela nieruchomości oraz właściciel urządzeń o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli drzewa lub krzewy zagrażają funkcjonowaniu tych urządzeń. Tym samym nietrafny jest zarzut skargi, iż właściciele sąsiednich nieruchomości powinni otrzymać decyzję zezwalającą na wycinkę drzew.

Wbrew twierdzeniom skarżącego w sprawie nie budzi wątpliwości fakt, że R. P. jako właściciel i samoistny posiadacz nieruchomości nr 2 był w świetle art.83 ust.1 wskazanej ustawy podmiotem uprawnionym do uzyskania zgody na usunięcie drzew. Podnoszone przez skarżącego okoliczności dotyczące kwestionowania przebiegu granicy pomiędzy działkami nr 2 i nr 1 nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, podobnie jak okoliczność dotycząca innego niż ustalonego w toku postępowania miejsca wycięcia drzew.

Ponieważ organ prawidłowo ustalił, że drzewa rosły na działce R. P., to tym samym nie budzi żadnych wątpliwości fakt, że skarżący będąc właścicielem sąsiedniej działki nie jest stroną postępowania w przedmiocie wydania decyzji zezwalającej na wycięcie drzew, a w konsekwencji nie może być również stroną postępowania w przedmiocie wznowienia tego postępowania, powołując się przy tym na zarzut nie uczestniczenia w postępowaniu bez własnej winy.

Brak legitymacji skarżącego do bycia stroną postępowania w przedmiocie wznowienia postępowania w sprawie zezwolenia na wycięcie drzew jest oczywisty i nie budzący żadnych wątpliwości, zatem zasadnie organ I instancji odmówił wznowienia postępowania w sprawie zakończonej ostateczną decyzją Wójta Gminy L. z dnia [...] r. a organ II instancji utrzymał to rozstrzygnięcie w mocy.

Wskazać należy również, że Sąd nie może odnieść się do pozostałych zarzutów skargi, bowiem dotyczą one zasadności wycięcia przedmiotowych drzew, co nie stanowiło przedmiotu rozpoznania w niniejszej sprawie. Podobnie w kwestii dotyczącej sfałszowania dokumentów oraz podrobienia podpisów sąd administracyjny nie jest właściwym adresatem tego typu zarzutów, które powinny być rozpoznane w ramach postępowania karnego pod nadzorem powołanych do tego organów (prokuratury), dopiero ustalenia poczynione w ramach takiego postępowania mogą stanowić podstawę do ewentualnego wznowienia postępowania.

Mając powyższe na uwadze skargę jako niezasadną na podstawie art.151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. ( Dz.U. z 2012r., poz.270 z późn. zm.) należało oddalić.