• I SA/Gd 878/13 - Wyrok Wo...
  29.03.2024

I SA/Gd 878/13

Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku
2013-10-16

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Ewa Wojtynowska
Irena Wesołowska /przewodniczący sprawozdawca/
Małgorzata Gorzeń

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Irena Wesołowska (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Małgorzata Gorzeń, Sędzia WSA Ewa Wojtynowska, Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Monika Fabińska, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 16 października 2013 r. sprawy ze skargi A Sp. z o.o. z siedzibą w na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w z dnia 25 kwietnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania w podatku dochodowym od osób prawnych za 2005 r. 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. określa ,że zaskarżona decyzja nie może być wykonana; 3. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w na rzecz strony skarżącej kwotę 5.617 (pięć tysięcy sześćset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu koszów postępowania.

Uzasadnienie

Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej decyzją z dnia 14 grudnia 2011 r. określił "C" Sp. z o.o. z siedzibą w R. zobowiązanie w podatku dochodowym od osób prawnych za 2005 r. w kwocie 155.290 zł.

Powodem dokonania innego rozliczenia, aniżeli uczyniła to spółka było stwierdzenie:

1) zawyżenia przychodów o kwotę 21.600 zł udokumentowanych fikcyjnymi fakturami wystawionymi na rzecz "K" Sp. z o.o.,

2) zawyżenia kosztów uzyskania przychodów o łączną kwotę 809.010,80 zł, udokumentowaną fikcyjnymi fakturami wystawionymi przez "A" Sp. z o.o., "B" Sp. z o.o., "K" Sp. z o.o., "D" Sp. z o.o., "E" Sp. z o.o., "F" Sp. z o.o.,

3) nieuwzględnienie odliczenia z tytułu straty za 2004 r.

Od tej decyzji strona złożyła odwołanie, wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości, zarzucając jej naruszenie przepisów prawa materialnego i procesowego.

Dyrektor Izby Skarbowej decyzją z dnia 25 kwietnia 2013 r. utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

Organ odwoławczy stwierdził, że zobowiązanie podatkowe spółki "C" powinno zostać określone w wysokości wyższej niż wynikająca z decyzji organu pierwszej instancji. Jednakże, mając na uwadze treść art. 234 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz fakt uchylenia z dniem 1 stycznia 2013 r. przepisów art. 230 tej ustawy, stwierdził, że nie istnieje możliwość skorygowania przychodu i kosztów uzyskania przychodów spółki skutkującego wydaniem w wyniku postępowania odwoławczego decyzji na niekorzyść strony.

Organ odwoławczy potwierdził zasadność stanowiska Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w zakresie obniżenia przychodu o kwotę 21.600 zł oraz wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów kwoty 809.010,80 zł. Organ wywiódł, wskazując na zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, że usługi udokumentowane zakwestionowanymi fakturami nie zostały wykonane.

Organ odwoławczy potwierdził także prawidłowość nieuwzględnienia do rozliczenia straty z roku 2004.

Organ odwoławczy stwierdził ponadto, że w sprawie nie nastąpiło przedawnienie zobowiązania podatkowego. Dyrektor Izby Skarbowej przytoczył art. 70 § 6 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) – dalej jako "Op.", w brzmieniu obowiązującym w dacie powstania zobowiązania podatkowego, zgodnie z którym bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego zostaje zawieszony z dniem wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, jeżeli popełnienie przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania. Dyrektor Izby Skarbowej uwzględniając wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 17 lipca 2012 r., sygn. akt P 30/11 stwierdził, że w sprawie nastąpiło zawieszenie biegu terminu przedawnienia. W ocenie organu Spółka dowiedziała się, przed upływem terminu przedawnienia, o wszczęciu postępowania karnego. Prezesowi Zarządu Spółki D. L. postawione zostały bowiem w dniu 14 sierpnia 2008 r. i w dniu 21 grudnia 2009 r. na podstawie przepisów Kodeksu karnego zarzuty popełnienia przestępstw, a następnie, w dniu 14 października 2010 r. na podstawie przepisów Kodeksu karnego skarbowego zarzuty popełnienia przestępstw karnych skarbowych. Wszczęcie z dniem 7 sierpnia 2008 r. postępowania karnego skutkowało zatem, na podstawie art. 70 § 6 pkt 1 Op. zawieszeniem biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Postępowanie karne już od dnia 14 sierpnia 2008 r. prowadzone było przeciwko osobie – Prezesowi Zarządu "C" Sp. z o. o. D. L.

Na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej strona złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. W skardze wniosła o:

- uchylenie decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w całości oraz uchylenie w całości poprzedzającej ją decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej,

- uchylenie postanowienia Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 23 kwietnia 2013 r., w przedmiocie odmowy przeprowadzenia dowodów,

- zasądzenie od Dyrektora Izby Skarbowej na rzecz skarżącego niezbędnych kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Skarżąca zarzuciła decyzji Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 27 marca 2013 r. naruszenie:

1) art. 70 § 1 w zw. z art. 70 § 6 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 - zwanej dalej Ordynacją podatkową) poprzez wydanie w niniejszej sprawie decyzji o wskazanej powyżej treści mimo upływu biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego w związku z nieprawidłowym uznaniem, iż w niniejszej sprawie doszło do zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego;

2) art. 208 § 1 Ordynacji podatkowej poprzez niewydanie decyzji o umorzeniu postępowania, pomimo że postępowanie stało się bezprzedmiotowe, z uwagi na upływ przedawnienia zobowiązania podatkowego;

3) art. 199a § 3 Ordynacji podatkowej w zw. z art. 189 Kodeksu postępowania cywilnego polegające na podważeniu treści stosunków prawnych łączących skarżącego z kontrahentami z pominięciem procedury i wskazań określonych w omawianym przepisie;

4) art. 180 § 1 w zw. z art. 188 Ordynacji podatkowej poprzez nieprzeprowadzenie wszystkich' dowodów zawnioskowanych przez stronę - dla wykazania istotnych dla wyniku sprawy okoliczności;

5) art. 122 w zw. z art. 187 § 1 Ordynacji podatkowej poprzez brak podjęcia starań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, a to ze względu na brak zebrania całego materiału dowodowego i jego wnikliwego rozpatrzenia;

6) art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. 2012, poz. 596 ze zm.);

7) art. 15 ust. 1 oraz art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, poprzez zmniejszenie wartości kosztów uzyskania przychodów.

Dyrektor Izby Skarbowej stwierdził, że nie znajduje podstaw do uwzględnienia skargi i uchylenia własnej decyzji w trybie art. 54 § 3 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi i podtrzymał stanowisko wyrażone i uzasadnione w zaskarżonej decyzji.

Podkreślił, że w sprawie doszło do zawieszenia biegu terminu przedawnienia ze względu na wszczęcie postępowania karnego, o czym podatnik posiadał wiedzę.

Na rozprawie w dniu 16 października 2013 r. pełnomocnik Dyrektora Izby Skarbowej wniósł o przeprowadzenie dowodów uzupełniających z szeregu dokumentów na okoliczność potwierdzenia, że spółka miała wiedzę o toczącym się postępowaniu wobec byłego Prezesa Zarządu D. L., w tym o przedstawieniu mu zarzutów karnoskarbowych.

Sąd postanowił przeprowadzić wnioskowany dowód uzupełniający z przedłożonych dokumentów

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie albowiem w ocenie Sądu doszło do naruszenia przepisu prawa materialnego tj. art. 70 § 6 pkt 1 O.p.

Prawo wydania przez organ podatkowy decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego jest ograniczone w czasie - terminem przedawnienia zobowiązania. Co do zasady zobowiązania podatkowe przedawniają się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku (art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej). Od tej zasady ustawodawca przewidział jednak wyjątki, stanowiąc, że bieg terminu przedawnienia może zostać przerwany lub zawieszony.

Stosownie do treści art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej - w brzmieniu obowiązującym od 1 września 2005 r., bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego zostaje zawieszony z dniem wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania.

Trybunał Konstytucyjny orzekając o niezgodności art. 70 § 6 pkt 1 (w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 58 ustawy z dnia 12 września 2002 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 169, poz. 1387 oraz z 2007 r. Nr 221, poz. 1650) z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej w wyroku z dnia 17 lipca 2012 r. sygn. akt P 30/11 zakwestionował konstytucyjność powyższego przepisu w zakresie, w jakim wywołuje skutek w postaci zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w związku z wszczęciem postępowania karnego lub postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, o którym to postępowaniu podatnik nie został poinformowany najpóźniej z upływem terminu wskazanego w art. 70 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa.

W uzasadnieniu wyroku Trybunał Konstytucyjny wskazał, że stosownie do art. 303 (art. 325a) ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, z późn. zm.; dalej: k.p.k.) w związku z art. 113 § 1 ustawy z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2007 r. Nr 111, poz. 765 ze zm.; dalej: k.k.s.), datą wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo (wykroczenie) skarbowe jest data wydania postanowienia o wszczęciu śledztwa lub dochodzenia. Postanowienie to jest wydawane wówczas, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego. W treści tego postanowienia określa się czyn będący przedmiotem postępowania oraz jego kwalifikację prawną, nie wskazuje się natomiast osoby podejrzanej o popełnienie tego czynu. Z dniem wydania postanowienia o wszczęciu postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe następuje zawieszenie biegu przedawnienia. Na tym etapie postępowanie karne skarbowe nie toczy się przeciwko określonej osobie, lecz dopiero zmierza do ustalenia podejrzanego. Podatnik nie jest zatem informowany o wszczęciu postępowania "w sprawie" i nie wie o zaistnieniu przesłanki zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Przejście z fazy postępowania "w sprawie" do kolejnej fazy postępowania "przeciwko osobie" następuje z chwilą przedstawienia tej osobie zarzutów. Staje się ona wówczas stroną tego postępowania. Od razu należy również zaznaczyć, że postępowanie karnoskarbowe może zakończyć się na etapie postępowania "w sprawie", jeżeli nie będzie uzasadnionego podejrzenia, że przestępstwo (wykroczenie) skarbowe popełniła konkretna osoba.

Organy skarbowe w trakcie 5-letniego okresu przedawnienia mają prawo wszcząć i prowadzić postępowanie w sprawie o przestępstwo (wykroczenie) skarbowe, co skutkować będzie, zgodnie z zakwestionowanym przepisem, zawieszeniem biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Jednakże z chwilą upływu 5-letniego terminu przedawnienia podatnik musi zostać poinformowany, że przedawnienie nie następuje, bo jego bieg został zawieszony w związku z wszczęciem postępowania karnoskarbowego.

W ocenie organu odwoławczego, nie można zgodzić się z twierdzeniem strony skarżącej, że przed dniem 31 grudnia 2011 r., nie nastąpiło żadne zdarzenie, które doprowadziłoby do przerwania lub zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania w podatku dochodowym od osób prawnych za 2005 r.

Powołano się przy tym na postanowienie Prokuratury z dnia 7 sierpnia 2008 r., 14 sierpnia 2008 r.,12 października 2010 r. i 7 grudnia 2010 r.

W ocenie organu odwoławczego powyższe wskazuje jednoznacznie, że przed upływem terminu przedawnienia zobowiązania w podatku dochodowym od osób prawnych za 2005 r. z dniem 31 .grudnia 2011 r. Spółka dowiedziała się o wszczęciu postępowania karnego oraz postępowania w sprawie o przestępstwa skarbowe.

Z powyższą oceną zgodzić się nie można. Nie ulega bowiem wątpliwości, że w uzasadnieniu cytowanego wyroku Trybunału Konstytucyjnego zawarta została konstatacja, że z chwilą upływu 5-letniego terminu przedawnienia podatnik musi zostać poinformowany, że przedawnienie nie następuje, bo jego bieg został zawieszony w związku z wszczęciem postępowania karnoskarbowego. Zasada ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa wymaga, żeby podatnik wiedział, czy jego zobowiązanie podatkowe przedawniło się, czy nie. W gestii ustawodawcy pozostaje natomiast wybór instrumentów, które to zapewnią. Realizacja celów postępowania podatkowego musi jednak odbywać się bez naruszania zasady ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa.

W ocenie Sądu sentencja wyroku Trybunału Konstytucyjnego jak i jego uzasadnienie prowadzą do wniosku, że skuteczne zawieszenie biegu terminu przedawnienia na zasadzie art. 70 § 6 pkt 1 Op. może nastąpić tylko wtedy, gdy podatnik zostanie poinformowany, że przedawnienie nie następuje, bo jego bieg został zawieszony w związku z wszczęciem postępowania karnoskarbowego. Precyzja wypowiedzi Trybunału Konstytucyjnego w tym zakresie musi prowadzić do wniosku, że nie jest możliwe skuteczne zawieszenie biegu terminu przedawnienia w oparciu o wykazanie, że podatnik wiedział, przed upływem okresu przedawnienia o wszczęciu wobec niego postępowania karnoskarbowego. Konieczna jest bowiem jednoznaczne powiadomienie podatnika o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia w związku z wszczęciem postępowania karnoskarbowego, które powinno nastąpić najpóźniej z dniem upływu okresu przedawnienia.

Dyrektor Izby Skarbowej wywodzi, że w sprawie doszło do zawieszenia biegu terminu przedawnienia bowiem przed upływem tego terminu Spółka dowiedziała się o wszczęciu postępowania karnego i Prezesowi Zarządu Spółki D. L. postawione zostały w dniu 14 sierpnia 2008 r., na podstawie przepisów prawa karnego, zarzuty popełnienia przestępstwa. Kolejne zarzuty popełnienia przestępstw z przepisów Kodeksu Karnego zostały przedstawione D. L. w dniu 21 grudnia 2009 r., a następnie w dniu 14 października 2010 r. przedstawiono mu, na podstawie przepisów Kodeksu karnego skarbowego, zarzuty popełnienia przestępstw skarbowych. Powyższe wyjaśnienia organu podatkowego potwierdzone zostały, złożonymi do akt sprawy, postanowieniami Prokuratury Okręgowej o przedstawieniu zarzutów - postanowienie z dnia 14 sierpnia 2008 r., oraz o zmianie i uzupełnieniu zarzutów - postanowienia z 15 grudnia 2009 r. i z 12 października 2010 r. W aktach sprawy znajduje się także postanowienie Prokuratury Okręgowej z dnia 7 sierpnia 2008 r. o wszczęciu śledztwa w sprawie o popełnienie przestępstwa z art. 296 § 3 w zw. z art. 284 § 1 w zw. z art. 286 § 1 w zw. z art. 303 kodeksu karnego, a także art. 585 Kodeksu spółek handlowych w zw. z art. 284 § 2 w zw. z art. 286 § 1 w zw. z art. 294 § 2 w zw. z art. 11 § 2 w zw. z art. 12 i art. 258 § 1 Kodeksu karnego.

Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę podziela pogląd prawny, który wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 1 października 2012 r., sygn. akt II FSK 302/11, że w przypadku, gdy podejrzanym w sprawie jest prezes zarządu spółki, to czynnością która powodowała zawieszenie biegu terminu przedawnienia jest czynność wydania i doręczenia prezesowi postanowienia o przedstawieniu zarzutów. Dyrektor Izby Skarbowej przyjął, że czynność taka w niniejszej sprawie miała miejsce w dniu 14 sierpnia 2008 r. Przy czym wymaga odnotowania, że organ podatkowy dla ustalenia faktycznej treści, charakteru i zakresu przedstawionych D. L. zarzutów odwołuje się także do postanowień Prokuratury Okręgowej z dnia 15 grudnia 2009 r. i 12 października 2010 r. o zmianie i uzupełnieniu zarzutów.

Odnosząc się do tego twierdzenia organu należy zwrócić uwagę na dwie, niesporne w sprawie okoliczności. D. L. złożył rezygnację z funkcji Prezesa Zarządu Spółki w dniu 17 listopada 2008 r. W dniu 26 stycznia 2009 r. wykreślono w Krajowym Rejestrze Sądowym D. L. z funkcji Prezesa Zarządu Spółki. W ocenie Sądu nie może zatem budzić wątpliwości, że jakiekolwiek treści komunikowane po tej dacie D. L. nie mogą być uznane jako komunikowane Spółce. W ocenie Sądu okoliczność, że D. L. był nadal udziałowcem Spółki nie ma wpływu na przedstawioną wyżej ocenę, albowiem to zarząd Spółki jest uprawniony do jej reprezentowania a nie wspólnicy.

Drugą okolicznością, którą należy dostrzec i ocenić, jest treść postanowienia Prokuratury Okręgowej z dnia 14 sierpnia 2008 r. o przedstawieniu zarzutów karnych D. L. W ocenie Sądu należy bowiem przyjąć, że postawienie zarzutów karnych (w sprawie o popełnienie przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego) musi pozostawać w związku z zobowiązaniem podatkowym, którego bieg terminu przedawnienia ma zostać zawieszony. Nie chodzi zatem o postawienie Prezesowi Zarządu Spółki jakichkolwiek zarzutów ale zarzutów, które pozostają w związku ze zobowiązaniem Spółki za 2005 r. Tymczasem analiza postanowienia Prokuratury Okręgowej z dnia 14 sierpnia 2008 r. nie daje żadnych obiektywnych przesłanek, które pozwalałyby racjonalnie rozumującej osobie przyjąć, że zarzuty przedstawione D. L. dotyczyły zobowiązania "C" Sp. z o. o. w podatku od osób prawnych za 2005 r. Zdaniem Sądu wniosku takiego nie można wyprowadzić z użytych w tym postanowieniu, przytoczonych i podkreślonych przez Dyrektora Izby Skarbowej w odpowiedzi na skargę, zwrotów: "a w szczególności" oraz "i innych ustalonych podmiotów". W ocenie Sądu nie można na podstawie dalece nieprecyzyjnych określeń dotyczących stanu faktycznego wywodzić skutków prawnych o tak doniosłych dla podatnika konsekwencjach. W tym miejscu należy wskazać uzasadnienie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 lipca 2012 r., sygn. akt P 30/11., w którym wskazano, że (...) ustawodawca powinien w sposób wyważony korzystać z instytucji zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Kształtując stosowną regulację prawną, powinien uwzględniać zarówno interes Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego, jak i interes indywidualny podatnika. Na konieczność uwzględniania obu tych interesów Trybunał zwrócił uwagę zwłaszcza w wyroku z 11 maja 2004 r., sygn. K 4/03 (OTK ZU nr 5/A/2004, poz. 41), stwierdzając: "nie budzi zastrzeżeń konstytucyjnoprawnych samo zjawisko normatywnej reakcji prawodawcy wobec negatywnych - z punktu widzenia interesów fiskalnych państwa - zjawisk gospodarczych, w tym w sferze stosunków umownych kreowanych przez podatników, także jeżeli przybrałaby ona postać «ogólnej normy obejścia prawa podatkowego». Każda taka reakcja respektować jednak winna konieczne wymogi konstytucyjne, związane z poszanowaniem praw i wolności podatników". Należy również mieć na uwadze to, że przepis, którego konstytucyjność jest kwestionowana w niniejszym postępowaniu, ma charakter gwarancyjny. Wprawdzie jego celem jest dobro toczącego się postępowania podatkowego (oddaje on bowiem do dyspozycji organów podatkowych dodatkowy czas pozwalający na weryfikację prawidłowości dokonanego przez podatnika rozliczenia), jednak z uwagi właśnie na jego wymiar gwarancyjny, dobro toczącego się postępowania podatkowego musi zostać odpowiednio wyważone z dobrem podatnika, który chciałby mieć pewność co do swojej sytuacji prawnopodatkowej. Skoro zatem Prezesowi Zarządu Spółki D. L. postawione zostały zarzuty, których nie da się obiektywnie powiązać z zobowiązaniem Spółki w podatku dochodowym od osób prawnych za 2005 r., to czynność wydania i doręczenia postanowienia o przedstawieniu zarzutów nie może powodować zawieszenia biegu terminu przedawnienia. Czynności dokonane zaś wobec D. L. po odwołaniu go z funkcji prezesa zarządu nie mogą być uznane jako wywierające jakiekolwiek skutki prawne wobec Spółki, w kontekście obowiązku poinformowania podatnika o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia.

Dyrektor Izby Skarbowej podniósł, iż postanowienie Prokuratury Okręgowej z dnia 12 października 2010 r., sygn. akt VI Ds. 49/08, którym zmieniono i uzupełniono postanowienie o przedstawieniu zarzutów oraz przedstawiono D. L. w dniu 14 października 2010 r. kolejne zarzuty popełnienia przestępstw z przepisów Kodeksu karnego oraz zarzuty popełnienia przestępstw skarbowych z przepisów Kodeksu karnego skarbowego zostało dopuszczone jako dowód w sprawie postanowieniem Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej z dnia 19 listopada 2010 r. Oceniając ten zarzut, Sąd abstrahuje od kwestii, kiedy owo postanowienie fizycznie znalazło się w aktach sprawy. Podkreślić natomiast należy, że zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego P 30/11 aby nastąpiło zawieszenie biegu terminu przedawnienia w oparciu o art. 70 § 6 pkt 1 Op. konieczne jest, aby podatnik został poinformowany, najpóźniej z upływem terminu wskazanego w art. 70 § 1 Op., że w związku z postępowaniem karnym lub postępowaniem w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe bieg terminu przedawnienia został zawieszony.

Włączenie do akt sprawy rzeczonych wyżej postanowień Prokuratury Okręgowej tego warunku nie spełnia.

Dyrektor Izby Skarbowej wskazał, że bieg przedawnienia zobowiązań podatkowych w podatku dochodowym od osób prawnych za 2005 r., uległ zawieszeniu, o czym świadczy także to, że nowi członkowie Zarządu M. M. i R. K. wiedzieli o wszczętym wobec D. L. postępowaniu z racji upoważnienia innych osób do kopiowania dokumentów Spółki zabezpieczonych przez policję, jak też osobistego kserowania ich przez R. K.

Na rozprawie przed Sądem pełnomocnik organu wniósł także o przeprowadzenie dowodu z szeregu dokumentów, które mają potwierdzać, że spółce znany był przebieg postępowania karnego toczącego się p-ko jej byłemu Prezesowi Zarządu.

Zdaniem Sądu podniesione okoliczności nie przemawiają za przyjęciem, że w sprawie doszło do zawieszenia biegu terminu przedawnienia. Nie ulega bowiem wątpliwości, że podatnik - skarżąca spółka - nie została poinformowana przed upływem przedawnienia w dniu 31 grudnia 2011 r. - o zawieszeniu biegu przedawnienia w związku wszczęciem postępowania karnoskarbowego.

Oznacza to, że w sprawie niniejszej nie zostały spełnione wymagania przepisu art. 70 § 6 o.p. w znaczeniu nadanym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego w sprawie P 30/11.

Należy przy tym przypomnieć stanowisko wyrażone w uchwale 7 sędziów NSA z 3 czerwca 2013 r., w sprawie I FPS 6/12, w której skład orzekający obszernie cytuje wskazany powyżej wyrok trybunału konstytucyjnego i stwierdza, że "zasada zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz zasada bezpieczeństwa prawnego, chociaż nie zostały expressis verbis wysłowione w tekście konstytucji, to jednak niewątpliwie należą do kanonu zasad składających się na koncepcję państwa prawnego w znaczeniu, w jakim to pojęcie pojawia się w art. 2 konstytucji (por. Wyrok TK z dnia 20 grudnia 1999 r., sygn. akt k 4/99, OTK ZU nr 7/1999, poz. 165, pkt 1II.2). Adresatami zasady wynikającej z art. 2 konstytucji są wszystkie organy władzy publicznej, zarówno tworzące, jak i stosujące prawo.

Zasada zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, określana też mianem zasady lojalności państwa wobec obywatela, ściśle wiąże się z bezpieczeństwem prawnym jednostki. Wyraża się ona w takim stanowieniu i stosowaniu prawa, "by nie stawało się ono swoistą pułapką dla obywatela i aby mógł on układać swoje sprawy w zaufaniu, iż nie naraża się na prawne skutki, których nie mógł przewidzieć w momencie podejmowania decyzji i działań oraz w przekonaniu, iż jego działania podejmowane zgodnie z obowiązującym prawem będą także w przyszłości uznawane przez porządek prawny" (wyrok TK z dnia 7 lutego 2001 r., sygn. akt k 27/00, OTK ZU nr 2/2001, poz. 29, pkt 1II.9). Opierają się one zatem na pewności prawa, czyli takim zespole cech przysługujących prawu, które gwarantuje jednostce bezpieczeństwo prawne, umożliwiając jej decydować o swoim postępowaniu na podstawie pełnej znajomości przesłanek działania organów państwa, a zarazem znajomości konsekwencji prawnych, jakie postępowanie to może za sobą pociągnąć (zob. Wyrok TK z dnia 14 czerwca 2000 r., sygn. akt P 3/00, OTK ZU nr 5/2000, poz. 138, pkt III.2).

Z zasady demokratycznego państwa prawnego Trybunał wywiódł jednocześnie wymóg respektowania zasady ochrony zaufania do państwa i stanowionego przezeń prawa, która "obejmuje zakaz tworzenia prawa, które wprowadzało pozorne instytucje prawne. (...) Brak możliwości realizacji prawa w granicach określonych przez ustawodawcę je przejawem tworzenia pozornej instytucji prawnej i przez to stanowi naruszenie art. 2 konstytucji" (wyrok TK z dnia 1 grudnia 2002 r., sygn. akt K 33/02, OTK ZU nr 7/a/2002, poz. 97, pkt 1II.1).

Zgodność przepisów regulujących przedawnienie z zasadą zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa w odniesieniu do przedawnienia zobowiązania podatkowego Trybunał Konstytucyjny badał w wyroku z dnia 17 lipca 2012 r., sygn. akt P 30/11, w którym stwierdził, że "art. 70 § 6 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749), w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 58 ustawy z dnia 12 września 2002 r., o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 169, poz. 1387 oraz z 2007 r. Nr 221, poz. 1650), w zakresie, w jakim wywołuje skutek w postaci zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w związku z wszczęciem postępowania karnego lub postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, o którym to postępowaniu podatnik nie został poinformowany najpóźniej z upływem terminu wskazanego w art. 70 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, jest niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa wynikającą z art. 2 Konstytucji RP."

W uzasadnieniu tego orzeczenia Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że "zasada ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa wymaga, żeby podatnik wiedział, czy jego zobowiązanie podatkowe przedawniło się, czy nie."

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy uznać należy, że w aktach sprawy nie znajduje się żaden dowód na okoliczność wykazania zawieszenia biegu przedawnienia - czy to co do decyzji dotyczących miesięcy do listopada 2005 r., czy też co do określenia podatku VAT za grudzień 2005 r.

Wobec powyższego mając na uwadze zasadność zarzutu przedawnienia zobowiązania objętego zaskarżoną decyzją Sąd uznał za niecelowe odnoszenie się do pozostałych zarzutów podniesionych w skardze.

Z przedstawionych powyżej powodów Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a., uchylił zaskarżoną decyzję.

Zgodnie z dyspozycją art. 152 p.p.s.a. Sąd orzekł, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana.

Ponadto wyrok zawiera rozstrzygnięcie o kosztach postępowania, które Sąd zgodnie z art. 200, art. 205 i art. 209 zasądził na rzecz strony skarżącej od organu administracji

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...