• I SA/Wr 1645/13 - Postano...
  29.03.2024

I SA/Wr 1645/13

Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
2013-11-25

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Michał Kazek /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu Michał Kazek po rozpoznaniu w dniu 25 listopada 2013 r. na posiedzeniu niejawnym w Wydziale I wniosku strony skarżącej o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi A spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w N. na decyzję Dyrektora Izby Celnej we W. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatku od gier za październik 2010 r. postanawia odmówić przyznania prawa pomocy.

Uzasadnienie

W sprawie w odpowiedzi na wezwanie do uiszczenia wpisu sądowego od skargi w kwocie 1.500 zł A spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w N., reprezentowana przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym we Wrocławiu przez radcę prawnego, złożyła wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych. W jego uzasadnieniu skarżąca spółka wywiodła, że nie posiada środków na opłacenie wpisu sądowego od skargi, gdyż jej przychody znacząco zmalały w stosunku do roku 2009 i 2010 w związku z wprowadzeniem przepisów ustawy o grach hazardowych, drastyczną podwyżką podatku od gier i przeznaczaniem wpływających do spółki środków na regulowanie danin publicznoprawnych. Dalej spółka argumentowała, że obecnie eksploatuje około 200 automatów do gier, co stanowi 7% stanu z okresu obowiązywania prawa sprzed dnia 31 grudnia 2009 r. W rezultacie wnioskująca strona nie posiada środków na bieżącą działalność, łączna kwota jej miesięcznych wydatków znacząco przekracza kwotę środków zgromadzonych na rachunku bankowym.

W oświadczeniu o majątku i dochodach podała strona skarżąca, że wysokość kapitału zakładowego, majątku lub środków finansowych wynosi – 2.500.000 zł, wartość jej środków trwałych – 4.657.599,66 zł, wysokość straty za ostatni rok obrotowy według bilansu – 888.485,30 zł, natomiast na jej rachunkach bankowych dokonano zabezpieczenia do wysokości 6.537.866,11 zł.

Z przesłanych na wezwanie dokumentów wynika, że w latach 2011 i 2012 skarżąca spółka poniosła stratę w kwocie odpowiednio 2.567.932,97 zł i 888.485,30 zł (przy przychodach w kwocie odpowiednio 146.143.256,29 zł i 148.551.284,25 zł), dokonała odpisów amortyzacyjnych w kwocie odpowiednio 2.398.523,49 zł i 1.726.038,58 zł, na dzień 31 grudnia 2012 r. jej aktywa miały wartość 5.312.416,45 zł, kapitał zapasowy – 1.196.194,89 zł, natomiast w lipcu, sierpniu i wrześniu 2013 r. spółka dokonała dostawy towarów oraz świadczyła usługi o wartości odpowiednio 6.804.425 zł, 6.602.690 zł i 7.257.526 zł; na dzień 31 grudnia 2012 r. realizowała ona inwestycje długoterminowe o wartości 901.793,94 zł i inwestycje krótkoterminowe o wartości 2.090.462,23 zł.

W sprawie zważono, co następuje.

Stosownie do brzmienia art. 245 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity w Dz. U. z 2012r. poz. 270 ze zm.), prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 3 ustawy procesowej). W przypadku osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej prawo pomocy może być przyznane w zakresie częściowym – gdy osoba ta wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania (art. 246 § 2 pkt 2) ustawy procesowej).

Wyżej powołane unormowania winny być odczytywane w kontekście treści art. 199 ustawy procesowej, zgodnie z którym strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Należy zatem przyjąć, iż zwolnienie od kosztów sądowych stanowi wyjątek od reguły wyko-nania tego obowiązku, który sprzyja rozwadze w wyborze sądowej drogi dochodzenia swoich praw. W konsekwencji przepisy Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, określające przesłanki przyznania prawa pomocy nie mogą być interpretowane według reguł wykładni rozszerzającej, a zwolnienie strony z ponoszenia kosztów postępowania sądowego winno nastąpić w sytuacjach wyjątkowych.

W tym miejscu należy stwierdzić, iż koszty sądowe zasługują na traktowanie na równi z innymi obciążeniami finansowymi przedsiębiorców, do których zalicza się ciążące na nich zobowiązania cywilnoprawne, związane z prowadzoną działalnością. Zwolnienie z kosztów sądowych – będących dochodem budżetu państwa - stanowiłoby swoistą formę kredytowania podmiotów gospodarczych i naruszałoby zasadę równoważnego traktowania ich zobowiązań finansowych. W stosunku do postępowań będących następstwem działalności gospodarczej, z natury rzeczy mającej przynosić dochody, udzielanie przez państwo kredytu w tej formie, pomimo że prawnie przewidziane, znajduje uzasadnienie tylko w sytuacjach nadzwyczajnych. Za niedopuszczalne zaś winno się uznać przerzucanie na budżet państwa, i w konsekwencji na innych podatników, skutków decyzji i ryzyka gospodarczego przedsiębiorców. Dlatego podnoszone przez stronę uszczuplenie jej zasobów w rezultacie regulowania - dobrowolnego lub w trybie przymusowej egzekucji - jej zobowiązań nie może odnieść zamierzonego skutku w postaci uzasadnienia wniosku o zwolnienie z kosztów sądowych. Tym bardziej że zabezpieczenie środków na rachunku bankowym spółki nie spowodowało paraliżu jej działalności.

Wskazać powinno się także, iż użyte w przytoczonym przepisie pojęcie "środki" ma znaczenie szersze aniżeli środki finansowe lub wolne pieniądze na koncie, brak których wykazała strona skarżąca, co z kolei miało uzasadniać jej wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. Pod pojęciem środków w znaczeniu art. 246 § 2 pkt 2) Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi należy rozumieć wszelkie aktywa strony, w tym także realizowane inwestycje i posiadane rezerwy.

Mając na uwadze powołane regulacje prawne i wynikające z nich zasady, jakimi należy się kierować rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwol-nienia od kosztów sądowych, referendarz sądowy doszedł do przekonania, iż skarżąca spółka nie wykazała, że nie jest obecnie zdolna wygospodarować środków na opłacenie kosztów sądowych. Przeciwnie, treść akt sprawy pozwoliła na stwierdzenie, że spółka taką zdolność posiada.

Za odmową przyznania stronie skarżącej prawa pomocy przemawia przede wszystkim fakt dalszego prowadzenia przez nią działalności gospodarczej na dużą, wynikającą z przedłożonych kserokopii deklaracji VAT skalę, która nie znajduje jednak odzwierciedlenia w obrotach na jej rachunku bankowym wedle przedłożonego wyciągu. Skoro strona postępowania sądowoadministracyjnego wnioskująca o przyznanie prawa pomocy wykazała dokonywanie dostaw towarów i świadczenie usług, za które otrzymała w lipcu, sierpniu i wrześniu 2013 r. zapłatę w kwocie łącznie 20.664.641 zł, tzn., że była i nadal jest w posiadaniu kwoty pieniężnej koniecznej do uiszczenia aktualnie wymaganych od niej kosztów sądowych, wykluczona zostaje realizacja przesłanki określonej w art. 246 § 2 pkt 2) Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, tj. braku dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania. Dane wynikające z ww. deklaracji wnioskodawcy świadczą bowiem o tym, że dysponuje on w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej takimi środkami. Potwierdza to wartość prowadzonych inwestycji długo- i krótkoterminowych – odpowiednio 901.793,94 zł i 2.090.462,23 zł, które wymagają od strony realizowania na bieżąco płatności.

Zdaniem referendarza sądowego obracanie środkami pieniężnymi znacznie przekraczającymi wysokość kosztów sądowych w danej sprawie sądowoadministracyj-nej, na co wskazują kwoty przychodu wnioskodawcy w latach 2011 i 2012 oraz jego aktualne obroty, pozwala na przyznanie prawa pomocy jedynie w sytuacji, gdy wnioskodawca przedstawi istotne powody przeznaczenia posiadanych środków pieniężnych na inne cele niż opłacenie kosztów sądowych. Tymczasem w sprawie skarżąca spółka takich okoliczności nie przedstawiła. Takimi nadzwyczajnymi okolicznościami nie są ponoszenie przez spółkę ciężarów publicznoprawnych i wykonywanie jej zobowiązań cywilnoprawnych, stanowiące naturalne i przewidywalne warunki prowadzenia działalności gospodarczej.

Dalej zauważyć trzeba, że skarżąca spółka dokonuje potrąceń również kosztów z tytułu amortyzacji środków trwałych. Amortyzacja jest natomiast kosztem niepieniężnym, tzn., że nie pociąga za sobą wydatków w bieżącym okresie. Jest także źródłem finansowania inwestycji restytucyjnych. Z pomocą amortyzacji nakłady na zakup czy wytworzenie środka trwałego są stopniowo zaliczane w koszty poszczególnych okresów, co pozwala zgromadzić fundusze na inne cele, w tym ponoszenie kosztów prowadzonych sporów sądowych. Potwierdza to istnienie po stronie wnioskodawcy możliwości wygospodarowania środków pieniężnych, o wartości przewyższającej koszty sądowe.

Istotne dla rozstrzygnięcia jest także prowadzenie przez stronę skarżącą działalności gospodarczej na dużą skalę, wynikającą choćby z przedstawionych zeznań podatkowych, bez zabezpieczenia środków na ewentualne koszty sądowe związane z ochroną własnego interesu prawnego przedsiębiorcy o charakterze cywilnoprawnym oraz publicznoprawnym, które znajdują przełożenie na konkretne kwoty pieniężne, proporcjonalne do rozmiarów prowadzonej działalności. Brak takiego zabezpieczenia, wynikający z autonomicznej decyzji strony skarżącej w zakresie planowania wydatków, nie może prowadzić do przeniesienia na budżet państwa kosztów ochrony jej interesu prawnego na skutek przyznania jej prawa pomocy.

Na marginesie powyższych stwierdzeń zauważyć winno się, że to strona skarżą-ca samodzielnie podjęła decyzję o sfinansowaniu udziału w sprawie profesjonalnego pełnomocnika w pierwszej kolejności, tj. przed zabezpieczeniem środków na opłacenie wpisu sądowego od wnoszonej skargi. Znaczący w tym zakresie jest fakt, że dla wszczęcia postępowania przed sądem administracyjnym pierwszej instancji nie jest konieczny, w przeciwieństwie do uiszczenia wpisu sądowego, udział profesjonalnego pełnomocnika. W ocenie referendarza sądowego nie można przenosić na budżet państwa i ogół podatników ewentualnych konsekwencji wyboru dokonanego w przez stronę skarżącą również w wyżej wskazanym zakresie, tj. braku środków pieniężnych na opłacenie wpisu sądowego od skargi.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 246 § 2 pkt 2) w zw. z art. 258 § 1 i § 2 pkt 7) Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, referendarz sądowy po-stanowił jak w sentencji.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...