I SA/Gd 726/13

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 6 listopada 2013 r. sygn. akt I SA/Gd 726/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, po rozpoznaniu skargi W. M. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 18 czerwca 2010 r., w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodu za 2001 r., uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej z dnia 5 grudnia 2007 r., określił, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana i zasądził od organu administracji na rzecz strony skarżącej kwotę 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Odpis ww. wyroku wraz z pisemnym uzasadnieniem został z urzędu doręczony pełnomocnikowi strony skarżącej w dniu 20 listopada 2013 r.

Postanowieniem z dnia 30 lipca 2014 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny

w Gdańsku stwierdził, że ww. wyrok jest prawomocny od dnia 25 czerwca 2014 r.

Pismem z dnia 29 lipca 2014 r. pełnomocnik skarżącej wystąpił do tutejszego Sądu z wnioskiem o stwierdzenie prawomocności ww. wyroku, uiszczając opłatę kancelaryjną w kwocie 10 zł.

W piśmie tym wniesiono również o zasądzenie od Dyrektora Izby Skarbowej

na rzecz skarżącej zwrotu kosztów ww. opłaty kancelaryjnej, gdyż organ administracji wezwany pismem z dnia 9 lipca 2014 r. do spełnienia świadczenia, tj. do zapłaty kosztów postępowania w terminie 14 dni, do chwili obecnej kosztów nie zwrócił.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Oceniając złożony przez pełnomocnika skarżącej wniosek o zasądzenie od organu administracji kosztów postępowania w sprawie stwierdzenia prawomocności wyroku uznać należy, że jest on nieuzasadniony i jako taki podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 234 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) – dalej jako "P.p.s.a.", za stwierdzenie prawomocności oraz wydanie odpisów, zaświadczeń, wyciągów i innych dokumentów na podstawie akt, pobiera się opłatę kancelaryjną, z zastrzeżeniem § 3, który stanowi, że nie pobiera się opłaty kancelaryjnej za odpis orzeczenia z uzasadnieniem, podlegający doręczeniu z urzędu.

Opłaty te pobiera się w wysokości określonej w rozporządzeniu Rady Ministrów

z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości opłat kancelaryjnych pobieranych

w sprawach sądowoadministracyjnych (Dz. U. Nr 221, poz. 2192), gdzie przewidziano, że za stwierdzenie prawomocności pobiera się opłatę kancelaryjną w kwocie 10 zł (§ 1 ust. 1).

Składając w dniu 29 lipca 2014 r. wniosek o stwierdzenie prawomocności wyroku

z dnia 6 listopada 2013 r. sygn. akt I SA/Gd 726/13 strona skarżąca uiściła kwotę

10 zł tytułem opłaty kancelaryjnej. Opłata ta została zatem uiszczona w prawidłowej wysokości.

Należy wskazać, że dokonywanie określonej czynności procesowej może wiązać się z obowiązkiem poniesienia związanych z tym kosztów. Stąd też, w art. 199 P.p.s.a. została określona podstawowa reguła ponoszenia kosztów postępowania, wg której koszty postępowania obciążają stronę w zakresie, w jakim są one związane z jej udziałem w sprawie, z tym jednak zastrzeżeniem, że koszty postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym ponosi strona przegrywająca sprawę przed tym sądem, inaczej niż w postępowaniu przed wojewódzkim sądem administracyjnym, który uprzywilejowuje pod tym względem stronę skarżącą.

W postępowaniu przed wojewódzkim sądem administracyjnym zostało bowiem wyłączone stosowanie zasady odpowiedzialności za wynik postępowania, co oznacza, że zwrot kosztów postępowania może nastąpić jedynie na rzecz skarżącego i tylko w sytuacji, gdy skarga została uwzględniona (art. 200 P.p.s.a.), lub też gdy zachodzi sytuacja, o jakiej mowa w art. 201 P.p.s.a.

Jednocześnie zwrot kosztów między stronami został ograniczony do kosztów niezbędnych. Zgodnie z art. 205 § 2–4 P.p.s.a., do niezbędnych kosztów postępowania strony reprezentowanej przez adwokata lub radcę prawnego (doradcę podatkowego, rzecznika patentowego) zalicza się ich wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata lub radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

Należy podkreślić, że skoro orzeczenie uprawomocnia się z mocy samego prawa, to postanowienie o stwierdzeniu prawomocności ma wyłącznie cechy deklaratoryjne.

Zakres kosztów niezbędnych określa art. 205 P.p.s.a. Niezbędność oraz celowość kosztów postępowania podlega ocenie Sądu i jest uwarunkowana konkretnymi okolicznościami sprawy.

W ocenie Sądu, poniesione przez stronę skarżącą koszty nie były związane

z czynnością celową z punktu widzenia dochodzenia przez skarżącą jej praw do uruchomienia kontroli legalności zaskarżonego aktu lub czynności albo braku działania organu.

Również w orzecznictwie przyjmuje się, że brak jest podstaw normatywnych pozwalających na zasądzenie od organu na rzecz strony skarżącej kosztów postępowania (w tym kosztów zastępstwa) w sprawie o stwierdzenie prawomocności orzeczenia (por. postanowienie NSA z dnia 9 stycznia 2013 r. sygn. akt I OZ 959/12, LEX nr 1273901 czy też postanowienie NSA, oddalające zażalenie na postanowienie wydane przez tut. Sąd w tożsamym stanie faktycznym, z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt II FZ 820/14).

Końcowo wyjaśnić należy, że zasadą obowiązującą w postępowaniu sądowoadministracyjnym jest obciążenie kosztami sądowymi (takimi jak m.in. opłata kancelaryjna) tego podmiotu, który wnosi pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki. Opłacie kancelaryjnej podlegają pisma zawierające żądanie dokonania przez Sąd określonych czynności (np. za stwierdzenie prawomocności, za wydanie odpisów). Opłata kancelaryjna należy do kategorii opłat sądowych stanowiących dochód budżetu państwa, która nie jest zależna od rodzaju sprawy, lecz od rodzaju czynności podejmowanych w sprawie. Takiej opłacie podlegają jedynie czynności taksatywnie wymienione w art. 234 i art. 235 P.p.s.a.

Zasadą jest ponoszenie kosztów postępowania, w tym kosztów sądowych

(do których należy opłata kancelaryjna), przez stronę postępowania. Od tej zasady przewidziane są wyjątki w postaci zwolnienia od kosztów sądowych. Ustawa przewiduje dwa rodzaje takich zwolnień tj. z mocy ustawy (art. 239 P.p.s.a.) oraz zwolnienia przyznane przez sąd w ramach prawa pomocy. Opłaty kancelaryjnej nie uiszcza osoba zwolniona od kosztów sądowych lub tylko od opłat sądowych (por. postanowienie NSA

z dnia 30 marca 2011 r. sygn. akt II OZ 218/11, LEX nr 1080473).

Biorąc pod uwagę, że w rozpoznawanej sprawie sytuacje opisane powyżej nie miały miejsca, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, postanowił jak w sentencji.