• II FZ 1016/13 - Postanowi...
  28.03.2024

II FZ 1016/13

Postanowienie
Naczelny Sąd Administracyjny
2013-12-10

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Grzegorz Krzymień /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Grzegorz Krzymień, po rozpoznaniu w dniu 10 grudnia 2013 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia R. P. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 17 września 2013 r., sygn. akt I SA/Kr 901/13 w zakresie przywrócenia terminu w sprawie ze skargi R. P. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie z dnia 22 kwietnia 2013 r., nr [...] w przedmiocie zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego postanawia uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 17 września 2013 r., sygn. akt I SA/Kr 901/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie odmówił R. P. przywrócenia terminu do złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy w sprawie z jego skargi na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie z dnia 22 kwietnia 2013 r. w przedmiocie zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym. Jak wskazano w uzasadnieniu orzeczenia, zarządzeniem z dnia 10 czerwca 2013 r. Skarżący został wezwany do uiszczenia wpisu sądowego od skargi w kwocie 100 zł w terminie 7 dni od dnia doręczenia odpisu zarządzenia, pod rygorem odrzucenia skargi. W dniu 13 czerwca 2013 r. odpis powyższego zarządzenia został doręczony na wskazany przez Skarżącego adres A. M. (zgodnie z adnotacją na zwrotnym potwierdzeniu odbioru przesyłki "dorosłemu domownikowi –współlokatorce"). W zakreślonym terminie, tj. do dnia 20 czerwca 2013 r., wymaganego wpisu nie uiszczono. Pismem nadanym w dniu 9 lipca 2013 r. Skarżący zwrócił się z wnioskiem o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy uzasadniając go tym, że wezwanie do uiszczenia wpisu nie zostało doręczone w sposób przewidziany w ustawie, bowiem A. M. nie była do tego upoważniona; nie była też domownikiem Strony.

Odmawiając przywrócenia terminu Sąd pierwszej instancji wskazał na wstępie, że generalnie nie jest dopuszczalne przywrócenie terminu do wniesienia wniosku o przyznanie prawa pomocy, gdyż wniosek taki można złożyć w każdym czasie i nie powoduje to dla strony ujemnych skutków procesowych (art. 86 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej w skrócie "p.p.s.a."). Jednakże, w ocenie Sądu pierwszej instancji, w rozpoznawanej sprawie rozpatrzenie przywrócenia terminu do złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy było dopuszczalne, gdyż inaczej Stronie groziło odrzucenie skargi z uwagi na nieuiszczenie wpisu od skargi, co bezspornie spowodowałoby dla Skarżącego poważne skutki w zakresie prowadzonego postępowania sądowego. Oceniając natomiast przesłanki przywrócenia terminu Sąd stwierdził, że uchybienie terminu do dokonania czynności nie nastąpiło bez winy Strony. Jak wskazano w uzasadnieniu postanowienia z dnia 17 września 2013 r., przebywanie w miejscu zamieszkania Skarżącego A. M. świadczyło o tym, że miał on zapewniony sposób odbioru korespondencji, zaś ewentualne niedopełnienie obowiązków przez osobę odbierającą korespondencję nie może stanowić usprawiedliwienia dla niezachowania terminu do uiszczenia wpisu. W oparciu o art. 72 § 1 p.p.s.a. Sąd pierwszej instancji wskazał również na wykładnię pojęcia "domownik" i stwierdził, że A. M., wskazana na potwierdzeniu odbioru wezwania do uzupełnienia braków skargi jako "współlokator", winna być uznana za "domownika" Skarżącego.

Wnosząc do Naczelnego Sądu Administracyjnego zażalenie na powyższe postanowienie WSA w Krakowie, Skarżący zarzucił Sądowi pierwszej instancji naruszenie art. 67 § 1-3 i 5, art. 69 oraz art. 72 § 1 i 2 p.p.s.a. w zw. z art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a. poprzez wydanie postanowienia odmawiającego przywrócenia terminu, który nie rozpoczął swojego biegu wobec nieprawidłowego doręczenia wezwania do uiszczenia wpisu oraz – niezależnie od powyższego – naruszenie art. 87 § 2 p.p.s.a. poprzez uznanie, że w niniejszej sprawie nie został dostatecznie uprawdopodobniony brak winy w niedochowaniu przez Skarżącego terminu procesowego. W oparciu o wskazane zarzuty wniesiono o uchylenie zaskarżonego postanowienia i umorzenie postępowania w sprawie jako bezprzedmiotowego, względnie zmianę zaskarżonego postanowienia i przywrócenie terminu do złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy. W uzasadnieniu powyższego żądania wskazano, iż A. M. nie była domownikiem Skarżącego, zaś adnotacja "współlokator" na zwrotnym potwierdzeniu odbioru została dokonana przez osobę trzecią, najpewniej listonosza, czego dowód stanowić ma załączona kopia dowodu osobistego A. M. (wskazującego na inny adres zameldowania). Skarżący podniósł również, iż A. M. nie poinformowała go o odbiorze korespondencji.

Uzupełniając zażalenie w dniu 21 października 2013 r. Skarżący wniósł o przeprowadzenie uzupełniającego dowodu z załączonej kopii pisma Poczty Polskiej S. A. z dnia 14 października 2013 r. o znaku [...], z którego wynika, że listonosz podczas dostarczania przesyłek do Firm p. a. [...] nieprawidłowo doręczył sporną przesyłkę A. M., osobie nieuprawnionej do jej odbioru.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zasadnicze znaczenie dla właściwego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy mają dwie kwestie: prawidłowość doręczenia odpisu zarządzenia o wezwaniu do uiszczenia wpisu od skargi oraz dopuszczalność przywrócenia terminu do złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy w trakcie postępowania.

W zakresie doręczenia odpisu zarządzenia z dnia 10 czerwca 2013 r. zauważyć należy, że w postępowaniu sądowoadministracyjnym zasadą jest doręczanie pism bezpośrednio adresatowi do rąk własnych (art. 67 §1 p.p.s.a.), jednak art. 72 p.p.s.a. przewiduje tzw. doręczenie zastępcze, które dokonuje się dorosłemu domownikowi adresata, a gdyby go nie było - administracji domu lub dozorcy w przypadku, gdy doręczający nie zastanie adresata w mieszkaniu. Użytemu w niniejszym przepisie pojęciu "domownik" ustawodawca nie nadał jakiegoś specyficznego znaczenia, więc zgodnie z regułami wykładni językowej trzeba mu przypisywać treść, jaką ma w języku potocznym, a według Słownika języka polskiego pod red. M. Szymczaka (PWN Warszawa 1988) "domownik" to osoba stale mieszkająca w jakimś domu, człowiek mieszkający z kimś razem, np. członek rodziny, współlokator, czy pracownik domowy (por. postanowienie NSA z dnia 9 lipca 2008 r., II OSK 986/08, dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych na stronie http://www.orzeczenia.nsa.gov.pl/). W rozpatrywanej sprawie ustalenie, że wskazany odpis zarządzenia odebrał "dorosły domownik – współlokatorka A. M." Sąd pierwszej instancji oparł na adnotacji listonosza dokonanej na zwrotnym potwierdzeniu odbioru przesyłki (k. 17 akt). Jak wynika jednakże z pisma Poczty Polskiej S.A. z dnia z dnia 14 października 2013 r., A. M. jest pracownikiem jednej z firm mieszczących się pod adresem "[...], T.", osobą nieuprawnioną do odbioru przesyłek nadanych na nazwisko "R. P." (k. 63 akt). Odbierająca nie jest zatem domownikiem w rozumieniu art. 72 p.p.s.a.

Rozważając natomiast dopuszczalność przywrócenia terminu do wniesienia wniosku o przyznanie prawa pomocy podkreślić należy, iż wniosek taki może zostać złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania (art. 243 § 1 p.p.s.a.). Przez tok postępowania należy rozumieć tok postępowania sądowoadministracyjnego od jego wszczęcia do chwili prawomocnego zakończenia (por. B. Dauter, Metodyka pracy sędziego sądu administracyjnego, Wydanie 4, Warszawa 2012, str. 716). W rozpatrywanej sprawie w dniu 9 lipca 2013 r. postępowanie ze skargi na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej nie było prawomocnie zakończone, a zatem nie uchybiono terminowi do złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy. Wbrew twierdzeniom Sądu pierwszej instancji powyższego stanowiska nie zmienia okoliczność, że "złożenie wniosku o przyznanie prawa pomocy po upływie terminu do uiszczenia wpisu wywoła negatywne skutki". Abstrahując bowiem od prawidłowości doręczenia odpisu zarządzenia wzywającego do uiszczenia wpisu w rozpatrywanej sprawie, w przypadku uchybienia terminu do uiszczenia wpisu, Skarżący – wraz z wnioskiem o przyznanie prawa pomocy – mógł złożyć wniosek o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu. Wniesienie niewłaściwego środka prawnego przez Stronę nie może wpływać na dopuszczalność przywracania terminu do złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy w trakcie toczącego się postępowania. W kontekście rozpatrywanej sprawy (nieprawidłowego doręczenia odpisu zarządzenia wzywającego do uiszczenia wpisu), wskazane ustalenia w zakresie dopuszczalności przywrócenia terminu do złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy nie naruszają zakazu orzekania przez Naczelny Sąd Administracyjny na niekorzyść Strony.

Rozpatrując ponownie sprawę Sąd pierwszej instancji weźmie pod uwagę powyższe rozważania zarówno w zakresie prawidłowości doręczenia odpisu zarządzenia z dnia 10 czerwca 2013 r., jak i dopuszczalności przywracania terminu do złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy.

Z tych względów Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 185 § 1 w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a., postanowił uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...