ITPP1/443-35/11/AJ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 12 stycznia 2011 r. (data wpływu 13 stycznia 2011 r.), uzupełnionym w dniu 22 marca 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku ewidencji sprzedaży za pomocą kas rejestrujących oraz rozliczania w deklaracji podatkowej sprzedaży usług – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 13 stycznia 2011 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 22 marca 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku ewidencji sprzedaży za pomocą kas rejestrujących oraz rozliczania w deklaracji podatkowej sprzedaży usług.
W przedmiotowym wniosku i uzupełnieniu do niego przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
Prowadzi Pan samodzielnie działalność gospodarczą w zakresie usług budowlanych na zlecenie. Powyższe usługi budowlane, to przede wszystkim wykonywanie posadzek wielkoprzemysłowych w obiektach handlowych, usługowych lub też produkcyjnych. W zakres prowadzonej działalności gospodarczej nie wchodzi wynajem lokali mieszkalnych. W roku podatkowym 2011 r. jest Pan zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Przedmiotowe usługi budowlane wykonuje Pan, zatrudniając pracowników na umowę o pracę. Jest Pan czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, zobowiązanym do składania miesięcznych deklaracji VAT–7. Wykonywane przez podatnika usługi są opodatkowane od dnia 1 stycznia 2011 r. stawką podatkową w wysokości 23%. Dostawa towarów i sprzedaż usług dla osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej jest ewidencjonowana za pośrednictwem kasy rejestrującej. Wraz z żoną jest Pan właścicielem czterech lokali mieszkalnych, które zamierza wynajmować osobom fizycznym oraz podmiotom gospodarczym wyłącznie na cele mieszkalne. Przedmiotowe lokale nie są zaewidencjonowane w ewidencji środków trwałych prowadzonej dla działalności. Pomiędzy małżonkami istnieje majątkowa wspólność ustawowa, która nie została na dzień składania niniejszego wniosku zniesiona lub też ograniczona. Zamierza Pan w przyszłości nabyć wspólnie żoną jeszcze klika lokali mieszkalnych, celem ich wynajmu na cele mieszkalne osobom fizycznym lub podmiotom gospodarczym. W dniu 4 stycznia 2011 r., mając za podstawę art. 9 ust. 1 i ust. 4 ustawy zryczałtowanym podatku dochodowym, złożył Pan właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenie, iż jako współwłaściciel (wraz z żoną) lokali mieszkalnych, w roku podatkowym 2011 będzie Pan opłacać podatek dochodowy od osób fizycznych w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wg stawki podatkowej w wysokości 8,5%, w związku z uzyskiwaniem przychodów z tytułu wynajmu od dnia 5 stycznia 2011 r. tych lokali na cele mieszkaniowe.
W dniu 7 stycznia 2011 r. wynajął Pan wspólnie z żoną pierwszy lokal mieszkalny osobom fizycznym na celem mieszkalne, wskazując w umowie, iż „czynsz będzie w gotówce do rąk własnych”. Pana zdaniem, uzyskany obrót z wynajmu lokali mieszkalnych jest od dnia 7 stycznia 2011 r. zwolniony od opodatkowania podatkiem od towarów i usług. W uzupełnieniu z dnia 22 marca 2011 r. wskazał Pan, iż świadczenie usług w zakresie wynajmu lokali mieszkalnych nie będzie przez Pana dokumentowane fakturą VAT.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy na podatniku spoczywa od dnia 7 stycznia 2011 r. obowiązek ewidencji za pośrednictwem kasy fiskalnej obrotu zwolnionego od podatku od towarów i usług, uzyskanego z wynajmu lokali mieszkalnych oraz obowiązek deklarowania uzyskanego obrotu z tytułu wynajmu lokali mieszkalnych w miesięcznej deklaracji dla podatku od towarów i usług...
Zdaniem Wnioskodawcy, od dnia 7 stycznia 2011 r. ma obowiązek ewidencji za pośrednictwem kasy fiskalnej obrotu zwolnionego z podatku od towarów i usług uzyskanego z wynajmu lokalu lub lokali mieszkalnych oraz na podstawie art. 99 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług spoczywa obowiązek deklarowania uzyskanego obrotu z tytułu wynajmu lokali mieszkalnych w miesięcznej deklaracji dla podatku od towarów i usług.
Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy, bez znaczenia w przedmiotowej sprawie należy uznać fakt, iż wynajem przez podatnika lokali mieszkalnych nie wchodzi w zakres prowadzonej działalności gospodarczej.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:
odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
W myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza – jak wynika z art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W oparciu o art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.
Powyższy przepis wskazuje, iż najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.
Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że najem wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W konsekwencji najem nieruchomości stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Stosownie do zapisu art. 99 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133.
Ze złożonego wniosku wynika, iż jest Pan czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, zobowiązanym do składania miesięcznych deklaracji VAT–7. Wraz z żoną jest Pan właścicielem czterech lokali mieszkalnych, które zamierza wynajmować osobom fizycznym oraz podmiotom gospodarczym wyłącznie na cele mieszkalne. Przedmiotowe lokale nie są zaewidencjonowane w ewidencji środków trwałych prowadzonej dla działalności. Zamierza Pan w przyszłości nabyć wspólnie żoną jeszcze klika lokali mieszkalnych, z przeznaczeniem wynajmu ich na cele mieszkalne osobom fizycznym lub podmiotom gospodarczym.
W dniu 7 stycznia 2011 r. wynajął Pan wspólnie z żoną pierwszy lokal mieszkalny osobom fizycznym na cele mieszkalne, wskazując w umowie, iż czynsz będzie Pan przyjmował w gotówce do rąk własnych.
Mając na względzie powyższe, stwierdzić należy, iż ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom VAT. Nie ma przy tym wymogu, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.
W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Natomiast jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
A zatem, jeżeli przedmiotem najmu jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w powołanym wcześniej art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług będzie ten małżonek, który dokonuje wynajmu we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej).
Należy w tym miejscu stwierdzić, iż złożenie oświadczenia o wyborze opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym przychodów z najmu w całości przez jednego z małżonków, bądź jego brak, nie rozstrzyga o tym, któremu z małżonków przysługuje przymiot bycia podatnikiem podatku od towarów i usług. Istotny bowiem jest fakt – jak wskazano uprzednio – który z małżonków dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu (jest to ten z małżonków, który zawarł umowę najmu), ponieważ tylko on stanie się podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.
Konkludując, dokonując świadczenia usług wynajmu nieruchomości stanowiącej majątek prywatny, jako prawidłowe należy uznać rozliczanie tej czynności przez podmiot mający status podatnika podatku od towarów i usług – w przedmiotowej sprawie – przez Wnioskodawcę dokonującego rozliczenia podatku od towarów i usług.
Przyjmując zatem, iż w opisanym zdarzeniu przyszłym, występuje u Pana obrót z tytułu najmu lokali mieszkalnych, ww. czynności (usługi) będą u Pana podlegały obowiązkowi rozliczenia w drodze deklaracji podatkowej, stosownie do regulacji zawartych w art. 99 ust. 1 ustawy.
Obowiązek w zakresie prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących reguluje przepis art. 111 ustawy.
W myśl ust. 1 tego przepisu, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Kwestie dotyczące między innymi zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących oraz terminów rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji, ustawodawca reguluje na mocy wydawanych rozporządzeń w tym zakresie.
Od 1 stycznia 2011 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930).
Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. – sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.
W poz. 24 tego załącznika wymieniono wynajem i usługi zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi – których świadczenie przez podatnika w całym zakresie dokumentowane jest fakturami (PKWiU ex 68.20.1).
Oznaczenie „ex” dotyczy wyłącznie danej usługi z danego grupowania.
Zgodnie z objaśnieniem 1) do załącznika, zastosowana symbolika PKWiU odpowiada Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, o której mowa w § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) - Dz. U. Nr 89, poz. 844, z późn. zm. – w brzmieniu obowiązującym na dzień wejścia w życie ustawy.
Z powyższych przepisów wynika, iż ze zwolnienia przedmiotowego z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej w związku z osiąganiem obrotów z tytułu wynajmowania nieruchomości własnych mogą korzystać wyłącznie podatnicy, którzy w całym zakresie dokumentują te usługi fakturami.
Stosownie zaś do zapisu § 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. również podatników, u których kwota obrotu z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 40.000 zł i jeżeli wcześniej nie powstał wobec nich obowiązek ewidencjonowania, z zastrzeżeniem ust. 6.
Ze złożonego wniosku wynika, iż w ramach wykonywanej działalności gospodarczej w zakresie usług budowlanych prowadzi Pan ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej.
Jest Pan współwłaścicielem (wraz z żoną) lokali mieszkalnych, które od 2011 r. zamierza Pan wynajmować m.in. osobom fizycznym na cele mieszkalne. Świadczenie usług w zakresie wynajmu lokali mieszkalnych nie będzie przez Pana dokumentowane fakturą VAT.
Z zawartej w dniu 7 stycznia 2011 r. umowy najmu wynika, iż czynsz będzie Pan przyjmował w gotówce do rąk własnych.
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, iż nie spełnia Pan warunku wynikającego z zapisu zawartego w poz. 24 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, bowiem, jak wynika ze złożonego wniosku, usługi w zakresie wynajmowania mieszkań dla osób fizycznych nie będą przez Pana dokumentowane fakturami VAT.
Tym samym, jako podatnik obowiązany do prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej, w przypadku wynajmowania nieruchomości na rzecz osób, o których mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, ma Pan obowiązek każdorazowo ewidencjonować osiągany z tego obrót za pośrednictwem kasy rejestrującej.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Krajowe Biuro Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.