IBPBII/1/415-652/10/MK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 06 lipca 2010r. (data wpływu do tut. Biura – 16 lipca 2010r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków Spółki jako płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego od dochodu uzyskanego z tytułu odsetek zawartych w kwotach kompensujących się należności z tytułu wystawionego weksla z zobowiązaniami z tytułu pożyczek wraz z odsetkami – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 16 lipca 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków Spółki jako płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego od dochodu uzyskanego z tytułu odsetek zawartych w kwotach kompensujących się należności z tytułu wystawionego weksla z zobowiązaniami z tytułu pożyczek wraz z odsetkami.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca - „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna - zawarła w dniu 01 stycznia 2010r. umowę z osobą fizyczną (będącą wspólnikiem w spółce jawnej) o przeniesienie praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej w celu zwolnienia się z zobowiązania. Umowa ta dotyczy kompensaty zobowiązania wekslowego tejże osoby fizycznej wobec wnioskodawcy z należnościami z tytułu pożyczek udzielonych przez tę osobę fizyczną dla spółki jawnej. Przed datą zawarcia wyżej wymienionej umowy spółka jawna, jako pożyczkobiorca, zawarła kilka umów pożyczek ze swoimi wspólnikami, osobami fizycznymi, w tym również z wyżej wymienioną osobą fizyczną. Umowy pożyczek zawierają zapisy o kwocie pożyczki, wysokości oprocentowania i zasad jego wypłaty, datę zwrotu pożyczki oraz postanowienia określające okres wypowiedzenia umowy. Odsetki, zgodnie z zawartymi umowami, mogły być płatne miesięcznie w okresie trwania umowy lub też w terminie zwrotu pożyczki. Do dnia 01 stycznia 2010r., czyli zawarcia umowy o przeniesienie praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej w celu zwolnienia się z zobowiązania, żadne odsetki przez spółkę jawną nie zostały pożyczkodawcom wypłacone.

W dniu 01 stycznia 2010r. „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna (wnioskodawca) zawarła ze spółką jawną porozumienie w sprawie spłaty zobowiązań, na mocy którego „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna zobowiązała się do spłaty pożyczek wraz z należnymi odsetkami na rzecz pożyczkodawcy, tj. osoby fizycznej będącej wspólnikiem spółki jawnej, wstępując równocześnie w miejsce wierzyciela spółki jawnej. W dniu 01 stycznia 2010r. „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna, w oparciu o umowę o przeniesienie praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej w celu zwolnienia się z zobowiązania, wstąpiła również w prawa i obowiązki wspólnika spółki jawnej, których wartość ustalona została w oparciu o bilans spółki jawnej na dzień 30 listopada 2009r. W 2009r. „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna nabyła poprzez indos weksle własne wystawione przez wspólników spółki jawnej (będących jednocześnie pożyczkodawcami w stosunku do spółki jawnej) z terminem płatności na dzień 30 kwietnia 2010r.

Na skutek zawarcia w dniu 01 stycznia 2010r. umowy o przeniesienie praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej w celu zwolnienia się z zobowiązania nastąpiła kompensata należności „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna (wnioskodawcy) od osoby fizycznej z tytułu wystawionego przez nią weksla (suma wekslowa wraz z odsetkami) z zobowiązaniami „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna wobec osoby fizycznej z tytułu pożyczek (kwota pożyczek wraz z odsetkami) i przeniesionych udziałów w spółce jawnej. Różnicę, stanowiącą nadwyżkę zobowiązań nad należnościami, „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna zobowiązała się wypłacić osobie fizycznej w gotówce. Dla rozliczenia kompensaty przyjęto zasadę, że w pierwszej kolejności należności wekslowe kompensuje się z wartością przeniesionych udziałów w spółce jawnej, a następnie z zobowiązaniem z tytułu pożyczek (bez podziału na kapitał i odsetki). Pozostałą różnicę wnioskodawca – „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna wypłaca osobie fizycznej gotówką. W związku z tym, że umowa nie zawiera zapisu ustalającego zasady kompensaty w części odnoszącej się do pożyczek i odsetek od pożyczek, dla rozliczenia kompensaty przyjęto zasadę utrzymania proporcji pomiędzy odsetkami naliczonymi na dzień 1 stycznia 2010r. i kapitałem, w związku z tym kompensata obejmuje zarówno część kapitału jak i część odsetek przypadających na rozliczony kapitał.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w momencie podpisania umowy o przeniesienie praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej w celu zwolnienia się z zobowiązania z równoczesnym dokonaniem kompensaty wzajemnych należności i zobowiązań, „Spółka z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna stała się płatnikiem zryczałtowanego podatku dochodowego od odsetek zawartych w kwotach kompensujących się należności z tytułu wystawionego weksla z zobowiązaniami z tytułu pożyczek wraz z odsetkami...

Wnioskodawca wskazał, iż art. 30a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie wskazuje, że od wypłaconych odsetek od pożyczek pobiera się zryczałtowany 19% podatek dochodowy. Art. 41 ust. 4 tejże ustawy wskazuje, że płatnik jest zobowiązany pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych.

W odniesieniu do kompensaty dokonanej w dniu 01 stycznia 2010r., zdaniem wnioskodawcy, „Spółka z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna nie wypłaciła pieniędzy ani też nie zostały one postawione do dyspozycji pożyczkodawcy. Nastąpiła kompensata, a nie wypłata, w tym m.in. kwot odsetek. W związku z powyższym wnioskodawca uważa, że Spółka nie stała się płatnikiem zryczałtowanego podatku dochodowego i nie miała obowiązku pobrać go od pożyczkodawcy a następnie odprowadzić do urzędu skarbowego.

Zdaniem wnioskodawcy pożyczkodawca jest zobowiązany we własnym zakresie naliczyć i odprowadzić podatek dochodowy zryczałtowany, bez udziału Spółki.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W przepisie art. 10 ust. 1 ww. ustawy zostały wyszczególnione rodzaje źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Wśród nich – w pkt 7 wyszczególnione zostały kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c. Natomiast z przepisu art. 17 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy wynika, iż za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się odsetki od pożyczek.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawca - „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna - zawarła w dniu 01 stycznia 2010r. umowę z osobą fizyczną (będącą wspólnikiem spółki jawnej) o przeniesienie praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej w celu zwolnienia się z zobowiązania. Umowa ta dotyczy kompensaty zobowiązania wekslowego tejże osoby fizycznej wobec wnioskodawcy z należnościami z tytułu pożyczek udzielonych przez tę osobę fizyczną dla spółki jawnej. Przed datą zawarcia wyżej wymienionej umowy powołana powyżej spółka jawna, jako pożyczkobiorca, zawarła kilka umów pożyczek ze swoimi wspólnikami, osobami fizycznymi, w tym również z wyżej wymienioną osobą fizyczną. Do dnia 01 stycznia 2010r., czyli zawarcia umowy o przeniesienie praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej w celu zwolnienia się z zobowiązania, żadne odsetki przez spółkę jawną nie zostały pożyczkodawcom wypłacone. W dniu 01 stycznia 2010r. „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna (wnioskodawca) zawarła ze spółką jawną porozumienie w sprawie spłaty zobowiązań, na mocy którego „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna zobowiązała się do spłaty pożyczek wraz z należnymi odsetkami na rzecz pożyczkodawcy, tj. osoby fizycznej będącej wspólnikiem spółki jawnej, wstępując równocześnie w miejsce wierzyciela spółki jawnej. W dniu 01 stycznia 2010r. „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna, w oparciu o umowę o przeniesienie praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej w celu zwolnienia się z zobowiązania, wstąpiła również w prawa i obowiązki wspólnika spółki jawnej, których wartość ustalona została w oparciu o bilans spółki jawnej na dzień 30 listopada 2009r. Wcześniej, w 2009r. „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna nabyła poprzez indos weksle własne wystawione przez wspólników spółki jawnej (będących jednocześnie pożyczkodawcami w stosunku do spółki jawnej) z terminem płatności na dzień 30 kwietnia 2010r. Na skutek zawarcia w dniu 01 stycznia 2010r. umowy o przeniesienie praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej w celu zwolnienia się z zobowiązania nastąpiła kompensata należności „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna od osoby fizycznej z tytułu wystawionego przez nią weksla (suma wekslowa wraz z odsetkami) z zobowiązaniami „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna wobec osoby fizycznej z tytułu pożyczek (kwota pożyczek wraz z odsetkami) i przeniesionych udziałów w spółce jawnej. Różnicę, stanowiącą nadwyżkę zobowiązań nad należnościami, „Sp. z o.o.” spółka komandytowo-akcyjna zobowiązała się wypłacić osobie fizycznej w gotówce.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z powołanego powyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że za przychody należy uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną.

Przez pojęcie „otrzymane" - zgodnie ze Słownikiem języka polskiego - należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane. Mając na uwadze istnienie wielu form rozliczeń, należy uznać, że otrzymane pieniądze to nie tylko wypłacona gotówka, ale również kwota, która wpłynęła na rachunek bankowy podatnika.

Natomiast „postawionymi do dyspozycji” są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik - wykazując określoną aktywność - ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji.

Z definicji pojęcia przychodu jako świadczenia otrzymanego czy też w niektórych przypadkach postawionego do dyspozycji wnosić można również o momencie jego uzyskania. Określenie momentu uzyskania przychodu ma bardzo istotne znaczenie, przede wszystkim z tego powodu, że podatek dochodowy od osób fizycznych rozliczany jest w danym czasie. Konieczne jest zatem określenie momentu uzyskania przychodu, by przyporządkować przychód do danego okresu rozliczeniowego - roku podatkowego, a w niektórych przypadkach również - miesiąca (w przypadku zaliczkowego rozliczania podatku).

Przychód w postaci pieniędzy lub wartości pieniężnych powstaje w momencie otrzymania ich przez podatnika lub w momencie postawienia ich do dyspozycji podatnika.

Z definicji słownikowej wynika, iż kompensata to:

zrównoważenie lub wyrównanie braku, niedoboru lub ujemnego charakteru czegoś,

wynagrodzenie komuś strat lub krzywd,

transakcja w obrocie towarowym z zagranicą, w ramach której dokonuje się bezdewizowej wymiany towaru za towar, a wartość importu i eksportu powinna się równoważyć.

Kompensata to wzajemne potrącenie wierzytelności uregulowane w art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

W wyniku kompensaty dochodzi zatem do spełnienia wzajemnych świadczeń (ich przekazania).

Zatem w świetle ww. art. 11 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odsetki - zawarte w kwotach kompensujących się należności z tytułu wystawionego weksla z zobowiązaniami z tytułu pożyczek wraz z odsetkami - stanowią w istocie dla pożyczkodawcy przychody z kapitałów pieniężnych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przychody z odsetek od pożyczek. Przy czym datą powstania tego przychodu jest dzień 01 stycznia 2010r. (tj. dzień dokonania kompensaty), ponieważ w tym dniu odsetki te zostały postawione do jego dyspozycji poprzez zbilansowanie kwoty przysługujących (wyliczonych) odsetek z kwotą zobowiązań jakie pożyczkodawca posiadał wobec ww. Spółki. Wobec powyższego od ww. przychodów wnioskodawca jako płatnik obowiązany jest na podstawie art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z art. 30a ust. 1 pkt 1 tej ustawy do poboru 19% zryczałtowanego podatku dochodowego i odprowadzenia do właściwego urzędu skarbowego. Wzajemne potrącenie wierzytelności (kompensata) mieści się bowiem w dyspozycji ww. art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; w momencie potrącenia następuje bowiem postawienie świadczeń do dyspozycji.

Zgodnie bowiem z art. 41 ust. 4 ww. ustawy płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a i 13 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 5. Przy czym z przepisu art. 30a ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, iż – z zastrzeżeniem art. 52a – od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z odsetek od pożyczek, z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej. Zryczałtowany podatek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-4 oraz pkt 6, 8 i 9, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 5 pkt 1, 2 i 4, ust. 5a i 5d (art. 30a ust. 6 ww. ustawy).

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, iż Spółka (wnioskodawca) w momencie podpisania umowy o przeniesienie praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej w celu zwolnienia się z zobowiązania z równoczesnym dokonaniem kompensaty wzajemnych należności i zobowiązań stała się płatnikiem podatku dochodowego zryczałtowanego podatku dochodowego od dochodu uzyskanego tytułem odsetek zawartych w kwotach kompensujących się należności z tytułu wystawionego weksla z zobowiązaniami z tytułu pożyczek wraz z odsetkami. Należy bowiem zauważyć, iż z przepisu art. 8 Ordynacji podatkowej wynika, iż płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Biorąc powyższe pod uwagę stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.