PO 2/8-8010-0521/94

1. W związku z wejściem w życie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z 23.12.1993 r. w sprawie zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów osób fizycznych (Dz.U. Nr 132, poz. 635 i z 1994 r. Nr 15, poz. 52), zobowiązuję Panie i Panów Dyrektorów do utworzenia w izbach i urzędach skarbowych punktów informacyjnych, które będą udzielały wyjaśnień w sprawach związanych ze stosowaniem przepisów dotyczących tego ryczałtu.

Równocześnie proszę o pilne nadesłanie do Departamentu Podatków Bezpośrednich i Opłat Ministerstwa Finansów wykazu telefonów utworzonych punktów informacyjnych.

2. Biorąc pod uwagę brak odpowiedniego vacatio legis dla przepisów wprowadzających w życie nową zryczałtowaną formę opodatkowania dochodów, uprzejmie proszę, aby błędy popełniane przez podatników, zwłaszcza w pierwszych trzech miesiącach (1.1.1994 r., do 31.3.1994 r.) stosowania tego ryczałtu były traktowane przez aparat skarbowy z należytą wyrozumiałością. Zalecenie to nie dotyczy jednak postępowania w tych przypadkach, gdy podatnik umyślnie dopuszcza się oszustw, w celu całkowitego uniknięcia lub znacznego obniżenia wysokości podatku.

3. W związku z sygnałami świadczącymi o tym, iż w odniesieniu do niektórych podatników kwota zryczałtowanego podatku dochodowego jest zbyt dużym obciążeniem, zalecam organom podatkowym, aby wobec tych podatników - w uzasadnionych przypadkach - dokonywały na podstawie art. 8 ustawy o zobowiązaniach podatkowych, na wniosek strony częściowego zaniechania poboru tego ryczałtu; zaniechanie całkowite możliwe jest tylko w celu zapobieżenia upadłości firmy.

Dotyczy to głównie podatników prowadzących lub rozpoczynających w 1994 r. wykonywanie tych rodzajów działalności, w których m.in.:

- stosowane są marże urzędowe,

- podatnicy zaciągnęli kredyty na uruchomienie działalności i muszą spłacać wysokie odsetki,

- podejmują bądź prowadzą działalność w dzierżawionych obiektach i w związku z tym obciążeni są bardzo wysokimi czynszami.

Podjęcie decyzji o zmniejszeniu obciążeń podatkowych powinno w każdym przypadku być poprzedzone wnikliwą analizą wszystkich okoliczności mających wpływ na rozmiary działalności oraz na wysokość należnego podatku.

4. W związku z napływającymi pytaniami ze strony pracowników aparatu skarbowego oraz podatników dotyczącymi opodatkowania podatkiem dochodowym od przychodów ewidencjonowanych - w celu ujednolicenia orzecznictwa organów podatkowych - wyjaśniam niektóre kwestie związane ze stosowaniem przepisów w sprawie tego podatku.

1)

Jeżeli w przypadku rozwiązania spółki cywilnej osób fizycznych wspólnicy uruchamiają oddzielnie działalność na własne nazwisko, przychody z tej uruchomionej działalności podlegają opodatkowaniu w formie ryczałtu, niezależnie od wysokości przychodów, jakie w 1993 r. osiągnęła spółka.

Podobnie w sytuacji, gdy podatnicy prowadzili działalność samodzielnie (na własne nazwiska), a następnie tworzą spółkę cywilną osób fizycznych, będą od przychodów uzyskanych przez tę spółkę opłacali podatek w formie zryczałtowanej, bez względu na wysokość przychodów, jakie osiągnęli z działalności prowadzonej na własne nazwisko.

2)

Jeżeli podatnik prowadzi samodzielnie działalność gospodarczą, a następnie w wyniku rozszerzenia wpisu do ewidencji działalności gospodarczej prowadzi ją wspólnie z małżonkiem (na nazwisko obojga małżonków), to należy uznać, że jest to kontynuacja działalności prowadzonej przez jednego z małżonków i w związku z tym fakt ten nie powoduje zmiany formy opodatkowania.

3)

Lekarz uzyskujący przychody ze stosunku pracy, który otwiera w 1994 r. prywatny gabinet lekarski, jeżeli nie wybierze opodatkowania w formie karty podatkowej, może korzystać ze zryczałtowanego opodatkowania od przychodów ewidencjonowanych, o ile zawiadomi właściwy urząd skarbowy, że nie zamierza wykonywać działalności na rzecz zakładu pracy (§ 3 ust. 3 rozporządzenia).

4)

Przychodem lekarzy weterynarii za zlecane im czynności administracyjne w zakresie badania zwierząt i mięsa jest różnica pomiędzy kwotą pobranych opłat a kwotą przekazaną na rachunek wojewódzkich zakładów weterynarii w wysokości ustalonej w umowie z lekarzem.

5)

U podatników:

- świadczących usługi pośrednictwa oraz

- wykonujących działalność w zakresie zawierania umów komisu

przychodem stanowiącym podstawę obliczania zryczałtowanego podatku dochodowego jest kwota należna z tytułu świadczenia tych usług (art. 14 ustawy o podatku dochodowym), czyli kwota uzyskanej prowizji. Stawka ryczałtu wynosi 7,5% uzyskanej prowizji.

W wypadku, gdy podatnik w ramach wykonywanych usług pobiera należność również za usługi świadczone za jego pośrednictwem przez osoby trzecie przychodem jest całość należności.

6)

Przepisów powołanego rozporządzenia nie stosuje się do osób wykonujących działalność na podstawie umów agencyjnych i umów na warunkach zlecenia zawartych na podstawie uchwały Nr 17 Rady Ministrów z 13.2.1983 r. (M.P. z 1988 r. Nr 13, poz. 116), do czasu wygaśnięcia skutków prawnych tych umów (art. 57 ustawy o podatku dochodowym). Podatnicy ci są obowiązani prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów.

7)

Podatnicy opłacający zryczałtowany podatek dochodowy mogą korzystać z ulg inwestycyjnych, do których nabyli prawo przed 1.1.1992 r., przez obniżenie należnego ryczałtu o kwotę niewykorzystanej ulgi.

W praktyce z tej ulgi mogą korzystać trzy grupy podatników:

a)

grupa pierwsza obejmująca podatników, którzy w 1991 r. ponieśli wydatki na zakup oraz montaż maszyn i urządzeń służących działalności w zakresie przetwórstwa rolnego i spożywczego. W 1991 roku podatnikom tym przysługiwała ulga w wysokości 20% poniesionych wydatków inwestycyjnych, którą mogli odliczyć od podatku dochodowego.

W przypadku niewykorzystanej ulgi do 1993 r. podatnikowi przysługuje prawo do jej realizacji w latach następnych.

b)

druga grupa obejmuje podatników, którzy w 1990 r. nabyli prawo do ulgi w związku z poniesionymi wydatkami na:

- budowę, rozbudowę i modernizację budowli; realizacja ulgi polegała na możliwości odliczenia z należnego podatku dochodowego kwoty odpowiadającej 40% poniesionych wydatków inwestycyjnych,

- zakup, montaż maszyn i urządzeń służących działalności w zakresie przetwórstwa rolnego i spożywczego, działalności w zakresie produkcji materiałów i wyrobów na potrzeby budownictwa mieszkaniowego oraz wdrażaniu osiągnięć naukowych i technicznych do produkcji i świadczenia usług; realizacja ulgi polegała w tym przypadku na możliwości odliczenia z należnego podatku dochodowego kwoty odpowiadającej 20% wydatków na te cele.

c)

grupa trzecia obejmuje podatników, którzy przed dniem 1.1.1990 r. rozpoczęli inwestycje budowlane oraz zakupili maszyny i urządzenia na potrzeby działalności gospodarczej. Zakres tych ulg, a także sposób realizacji regulują przepisy:

- ustawy z 19.12.1975 r. o ulgach podatkowych z tytułu inwestycji (Dz.U. Nr 45, poz. 230 ze zm.).

- rozporządzenia Rady Ministrów z 17.12.1984 r. w sprawie ulg podatkowych z tytułu inwestycji (Dz.U. Nr 60, poz. 307),

- rozporządzenia Ministra Finansów z 29.12.1984 r. w sprawie stosowania ulg podatkowych z tytułu inwestycji (Dz.U. Nr 61, poz. 324).

8)

Jeżeli chodzi o ulgi inwestycyjne przysługujące podatnikom na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 22.6.1993 r. w sprawie odliczeń od dochodu wydatków inwestycyjnych na terenie gmin o szczególnym zagrożeniu wysokim bezrobociem strukturalnym (Dz.U. Nr 59, poz. 266) - do czasu zmiany tego rozporządzenia zalecam urzędom skarbowym podejmowanie - w trybie art. 8 ustawy o zobowiązaniach podatkowych - decyzji o częściowym zaniechaniu ustalania i poboru zryczałtowanego podatku dochodowego przez odliczenie poniesionych wydatków inwestycyjnych od przychodu. Jeżeli podatnik opłaca zryczałtowany podatek dochodowy wg różnych stawek, odliczenie stosuje się od każdego rodzaju przychodu w takim stosunku, w jakim w roku podatkowym pozostają przychody opodatkowane różnymi stawkami w ogólnej kwocie przychodów.

9)

Podatnicy opłacający zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów ewidencjonowanych mogą korzystać z częściowego zwolnienia od podatku z tytułu szkolenia uczniów lub z tytułu zatrudnienia pracowników w celu nauki zawodu na zasadach określonych w § 13 - § 17 rozporządzenia Ministra Finansów z 21.12.1991 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. Nr 124, poz. 553, z 1992 r. Nr 52, poz. 239 oraz z 1993 r. Nr 66, poz. 312 i Nr 133, poz. 641).

O kwotę ulgi z omawianego tytułu obniża się zryczałtowany podatek dochodowy.

10)

Zarządzeniem Ministra Finansów z 25.1.1994 r. (M.P. Nr 6, poz. 53) obniżono wysokość opodatkowania przychodów z niektórych rodzajów działalności gospodarczej. Między innymi niższy podatek będą płacili podatnicy zajmujący się sprzedażą jednorazowych biletów autobusowych i tramwajowych, znaczków do biletów miesięcznych, znaków opłaty skarbowej, znaczków pocztowych, żetonów i kart magnetycznych do automatów telefonicznych.

W odniesieniu do tej grupy podatników zarządzono zaniechanie ustalania i poboru zryczałtowanego podatku dochodowego w części przekraczającej 7,5% różnicy między kwotą przychodu uzyskanego ze sprzedaży tych towarów a ich kosztem zakupu udokumentowanym fakturami, rachunkami (rachunkami uproszczonymi). W praktyce oznacza to, iż należny zryczałtowany podatek od przychodów ze sprzedaży tych towarów pobierany jest od prowizji według stawki 7,5 %. Jednocześnie zalecam, aby nie kwestionowano dokonywania zbiorczego wpisu tak ustalonych przychodów - na koniec miesiąca.

11)

Jeżeli podatnik uzyskuje przychody opodatkowane różnymi stawkami i dokonuje odliczeń przysługujących na podstawie art. 9 i 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczeń tych może dokonywać w poszczególnych miesiącach w takim stosunku, w jakim pozostają poszczególne przychody opodatkowane różnymi stawkami w ogólnej kwocie przychodów w tym miesiącu - pod warunkiem ostatecznego rozliczenia przysługujących ulg, zgodnie z § 6 ust. 12 rozporządzenia, w terminie płatności zryczałtowanego podatku dochodowego za grudzień 1994 r., tj. do 20.1.1995 r. Podatnicy mogą również dokonywać odliczeń w rachunku narastającym, a także jednorazowo przy ustalaniu ryczałtu za grudzień.